Page 16 -

ิ
ื
โครงการหนังสออเล็กทรอนกสด้านการเกษตร เฉลมพระเกียรตพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
ิ
ิ
ิ
์

3. กระบือลูกผสม (Crossbred buffalo)
กระบือลูกผสมเป็นการผสมข้ามสายพนธุ์ระหว่างกระบือปลักและกระบือแม่น้ า ลูกผสมที่ได้
ั
มีลักษณะของทั้งสองพนธุ์ผสมกัน คือ เขาไม่ม้วนขดมากเหมือนพนธุ์แท้ แต่โค้งออกข้างและชี้ขึ้นบน
ั
ั
หรือบิดเล็กน้อย ผิวหนังมีจุดสีด า (dark pigmentation) หัวมีลักษณะไปทางกระบือแม่น้ า แต่หน้าผากไม่นูน
เด่นมาก เต้านมเจริญดีกว่ากระบือปลัก ใช้งานได้ดีเช่นเดียวกับกระบือไทย ตัวผู้หนักประมาณ 730-800
กิโลกรัม ตัวเมียหนักประมาณ 630-650 กิโลกรัม จ านวนโครโมโซมเท่ากับ 2n=49 ในชั่วที่ 1(F-1) ส่วนในชั่วที่
2 และชั่วต่อๆ ไป จะมีตั้งแต่ 2n=48 หรือ 2n=49 หรือ 2n=50 ระบบการสืบพันธุ์ปกติเหมือนกระบือพนธุ์แท้
ั
ทั่วไป

การคัดเลือกและระบบการผสมพันธุ์กระบือ
ั
การคัดเลือกกระบือ การคัดเลือกกระบือลักษณะที่ดีไว้ท าพนธุ์ทั้งเพศผู้และเพศเมีย พจารณาจาก
ิ
องค์ประกอบต่างๆ ดังต่อไปนี้
ความแข็งแรงและความถูกต้องของโครงสร้าง

การประเมินความแข็งแรงและความถูกต้องของโครงสร้าง มีความส าคัญในการคัดเลือก
กระบือมาเลี้ยงขยายพนธุ์มากกว่ากระบือที่ขุนส่งตลาด เนื่องจากต้องมีการใช้ผสมพนธุ์ กระบือต้องให้ผลผลิต
ั
ั
ได้นาน และกระบือที่เลี้ยงขยายพันธุ์ต้องสามารถเดินหรือเคลื่อนย้ายแทะเล็มหญ้าได้มากกว่ากระบือที่เลี้ยงขุน
ิ
ั
ส่งตลาด นอกจากนี้การคัดเลือกพนธุ์กระบือยังมีหลักในการพจารณาที่แตกต่างกัน และแต่ละหลักการ
พิจารณามีเทคนิคในการพิจารณาที่แตกต่างกัน โดยมีรายละเอียดที่ใช้ในการพิจารณาดังนี้
- พิจารณาจากลักษณะภายนอก
- พิจารณาจากพันธุ์ประวัติ

- สมรรถนะในการเจริญเติบโต
- การทดสอบความสามารถในการให้ผลผลิต (เมธา, 2553)

คู่มือการผลิตกระบือพันธุ์ส าหรับผู้ประกอบการ | 9