Page 18 -

โครงการรวบรวมและจัดทําเอกสารวารสารอิเล็กทรอนิกส์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์

1) ก ารตรึงไนโตรเจนทางช่วภาพจุล ินทร่ย ์ส ังเคราะห์แส งม่ความส ามารถในก ารตรึงไนโตรเจนจาก บรรย าก าศ

ได ้ จัด เป็นก ล ุ�มท่�ตรึงไนโตรเจนอย �างอิส ระ โด ย เปล ่�ย นก ๊าซ ไนโตรเจนท่�ม่อย ู�ในบรรย าก าศ (N ) ซ ึ�งเป็นรูปท่�พ่ชไม�

2
+
ส ามารถนำาไปใช้ ให้อย ู�ในรูปของ NH หร่อ NH ท่�พ่ชนำาไปใช้ได ้ พบว�าก ารตรึงไนโตรเจนของจุล ินทร่ย ์ส ังเคราะห์
3
4

�
แส งจะม่ประส ิทธิภาพด ่ในส ภาวะท่�ไม�ม่ออก ซ ิเจนแล ะก ารตรึงไนโตรเจน จะถูก ย ับย ั�งเม่�อม่ออก ซ ิเจน แต�ในบางส ก ุล
เช�น Rhodopseudomonas แล ะ Rhodobacter ส ามารถทนต�อออก ซ ิเจนแล ะตรึงไนโตรเจนได ้ในส ภาวะท่�ม่ออก ซ ิเจน
�
ในระด ับตำา จึงส ามารถนำาจุล ินทร่ย ์ก ล ุ�มน่�ไปใช้ในนาข้าวท่�ม่ส ภาพขังน้ำาได ้ จุล ินทร่ย ์ส ังเคราะห์แส งพบได ้ในหล าย ถิ�น
อาศ ัย ท่�ม่แส งส �องถึงรวมทั�งในนาข้าวแล ะเป็นหนึ�งในก ล ุ�มจุล ินทร่ย ์หล ัก ท่�พบในนาข้าวช�วย ส �งเส ริมความเป็นประโย ชน์
ของไนโตรเจนในนาข้าว นอก จาก น่�จุล ินทร่ย ์ส ังเคราะห์แส งย ังช�วย ส �งเส ริมประส ิทธิภาพก ารใช้ปุ�ย เคม่ไนโตรเจน
เม่�อใช้ร�วมก ันส �งผล ให้พ่ชม่ผล ผล ิตมาก ขึ�น ส �งเส ริมก ารใช้ไนโตรเจนของพ่ช โด ย ทำาให้ไนโตรเจนในราก ข้าวเพิ�มขึ�น

50–65% ก ารเคล ่อบเมล ็ด ข้าวด ้วย จุล ินทร่ย ์ส ังเคราะห์แส งส �งผล ให้ม่ไนโตรเจนในฟางข้าวเพิ�มส ูงขึ�น 9.2% ไนโตรเจน
ในเมล ็ด ข้าวเพิ�มขึ�น 7.1% เม่�อใช้จุล ินทร่ย ์ส ังเคราะห์ร�วมก ับปุ�ย เคม่จะช�วย ล ด ต้นทุนแล ะปริมาณปุ�ย ท่�ต้องใช้ล งได ้ 50%
2) ก ารล ะล าย ฟอส เฟต พบว�าจุล ินทร่ย ์ส ังเคราะห์แส งส ามารถล ะล าย ฟอส เฟตท่�อย ู�ในรูปส ารอนินทร่ย ์ได ้นอก น่�ย ัง

ส ามารถเพิ�มความเป็นประโย ชน์ของฟอส ฟอรัส เม่�อใช้ข่�เถ้าล อย เป็นส �วนประก อบของอาหารเล ่�ย งเช่�อ นอก จาก เพิ�มความเป็น
2+
ประโย ชน์ของฟอส ฟอรัส แล ้วย ังช�วย ล ะล าย Ca Mg 2+ แล ะ Zn 2+ โด ย ไม�ม่ก ารปล ด ปล �อย โล หะหนัก ท่�เป็นพิษออก มา

2. ช�วย ให้พ่ชทนต�อส ภาวะเคร่ย ด เป็นผล มาจาก ส ารก ระตุ้นก ารเจริญเติบโตของพ่ชใน
ก ล ุ�มฮอร์โมนพ่ช (phytohormones)ท่�ผล ิตโด ย จุล ินทร่ย ์ส ังเคราะห์แส งซ ึ�งจะม่ผล ต�อก าร

เจริญแล ะก ารพัฒนาส �วนต�างๆ เช�น ด อก ใบ ราก ล ำาต้น แล ะส ารส ่ ส ารประก อบส ำาคัญท่�
จุล ินทร่ย ์ส ังเคราะห์แส งผล ิตค่อ indole-3-acetic acid (IAA) แล ะ 5-aminolevulinic

acid (ALA) โด ย บทบาทของส ารประก อบทั�ง 2 ชนิด ม่ด ังน่�
1) Indole-3-acetic acid หร่ออีกช ่�อหนึ�งค่อ“IAA”จัด เป็นฮอร์โมนพ่ชในก ล ุ�มออก ซ ิน
ซ ึ�งจำาเป็นต�อก ารพัฒนาของพ่ชเช�น ก ารแบ�งเซ ล ล ์ ก ารย ่ด ขย าย ก ระตุ้นเซ ล ล ์ราก แล ะก าร

ใช้ธาตุอาหารของพ่ช โด ย ก ารใช้จุล ินทร่ย ์ส ังเคราะห์แส งช�วย ก ระตุ้นก ารงอก ของเมล ็ด แล ะ
ก ารเก ิด ราก ส �งเส ริมก ารส ะส มนำ�าตาล ปรับปรุงก ระบวนก ารส ังเคราะห์ด ้วย แส งแล ะก าร

ตอบส นองของพ่ชต�อส ภาวะเคร่ย ด เช�น ช�วย ให้พ่ชม่ก ารปรับตัวจาก ความเคร่ย ด ท่�เก ิด
จาก ความเค็ม ส �งเส ริมให้ราก แล ะย อด เจริญภาย ใต้ความเค็มแล ะความเคร่ย ด จาก โล หะ
หนัก ได ้ จุล ินทร่ย ์ส ังเคราะห์แส งม่ก ล ไก ในก ารส ังเคราะห์ IAA ในส ภาพท่�ม่ออก ซ ิเจนตำ�า

แล ะม่แส ง จุล ินทร่ย ์ส ังเคราะห์แส งในนาข้าวจะปล ด ปล �อย IAA ออก มาในปริมาณ0.65
–3.6 mg/L แล ะจะผล ิตได ้มาก ขึ�นเม่�อม่ก ารเติมส ารตั�งต้นของก ารผล ิต IAA ค่อก รด อะ

มิโน tryptophan
2) 5-aminolevulinic acid หร่อ “ALA” ม่บทบาทเป็น plant growth regulator
ช�วย ส �งเส ริมก ารเจริญของพ่ช ปรับปรุงก ารนำาธาตุอาหารไปใช้ รวมทั�งก ารส ังเคราะห์

นำ�าตาล แล ะโปรต่น แล ะย ังเป็นส ารตั�งต้นของวิตามินบ่ 12 แอนต่�ออก ซ ิแด นท์ เอนไซ ม์
แล ะส ารเมทาบอไล ต์อ่�นๆรวมทั�งคล อโรฟิล ล ์ จึงช�วย ส �งเส ริมก ระบวนก ารส ังเคราะห์ด ้วย

แส ง ALA ส ามารถใช้ทางก ารเก ษตรเป็นส ารประก อบท่�ช�วย ก ระตุ้นให้พ่ชทนต�อความเค็ม
ความแห้งแล ้ง แล ะอุณหภูมิ เป็นต้น นอก จาก น่�ย ังม่ผล ต�อโครงส ร้างเซ ล ล ์พ่ชทำาให้ราก
พ่ชได ้รับความเส ่ย หาย น้อย แม้จะอย ู�ในส ภาวะเคร่ย ด ALA ม่ส �วนส �งเส ริมก ารส ร้างส าร

พล ังงานส ูงในรูป ATP แล ะ NADPH ซ ึ�งเป็นโคแฟคเตอร์ท่�จำาเป็นในก ารตรึง CO ก าร
2
ส ังเคราะห์ ALA ของจุล ินทร่ย ์ส ังเคราะห์แส งเก ิด ขึ�นผ�าน ALA synthase pathway โด ย

ม่glycine แล ะ succinate เป็นส ารตั�งต้น

18 : ก ันย าย น-ธันวาคม 2563