Page 85 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

พจนานุกรมศัพท์ปุ๋ยและธาตุอาหารพืช

calcium sulfate แคลเซียมซัลเฟต : ดูค�าอธิบายใน anhydrite และ gypsum
calibration curve เส้นเทียบมำตรฐำน : เส้นกราฟที่แสดงผลของการเพิ่มค่าตัวแปรคงที่ ต่อการ
เปลี่ยนแปลงค่าของตัวแปรตาม เช่น เส้นกราฟแสดงความสัมพันธ์ระหว่างผลการวิเคราะห์
ธาตุอาหารหนึ่งในดินกับปริมาณของผลผลิตพืช อาจใช้กราฟนี้เป็นแนวทางในการก�าหนดอัตราปุ๋ย

ในดินที่ขาดแคลนธาตุนั้น เพื่อเพิ่มการเติบโตและผลผลิตพืช
caliche คำลิเช : แร่ซึ่งมีโซเดียมไนเทรต (NaNO ) เป็นองค์ประกอบหลัก พบในทะเลทรายทางตอนเหนือ
3
ของประเทศชิลี
callose คำลโลส : คาร์โบไฮเดรตซึ่งเป็นพอลิเมอร์ของกลูโคสที่มาเชื่อมกันแบบ β-1,3 สะสมที่เซลล์

หลอดตะแกรงในโฟลเอ็ม ท�าหน้าที่อุดช่องของแผ่นตะแกรง ในกรณีที่อวัยวะพืชมีบาดแผล (β อ่านว่า
beta เป็นอักษรกรีกตรงกับอักษรอังกฤษ b ตารางผนวกที่ 4 แสดงอักษรกรีกและค�าอ่าน)
calmodulin แคลโมดูลิน : โปรตีนที่มีชื่อเต็มว่า “calcium modulated protein” ประกอบด้วย
กรดอะมิโน 148 ตัว อยู่ในไซโทพลาซึมของเซลล์ มีสัมพรรคภาพต่อแคลเซียมสูงมาก มี EF-hand

4 ชุด เมื่อจับแคลเซียมได้ครบสี่ไอออน (ภาพที่ C3) จะเปลี่ยนโครงรูป และมีฤทธิ์กระตุ้นการท�างาน
ของโปรตีนเป้าหมาย จึงท�าหน้าที่เป็นตัวน�ารหัสจากสิ่งแวดล้อมมากระตุ้นกิจกรรมของเอนไซม์ต่าง ๆ
(ดู EF-hand ประกอบ)

ภำพที่ C3 โมเลกุลแคลโมดูลินมีแคลเซียมไอออน (วงกลมสีด�า) เกาะอยู่ด้านละ 2 ไอออน
ที่มา: https://biologydictionary.net/calmodulin/

Calvin cycle วัฏจักรแคลวิน : ชุดของปฏิกิริยาที่เกิดต่อเนื่องกันในกระบวนการสังเคราะห์แสง เป็น
ส่วนของปฏิกิริยาที่ไม่ขึ้นกับแสง เกิดในสโทรมาของคลอโพลาสต์ ใช้ ATP และ NADPH จาก
ปฏิกิริยาแสง และใช้ CO จากอากาศเพื่อสังเคราะห์กลูโคส ธาตุ N, P, K, Mg และ Zn มีบทบาท
2
ส�าคัญในกระบวนการนี้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งแมกนีเซียมมีบทบาทเกี่ยวกับเอนไซม์ต่อไปนี้ (1) เป็น
โคแฟกเตอร์ของเอนไซม์ Rubisco (2) ATP-Mg เป็นซับสเทรตของเอนไซม์ phosphoglycerate
kinase และ phosphoribulo kinase และ (3) เป็นโคแฟกเตอร์ของเอนไซม์ 1,6-bisphosphatase

และ sedoheptulose 1,7- bisphosphatase

40 ปี 85
สมาคมดินและปุ๋ยแห่งประเทศไทย