Page 52 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

การศึกษาเทคโนโลยีบำบัดดินเพื่อลดการดูดซึมธาตุแคดเมียมของข้าวใน

พื้นที่การเกษตรที่ปนเปื้อนแคดเมียม
Study of soil remediation technology to reduce cadmium

absorption of rice crop in cadmium contaminated agricultural area
แววตา พลกุล วนิดา โนบรรเทา ศราริน กลิ่นโพธิ์กลับ อนันต์ ทองภู
Waewta Polkul Wanida nobuntao Sararin Klinphoklap Anan Thongpu

กลุ่มวิจัยปฐพีวิทยา กองวิจัยพัฒนาปัจจัยการผลิตทางการเกษตร

ABSTRACT
The study of soil remediation technology to reduce the absorption of cadmium from rice in Cd
contaminated agricultural areas by taking samples of Cd contaminated rice paddy fields in Mae Sot
district, Tak province. Bring the soil experiment in the pots and cultivate the Khao Dok Mali 105 rice
varieties as an experiment using 0, 3, 6, 9 and 12 Kg MgO/rai.
The results showed that the addition of MgO could reduce the absorption of Cd into the seeds.
The Cd content in rice grains was an average of 0.35-0.42 mg/kg. But every method is not statistically

different. And found that the process without adding MgO to produce the highest rice is 21.3 g/pot.
Followed by adding 3 kg MgO/rai and yielding 20.4 g/pot which all processes were not statistically
different.
Keywords : cadmium, rice, Khao Dok Mali 105, MgO, soil remediation technology
บทคัดย่อ
ศึกษาเทคโนโลยีบำบัดดินเพื่อลดการดูดซึมธาตุแคดเมียมของข้าวในพื้นที่การเกษตรที่ปนเปื้อนแคดเมียม

โดยดำเนินการเก็บตัวอย่างดินนาข้าวที่ปนเปื้อนแคดเมียม ที่ตำบลพระธาตุผาแดง อำเภอแม่สอด จังหวัดตาก
นำดินมาทดลองในกระถางและปลูกข้าวพันธุ์ขาวดอกมะลิ 105 เป็นพืชทดลอง โดยวางแผนการทดลองแบบ RCB 5
กรรมวิธีๆละ 4 ซ้ำ โดยใส่สารแมกนีเซียมออกไซด์ (MgO) อัตรา 3, 6, 9 และ 12 กิโลกรัมต่อไร่ และไม่ใส่แมกนีเซียม
ออกไซด์ ผลการทดลอง พบว่า การใส่สารแมกนีเซียมออกไซด์สามารถลดการดูดซึมแคดเมียมเข้าไปสะสมในเมล็ดลงได้
โดยมีปริมาณแคดเมียมในเมล็ดข้าวเฉลี่ย 0.35-0.42 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม แต่ทุกกรรมวิธีไม่แตกต่างกันทางสถิติ และการ
ใส่สารแมกนีเซียมออกไซด์ไม่มีผลต่อปริมาณแคดเมียมและสมบัติทางเคมีของดิน ส่วนผลผลิต พบว่ากรรมวิธีที่ไม่ใส่สาร
แมกนีเซียมออกไซด์ให้ผลิตข้าวสูงสุดคือ 21.3 กรัมต่อกระถาง รองลงมาคือการใส่สารแมกนีเซียมออกไซด์ 3 กิโลกรัมต่อ
ไร่ ให้ผลผลิต 20.4 กรัมต่อกระถาง ซึ่งทุกกรรมวิธีไม่แตกต่างกันทางสถิติ และปริมาณแคดเมียมมีการสะสมสูงสุดในส่วน
ราก รองลงมาคือฟาง เมล็ดและแกลบตามลำดับ
คำหลัก : แคดเมียม, ข้าวขาวดอกมะลิ 105, แมกนีเซียมออกไซด์, เทคโนโลยีบำบัดดิน

44