Page 23 -
P. 23
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
ลักษณะที่แตกต่ำงจำกกำรลงทุนทำงธุรกิจทั่วไป เนื่องจำกประเทศจีนเป็นประเทศที่มีประชำกรจ ำนวนมำก
ปัญหำเรื่องควำมมั่นคงทำงอำหำร (Food Security) เป็นนโยบำยที่ประเทศจีนให้ควำมส ำคัญ ท ำให้กำรลงทุน
ภำคเกษตรในแอฟริกำถือว่ำเป็นเรื่องยุทธศำสตร์มำกกว่ำกำรลงทุนทำงธุรกิจทั่วไป
ตั้งแต่ต้นทศวรรษที่ 20 เป็นต้นมำ กำรลงทุนในอุตสำหกรรมกำรเกษตรของจีนได้เพิ่มขึ้นอย่ำงมำก
ในแอฟริกำ และมีลักษณะกำรลงทุนระยะยำว มีกำรให้ควำมช่วยเหลือทำงด้ำนเทคโนโลยีแก่ประเทศที่ได้รับ
กำรลงทุน กำรศึกษำของ Sun (2011) ระบุว่ำกำรลงทุนภำคเกษตรของจีนสำมำรถช่วยลดควำมยำกจนใน
แอฟริกำได้และท ำให้ภำคเกษตรกรมีกำรเติบโต อย่ำงไรก็ตำมกำรศึกษำนี้เป็นเพียงกำรศึกษำเบื้องต้น
(Anecdotal Evidence) ที่ขำดกำรวิเครำะห์รวบรวมข้อมูลเชิงลึก ส ำหรับกำรศึกษำของ Alden (2013) ชี้ว่ำ
กำรลงทุนของจีนในแอฟริกำไม่ได้เป็นควำมพยำยำมในกำรยึดครองที่ดิน (Land Grabbing) แต่กำรลงทุนมี
ลักษณะที่เริ่มต้นด้วยกำรสร้ำงควำมร่วมมือและถ่ำยทอดทำงด้ำนเทคโนโลยีเพื่อกำรพัฒนำระยะยำว จำกนั้น
จึงขยำยไปหำผลประโยชน์ทำงพำณิชย์
นอกจำกนั้น Buckly et al. (2017) ได้ส ำรวจควำมเห็นของนักวิชำกำรเกษตรจีน (Agronomists) ที่
เคยท ำงำนโครงกำรลงทุนของจีนที่ช่วยเหลือภำคเกษตรในแอฟริกำ โดยรวมพบว่ำนักวิชำกำรเหล่ำนี้เชื่อว่ำ
โครงกำรลงทุนมีประโยชน์และมีควำมหวังว่ำจะสำมำรถพัฒนำภำคเกษตรของแอฟริกำได้อย่ำงยั่งยืน และควร
เป็นโครงกำรในลักษณะที่ต่อเนื่องทั้งห่วงโซ่มูลค่ำ (Integrated Full Value Chain Approach) ซึ่งจะท ำให้มี
ประสิทธิภำพในกำรถ่ำยทอดเทคโนโลยีมำกกว่ำกำรที่เน้นควำมส ำเร็จของโครงกำรใดโครงกำรหนึ่งแต่เพียง
ล ำพัง
FDI ของจีนในภูมิภำคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
กำรศึกษำในเรื่องดังกล่ำวถือว่ำค่อนข้ำงมีจ ำกัด จำกกำรสืบค้นพบงำนศึกษำเพียง 1 ชิ้น โดย
Grimsditch (2017) ซึ่งได้รำยงำนเบื้องต้นถึงกำรเข้ำมำลงทุนของจีนในประเทศกัมพูชำ ลำว และเมียนมำร์
โดยในประเทศกัมพูชำรัฐบำลมีนโยบำยกำรให้สัมปทำนที่ดินเพื่อใช้ส ำหรับกำรท ำเกษตรแก่ผู้ประกอบกำรใน
ประเทศและต่ำงชำติ โดยเป็นกำรให้สัมปทำนระยะยำวบนพื้นที่ดินขนำดใหญ่ถึง 62,500 ไร่ โดยในช่วงปี
พ.ศ. 2548-2555 รัฐบำลกัมพูชำได้ให้สัมปทำนไปแล้วกว่ำ 12.5 ล้ำนไร่ โดยผู้ประกอบกำรจีนได้รับสัมปทำน
ไปจ ำนวน 40 โครงกำรโดยท ำกำรเพำะปลูกพืชต่ำงๆ เช่น ยำงพำรำ มันส ำปะหลัง อ้อย อย่ำงไรก็ตำมรัฐบำล
ส ำนักงำนกองทุนสนับสนุนกำรวิจัย 11 สถำบันบัณฑิตพัฒนบริหำรศำสตร์
ฝ่ำยเกษตร
