Page 56 -
P. 56
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
56
critical relative humidity ความชื้นสัมพัทธ์วิกฤติ : ค่าความชื้นสัมพัทธ์ของอากาศรอบเม็ดปุ๋ยซึ่งเป็นจุดเปลี่ยน
(ณ อุณหภูมิที่กําหนด) หากความชื้นสัมพัทธ์ของอากาศสูงกว่าค่านี้ปุ๋ยจะเริ่มดูดความชื้นจากอากาศ ใช้เปรียบเทียบ
ความยากง่ายในการดูดความชื้นของปุ๋ยชนิดต่าง ๆ เช่น ยูเรียมีค่า CRH 72.5 ณ อุณหภูมิที่ 30 C ถ้ายูเรียอยู่ใน
o
อากาศที่มีความชื้นสัมพัทธ์สูงกว่า 72.5% (เช่น 80%) ปุ๋ยนี้จะชื้น ค่า CRH ของปุ๋ยเคมีชนิดอื่นๆมีดังนี้
แอมโมเนียมซัลเฟต 79.2 โพแทสเซียมคลอไรด์ 84.0 โพแทสเซียมซัลเฟต 96.3 และไดแอมโมเนียมฟอสเฟต 82.5
critical stage of crop growth ระยะวิกฤติสําหรับการเติบโตของพืช : ระยะในวัฎจักรชีวิตของพืช ซึ่งพืชจะไว
ที่สุดในการตอบสนองต่อภาวะขาดแคลนปัจจัยการผลิตและความเครียดจากสภาพแวดล้อม ขณะเดียวกันก็
สามารถตอบสนองอย่างดียิ่งเมื่อได้รับสิ่งที่ขาดแคลน ระยะวิกฤติของพืชสําหรับปัจจัยต่างๆมีดังนี้
ปัจจัยที่ขาดแคลน ระยะวิกฤติของพืช
ขาดนํ้า ข้าวและข้าวโพดเริ่มออกดอก-พัฒนาเมล็ด
ขาดไนโตรเจน ข้าวเริ่มแตกกอ
ขาดโบรอน พืชต่างๆเริ่มพัฒนาตาดอก-ดอกบาน
critical period of crop growth ช่วงวิกฤติสําหรับการเติบโตของพืช: มีความหมาย
เหมือน critical stage of crop growth ระยะวิกฤติสําหรับการเจริญเติบโตของพืช
critical toxic level ระดับวิกฤติเป็นพิษ : ความเข้มข้นของธาตุอาหารในเนื้อเยื่อดัชนีของพืช ในช่วงที่สูง ถึงระดับ
ที่ทําให้ผลิตสัมพัทธ์ลดเหลือ 90% เรียกว่าความเข้มข้นวิกฤติเป็นพิษ (critical toxic concentration) ก็ได้
crop calendar ปฏิทินพืช : กําหนดการเกี่ยวกับพืชหลักแต่ละภูมิภาคในรูปปฏิทิน แสดงช่วงเวลาที่เหมาะกับการ
ปลูก ระยะการเติบโตไม่อาศัยเพศ และระยะเจริญพันธุ์ ระยะเก็บเกี่ยว กําหนดจัดการด้านธาตุอาหาร ช่วงการ
ระบาดของศัตรูพืชและการควบคุม เพื่อช่วยให้เกษตรกรวางแผนการผลิตและการตลาดได้อย่างถูกต้อง
crop logging แผนจัดการธาตุอาหารพืชครบวงจร: ระบบการบันทึก ติดตามและประเมินการเจริญเติบโต ตลอดจน
สถานภาพด้านธาตุอาหารของพืชในแปลงทุกระยะ ตั้งแต่เริ่มต้นจนกระทั่งเก็บเกี่ยว เพื่อจัดการให้พืชได้รับธาตุ
อาหารอย่างเพียงพอในทุกระยะของการเจริญเติบโต เป็นระบบที่ (1) อาศัยฐานข้อมูลด้านความต้องการธาตุอาหาร
ของพืชนั้นๆในแต่ละระยะ หากประเมินพบว่าธาตุใดมีในระดับตํ่ากว่าเกณฑ์ ก็ทราบอัตราและวิธีการให้ปุ๋ยที่
เหมาะสม (2) ใช้วิธีการประเมินระดับธาตุอาหารในพืชที่แม่นยําและรวดเร็ว และ (3) มีปุ๋ยที่จําเป็นสํารองไว้เพื่อ
นํามาใช้ได้ทันท่วงที
crop nutrient budget งบดุลธาตุอาหารพืช : บัญชีแสดงปริมาณแต่ละธาตุที่พืชดูดไปใช้และที่ออกจากแปลงเมื่อ
เก็บเกี่ยว รวมทั้งปริมาณแต่ละธาตุที่สูญหายไปจากดินด้วยสาเหตุอื่นตลอดวงจรชีวิตพืช หากส่วนที่ใส่ลงไปในดิน
กับส่วนที่ออกไปจากดินใกล้เคียงกันถือว่าการจัดงบดุลธาตุอาหารพืชถูกต้อง
crop nutrient recycling การหมุนเวียนกลับของธาตุอาหารพืช : กระบวนการจัดการให้ธาตุอาหารที่ถูกดึงออกไป
จากดินได้กลับคืนสู่ดินมากที่สุด เช่น ปล่อยเศษซากพืชหลังเก็บเกี่ยวไว้ในแปลงหรือนําเศษพืชกลับมาใส่ภายหลัง
การนวด
