Page 56 -
P. 56
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี
จารึกชีวิต
คุณพระช่วงเกษตรศิลปการ (อดีตผู้อำานวยการวิทยาลัย และคณบดีคณะเกษตรศาสตร์)
ปรารภไว้ในหนังสือ วันเกษตรแห่งชาติ ๒๕๑๑ ประมวลได้ว่า “ในระยะเริ่มแรกของมหาวิทยาลัย
เกษตรศาสตร์ซึ่งสังกัดอยู่กับกระทรวงเกษตราธิการนั้น ครูบาอาจารย์มีค่อนข้างจำากัด
ต้องอาศัยข้าราชการหรือนักวิชาการจากกรมกองในสังกัดกระทรวงเดียวกันมาช่วยสอน
ในฐานะอาจารย์พิเศษ เพื่อให้งานดำาเนินไปได้ ขณะเดียวกันทางมหาวิทยาลัยก็ต้องเตรียม
สร้างอาจารย์ของตนเองด้วย ทั้งนี้ เพื่อมิให้เป็นการรบกวนงานประจำาของข้าราชการกระทรวง
เกษตราธิการมากเกินไป”
เกี่ยวกับการเตรียมจัดหาอาจารย์ในสมัยแรกๆ นั้น เป็นที่ทราบกันในหมู่อาจารย์ว่า
ส่วนใหญ่ มหาวิทยาลัยก็ได้อาศัยทุนเล่าเรียนหลวง คือ ทุน ก.พ. ซึ่งเปิดโอกาสให้อาจารย์
ข้าราชการ และนิสิตนักศึกษา เข้าสมัครสอบแข่งขันกันทุกปีเพื่อไปศึกษาต่อ ณ มหาวิทยาลัย
ในต่างประเทศ นับว่ามีส่วนช่วยสร้างอาจารย์ นักวิจัย หรือนักวิชาการ ให้แก่สถาบันการศึกษา
และส่วนราชการเป็นอย่างมากในเรื่องนี้ ต่อมามหาวิทยาลัยได้ทำาสัญญากับมหาวิทยาลัย
ต่างประเทศ จึงสามารถจัดหาทุนให้อาจารย์ไปศึกษาต่อได้มากขึ้น แต่ก็เป็นช่วงหลังๆ ซึ่ง
เริ่มขึ้นในสมัยคุณหลวงสุวรรณวาจกกสิกิจเป็นอธิการบดี
สำาหรับ ศาสตราจารย์ ดร.ประเสริฐ ณ นคร ก่อนที่จะมาเป็นอาจารย์ของวิทยาลัย
เกษตรศาสตร์ ท่านเป็นนักคิด ชอบศึกษาค้นคว้า รักเรียนและเรียนเก่ง สอบได้ลำาดับต้นๆ
มาโดยตลอด เคยเรียนข้ามชั้น แต่ท่านบอกว่าไม่ดี ทำาให้ขาดความรู้พื้นฐานสำาคัญไป ตอนไป
เรียนปริญญาตรีที่มหาวิทยาลัยแห่งประเทศฟิลิปปินส์ ก็สอบชิงทุนได้ทุน ก.พ. ไปเรียนต่อ
เมื่อสำาเร็จการศึกษาก็กลับมาทำางานให้กับวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ระหว่างทำางานก็เรียนพิเศษ
ทางไปรษณีย์จนได้ปริญญาธรรมศาสตรบัณฑิต ต่อมา เมื่อมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ขาดแคลน
ครูบาอาจารย์ ท่านก็สอบแข่งขันได้ทุน ก.พ. ไปเรียนต่อปริญญาโท และปริญญาเอก ในสาขาวิชา
สถิติ และขยายพันธ์ุพืช ที่มหาวิทยาลัย Cornell สหรัฐอเมริกา ได้รับปริญญา M.S. (๒๔๙๖)
และ Ph.D. (๒๕๐๐) ตามลำาดับ
หลังจากสำาเร็จการศึกษาแล้ว ท่านก็กลับมาทำางาน ทั้งงานสอน งานวิชาการ และ
งานบริหาร คือ เป็นเลขาธิการมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ซึ่งได้ดำารงตำาแหน่งนี้มาตั้งแต่ปี
พ.ศ. ๒๔๙๐ สมัยคุณหลวงสุวรรณวาจกกสิกิจเป็นอธิการบดี ศาสตราจารย์ ดร.ประเสริฐ ณ นคร
กลับมาทำางานได้เพียงปีเดียว คุณหลวงสุวรรณฯ ก็เกษียณอายุราชการ ในปี พ.ศ. ๒๕๐๑
คุณหลวงอิงคศรีกสิการ (ศาสตราจารย์อินทรี จันทรสถิตย์) ได้ดำารงตำาแหน่งอธิการบดีสืบต่อมา
ขณะนั้น สำานักงานอธิการบดีตั้งอยู่ที่ชั้น ๒ ปีกซ้ายของหอประชุม ใกล้ๆ กันก็เป็นห้องทำางาน
ของศาสตราจารย์ ดร.ประเสริฐ ณ นคร ถัดไปห้องกลางเป็นแผนกวิชาส่งเสริมและเผยแพร่
การเกษตร ซึ่งมีศาสตราจารย์ ดร.พนม สมิตานนท์ เป็นหัวหน้า และผู้ประสานงานตามสัญญา
54
