Page 68 -
P. 68
โครงการรวบรวมและจัดทําวารสารอิเล็กทรอนิกส์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
66 Thai J. For. 35 (1) : 62-73 (2016)
ตะกอนในล�าธาร และต้นทุนการสูญเสียความอุดม มีสัดส่วนพื้นที่ป่าไม้มากที่สุด คิดเป็นร้อยละ 43.89
สมบูรณ์ของดิน (ธาตุอาหาร N P และ K) โดยอ้างอิง รองลงมาเป็นสวนผสม ยางพารา ปาล์มน�้ามัน ชุมชน
จากการศึกษาของ Nuanmano (2013) เพื่อก�าหนด อื่นๆ และนาข้าว คิดเป็นร้อยละ 24.46, 18.43, 9.82,
ทางเลือกรูปแบบการใช้ที่ดินที่เหมาะสม 2.18, 1.19 และ 0.04 ตามล�าดับ มีความถูกต้องของ
การจ�าแนกโดยรวม (overall accuracy) ร้อยละ 86.83
ผลและวิจำรณ์ ผลการวิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัย
ที่มีผลต่อการเปลี่ยนแปลงการใช้ที่ดิน 8 ปัจจัย และ
รูปแบบกำรใช้ที่ดินในปัจจุบัน (พ.ศ. 2555) การใช้ที่ดิน 7 ประเภท ด้วยสมการถดถอยโลจิสติค
ผลการแปลข้อมูลภาพถ่ายจากดาวเทียม (logistic regression) บริเวณลุ่มน�้าคลองชุมพร ปี พ.ศ. 2555
Landsat - 5TM สามารถจ�าแนกรูปแบบการใช้ประโยชน์ ได้ค่าปัจจัยที่มีนัยส�าคัญทางสถิติ และค่าสัมประสิทธ์
ที่ดินบริเวณลุ่มน�้าคลองชุมพร ออกเป็น 7 ประเภท โดย ตาม Table 1
Table 1 β values of significant location factors for regression results related to each land use location.
Oil Fruit Paddy
Variables Forest Rubber Urban Other
Palm orchard field
Elevation 0.03561 -0.01626 -0.02788 -0.01692 n.s. n.s. -0.02921
Slope 0.04729 n.s. n.s. -0.03495 n.s. -0.17012 -0.00927
Aspect n.s. n.s. n.s. n.s. n.s. -0.00114 n.s.
Soil depth n.s. -0.02543 n.s. n.s. n.s. -0.01332 -0.00223
Annual rainfall n.s. 0.00191 -0.00067 n.s. n.s. -0.00012 -0.00041
Distance from road n.s. -0.00068 0.00037 n.s. n.s. 0.00022 -0.00020
Distance from river n.s. n.s. n.s. n.s. n.s. 0.00020 -0.00087
Distance from village n.s. 0.00065 n.s. n.s. -0.01099 -0.00026 0.00026
Constant -5.87553 0.69319 2.86926 2.31188 9.04132 3.26045 2.72882
AUC* 0.973 0.831 0.850 0.835 0.992 0.863 0.878
Notes: n.s., not significant at 0.05 level; * AUC, area under curve of receiver operating characteristic
จาก Table 1 พบว่า สมการถดถอยโลจิสติค แต่ถ้าที่ดินตั้งอยู่ในที่สูงมาก ดินตื้น และอยู่ห่างไกลจาก
ให้ค่าความสัมพันธ์ปัจจัยที่ตั้งของที่ดินไม่ครบทุกปัจจัย ถนน ล�าบากในการเข้าถึง จะเป็นปัจจัยจ�ากัดที่จะเปลี่ยน
และแต่ละปัจจัยมีผลต่อการเปลี่ยนแปลงการใช้ที่ดิน การใช้ที่ดินเป็นสวนยางพาราเช่นกัน ซึ่งสอดคล้องกับ
แตกต่างกัน ขึ้นอยู่กับประเภทการใช้ที่ดิน เช่น พื้นที่ที่มี การศึกษาของ Trisurat et al. (2010) และ Trisurat and
ระดับสูงและความลาดชันมาก มีความสัมพันธ์เชิงบวก Duengkae (2011)
ค่า AUC เป็นค่าที่ใช้ในการอธิบายความ
กับพื้นที่ป่าไม้ แต่เป็นปัจจัยจ�ากัดต่อการเปลี่ยนเป็นการ ถูกต้องของการคาดการณ์สมการถดถอยโลจิสติค โดย
ใช้ที่ดินประเภทอื่น ส่วนปัจจัยที่ไม่มีความสัมพันธ์ต่อ ทั่วไปแล้วการยอมรับค่าความถูกต้อง มีค่าระหว่าง 0.7
การเปลี่ยนแปลงพื้นที่ป่าไม้ ได้แก่ ทิศด้านลาด ความลึก ถึง 1 (Pontius and Schneider, 2001) ซึ่งจากการศึกษา
ของดิน ปริมาณน�้าฝน ระยะห่างจากถนน ระยะห่างจาก พบว่า พื้นที่ที่มีค่า AUC สูง ได้แก่ นาข้าว (0.99) และ
แหล่งน�้า และระยะห่างจากชุมชน ในขณะที่ที่ตั้งของ ป่าไม้ (0.97) ในขณะที่พื้นที่ที่มีค่า AUC สูง-ปานกลาง
ที่ดินที่มีฝนตกมาก และอยู่ไม่ไกลจากชุมชน มีความเสี่ยง ได้แก่ พื้นที่อื่นๆ (0.88) ชุมชน (0.86) ปาล์มน�้ามัน
ที่จะเปลี่ยนเป็นสวนยางพารา เพราะมีปัจจัยที่เหมาะสม (0.85) สวนผสม (0.84) และยางพารา (0.83) ตามล�าดับ