Page 37 -
P. 37
โครงการรวบรวมและจัดทําเอกสารวารสารอิเล็กทรอนิกส์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
18 Humanities Journal Vol.24 No.2 (July-December 2017)
ลาลูแบร์บันทึกว่า “กับข้าวมากกว่า 30 ชนิด ที่ปรุงตาม
ต ารับจีน ซึ่งเขาน ามาตั้งเลี้ยงพวกเราที่กรุงสยาม (กรุงศรีอยุธยา)
นั้น ข้าพเจ้าไม่อาจที่จะบริโภคได้สักอย่างเดียว”
(ลาลูแบร์, 2548, น. 125)
ชาม จาน เครื่องโต๊ะอาหารที่เราได้เห็นในพระราชวัง
ในการบริโภคอาหารทุกครั้งที่เราได้รับพระราชทานเลี้ยงใน
พระบรมมหาราชวังนั้น เราได้เห็นจานเงินจ านวนมากพอใช้ได้
โดยเฉพาะถาดใหญ่กลมและก้นลึก มีขอบสูงขึ้นมาราวหนึ่ง
นิ้วฟุต ในถาดนี้ เขาวางโถใหญ่กลมขนาดผ่าศูนย์กลางหนึ่ง
นิ้วฟุตครึ่งไว้หลายใบ โถใบนี้มีฝาปิดและมีเท้าเชิงได้ขนาดกับ
ส่วนสัดของมัน ในโถเหล่านี้แลที่เขาใส่ข้าวให้เราบริโภค ส่วน
จานใส่ผลไม้นั้นเป็นจานทองค า กล่าวกันว่าเป็นจานที่จัดท า
ขึ้นเป็นเฉพาะพิเศษเมื่อคราวสมเด็จพระเจ้ากรุงสยามโปรด
พระราชทานเลี้ยงแก่ มร.เดอะโชมองต์และเป็นความจริงที่ว่า
พระมหากษัตริย์พระองค์นี้มิได้เสวยพระกระยาหารในจาน
แบนเลย เพื่อถวายพระเกียรติแด่พระมหากษัตริย์ ชาวสยาม
นิยมใช้ภาชนะทรงสูงตั้งเครื่องต้นถวาย และภาชนะที่ใช้เป็น
ปกติในการเสวยนั้นก็เป็นเครื่องกระเบื้อง มิได้ใช้ภาชนะทองค า
หรือเงินดังอย่างธรรมเนียมทั่วไปที่กระท ากันอยู่ในราชส านัก
ทั้งหลาย ทางภาคพื้นอาเซียและแม้ที่กรุงคอนสแตนตินอเปิล
(ลาลูแบร์, 2548, น. 118)
ภาชนะใส่อาหารที่ลาลูแบร์บรรยายข้างต้นแสดงว่าจานแบนที่ท าด้วย
เครื่องเงินพระราชทานให้แขกชาวยุโรปใช้ให้เหมาะแก่อาหารแบบยุโรปที่ต้องใช้มีด
ตัดเนื้อสัตว์
นายอิบราฮิมเบก หัวหน้าราชทูตอิหร่านจากราชส านักพระเจ้าสุไลมาน ได้
บันทึกว่า
