Page 38 -

โครงการรวบรวมและจัดทําเอกสารวารสารอิเล็กทรอนิกส์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์

วารสารมนุษยศาสตร์ ปีที่ 20 ฉบับพิเศษ (2556) 27

วงศ์เทวราชฉบับหลวงพัฒนพงศ์ภักดี

กับขนบการแต่งบทละครโบราณ

Laung Phathanapongphakdi’s Wong Thewarat

and the Convention of Classical Play


เครือหวาย พรหมมา
Krueawai Promma

บทคัดย่อ
บทความนี้มุ่งศึกษาบทละครเรื่องวงศ์เทวราชฉบับหลวงพัฒนพงศ์ภักดี
กับขนบการแต่งบทละครโบราณ วงศ์เทวราชเป็นบทละครที่แต่งขึ้นในช่วงรัชสมัย

พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวต่อกับรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระ
จุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ซึ่งเป็นยุคสมัยแห่งการเปลี่ยนแปลงทางสังคมและ
วัฒนธรรมอย่างมากโดยเฉพาะแนวคิดและการแสดงออกในงานวรรณกรรม ชนชั้น
น าและเหล่าปัญญาชนต่างให้ความส าคัญกับแนวคิดของวรรณกรรมที่อยู่บน

พื้นฐานของความจริงมากขึ้น กล่าวคือ การสร้างวรรณกรรมที่มีความสมจริงมาก
ยิ่งขึ้น อันเป็นผลท าให้บทละครเรื่องวงศ์เทวราชฉบับหลวงพัฒนพงศ์ภักดีซึ่งยังคง
ด าเนินรอยการประพันธ์ตามอย่างขนบการละครโบราณไม่ได้รับความสนใจ ผล
การศึกษาพบว่าวงศ์เทวราชฉบับหลวงพัฒนพงศ์ภักดีมีแนวคิดและกลวิธีการเล่า
เรื่องตามอย่างวรรณกรรมบทละครในช่วงต้นรัตนโกสินทร์ ซึ่งมีคุณค่าทั้งในแง่


บทความนี้เป็นส่วนหนึ่งของวิทยานิพนธ์เรื่อง “การศึกษาวิเคราะห์บทละคร
เรื่องวงศ์เทวราชฉบับหลวงพัฒนพงศ์ภักดี” โดยมี รองศาสตราจารย์ ดร.เสาวณิต วิงวอน
เป็นอาจารย์ที่ปรึกษาวิทยานิพนธ์.

นิสิตปริญญามหาบัณฑิต สาขาวิชาวรรณคดีไทย บัณฑิตวิทยาลัย
มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. ติดต่อได้ที่: kruea27@gmail.com