Page 36 -

โครงการรวบรวมและจัดทําเอกสารวารสารอิเล็กทรอนิกส์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์

ปีที่ 19 ฉบับที่ 1 (มกราคม-มิถุนายน 2555) 25

2. พระเพลิง เทวดาผู้รักษาทิศตะวันออกเฉียงใต้ เป็นเทพที่พราหมณ์ใน
สมัยโบราณ นับถือมาก มีกายเป็นสีทองค า มีพาหนะคือระมาด แกะหรือแสงสว่าง
มีขวาน โตมร ศร และสามง่ามเป็นอาวุธ พระเพลิงเป็นเทพที่อ านวยประโยชน์แก่

มนุษย์หลายด้าน เช่น ช่วยให้แสงสว่าง ช่วยท าอาหารให้สุก เมื่อมนุษย์ตายก็ช่วย
ช าระร่างกายให้เป็นเถ้าถ่าน เป็นพยานในการกระท าบุญบาปของมนุษย์
นอกจากนี้พระองค์ยังช่วยเป็นสื่อให้เทวดากับมนุษย์ได้ติดต่อกันอีกด้วย
(พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว, 2503: 69; ธีรศานต์ ประจันพล, 2540;
มาลัย, 2541: 131-134)

3. พระยม เทวดาผู้รักษาทิศใต้ เป็นเทพแห่งความตาย มีพักตร์ดุร้าย
สีกายเหมือนสีพระอาทิตย์แรกขึ้น แต่ในบางแห่งว่ามีผิวกายสีใบไม้ มีกระบือหรือ
บางคัมภีร์ว่ามีนกแสกเป็นพาหนะ มีอาวุธเป็นคทาขนาดใหญ่ เรียกว่ากาลทัณฑ์
หรือยมทัณฑ์ มีบ่วงเรียกว่ายมบาศเอาไว้คล้องและมัดสัตว์ผู้มีบาป นอกจากนี้
พระยมยังมีตาเป็นอาวุธที่เรียกว่านยนาวุธ มีบริวารมากมาย เช่น สุนัข 2 ตัว นกเค้า
นกแสกและนกแร้ง (พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว, 2503: 72–73;

ส. พลายน้อย, 2519: 280; อัญชลี จิตรสุคนธ์, 2524; ธนากิต, 2546: 441)

4. พระนารายณ์ เทวดาผู้รักษาทิศตะวันตกเฉียงใต้ เป็นเทพผู้พิทักษ์
รักษาโลก เมื่อเกิดความทุกข์เข็ญพระองค์จะอวตารลงมาเพื่อน าความสงบสุข
กลับคืนมาสู่เหล่าเทวดาและมนุษย์ พระนารายณ์มีอาวุธประจ าพระองค์ 5 อย่าง
คือ สังข์ปาญจะชันยะ จักรสุทรรศนะหรือวัชรนาภะ คทาเกาโมทกี ธนูศารนคะ และ

พระขรรค์ชื่อนนทก มีครุฑเป็นพาหนะ (พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว,
2503: 9)

5. พระพิรุณ เทวดาผู้รักษาทิศตะวันตก เป็นเทพที่พวกพราหมณ์นับถือ
กันมากในสมัยพระเวท เพราะสมัยนั้นเชื่อว่าพระพิรุณเป็นเทพผู้ประทานน้ าให้แก่
มนุษย์ เป็นผู้ดูแลความเป็นไปของมนุษย์ เป็นผู้รักษาความสุขสวัสดีของมนุษย์

และสัตว์ทั้งปวง ทั้งยังเป็นผู้พิพากษาคนที่ตายแล้วอีกด้วย ส่วนในมหาภารตะ
กล่าวว่าพระองค์เป็นโอรสของฤๅษีกรรทมพรหมบุตร เป็นเจ้าแห่งฝน น้ า และ