Page 15 -
P. 15
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
ต้องมีการแก้ปัญหาในเรื่องต้นทุนธุรกรรม (Transaction Costs) สภาพคล่อง และความซับซ้อนของผลิตภัณฑ์
หรือบริการ ดังนั้นความคาดหวังว่าจะให้เกษตรกรรายย่อยใช้ตลาดซื้อขายล่วงหน้าเป็นเครื่องมือบริหารความ
เสี่ยงจึงไม่ใช่เรื่องง่าย เนื่องจากผลิตภัณฑ์ซื้อขายล่วงหน้าเป็นผลิตภัณฑ์ที่ขนาดและระยะเวลาของสัญญาเป็น
มาตรฐาน (Standardized Product) และมีกลไกในการ Mark-To-Market ซึ่งไม่เหมาะสมกับเกษตรกรราย
ย่อย ทางออกวิธีหนึ่งอาจใช้แนวคิดของ Zant (2001) ซึ่งมีองค์กรกลางที่ออกแบบผลิตภัณฑ์ให้เหมาะสมกับ
เกษตรกรและองค์กรกลางนี้จะใช้ตลาดซื้อขายล่วงหน้าในการป้องกันความเสี่ยงอีกทีหนึ่ง ซึ่งถ้าแนวคิดนี้
สามารถด าเนินการได้จะช่วยท าให้เกษตรกรรายย่อยสามารถใช้เครื่องมือในการบริหารความเสี่ยงโดยกลไกของ
2
ตลาดได้ ซึ่งในที่สุดจะช่วยลดภาระทางด้านงบประมาณในการช่วยเหลือของรัฐบาล และช่วยให้มีสภาพคล่อง
ของตลาดล่วงหน้าของไทยได้ แต่การประเมินความเป็นไปได้ของแนวทางนี้จ าเป็นต้องเข้าใจ
พฤติกรรมการบริหารความเสี่ยงของเกษตรกรรายย่อยก่อน
วัตถุประสงค์ของการศึกษา
โครงการวิจัยนี้เป็นการศึกษาเกี่ยวกับโครงสร้างปัจจุบันของการใช้ตลาดซื้อขายยางพาราล่วงหน้าของ
ตลาดสัญญาซื้อขายล่วงหน้าของไทย (TFEX) นอกจากนี้ยังจะได้ท าการทบทวนการศึกษาความสัมพันธ์ของ
ราคายางพาราเงินสดไทยและราคายางพาราล่วงหน้าในตลาดต่างประเทศว่าสามารถเป็นเครื่องมือทางเลือกใน
การป้องกันความเสี่ยงของเกษตรกรผู้ปลูกยางพารารายย่อยได้หรือไม่ เนื่องจากในขณะนี้การซื้อขายยางพารา
ล่วงหน้าไทยของตลาดสัญญาซื้อขายล่วงหน้า (TFEX) ยังมีสภาพคล่องไม่เพียงพอ และข้อมูลยางพาราล่วงหน้า
ในอดีตของตลาดสินค้าเกษตรล่วงหน้าแห่งประเทศไทย (AFET) ไม่สามารถจัดเก็บข้อมูลได้เนื่องจากตลาด
AFET ได้ปิดด าเนินการไปแล้ว และที่ส าคัญวัตถุประสงค์หลักของการศึกษานี้คือการศึกษาน าร่องเพื่อให้ทราบ
พฤติกรรมและความต้องการในการป้องกันความเสี่ยงของเกษตรกรผู้ปลูกยางพารารายย่อยโดยใช้ตลาดซื้อขาย
ยางพาราล่วงหน้าในปัจจุบัน คณะผู้วิจัยคาดหวังว่าผลการศึกษาในงานวิจัยครั้งนี้ จะท าให้เข้าใจถึงปัญหาและ
อุปสรรคของการพัฒนาตลาดซื้อขายยางพาราล่วงหน้ามากขึ้น ซึ่งจะไปสู่การที่ภาครัฐสามารถก าหนดนโยบาย
มาตรการหรือเครื่องมือที่เหมาะสมในการช่วยเหลือเกษตรกรผู้ปลูกยางพารารายย่อยในการบริหารความเสี่ยง
จากความผันผวนของราคายางพารา ซึ่งสามารถสรุปวัตถุประสงค์ที่ส าคัญของโครงการวิจัยได้ดังนี้
- ศึกษาโครงสร้างเบื้องต้นของผู้ใช้ตลาดซื้อขายล่วงหน้ายางพารา
- ศึกษาการสะท้อนข้อมูลข่าวสาร (Price Informativeness) ของราคายางพาราล่วงหน้า
2 ตัวอย่างเช่น โครงการสร้างความเข้มแข็งให้แก่เกษตรกรชาวสวนยางของรัฐบาลพลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชา ช่วยเหลือกลุ่มเกษตรกรชาวสวนยาง
ผู้มีเอกสารสิทธิ์ โดยให้เงินช่วยเหลือ 1,500 บาท/ไร่ (ไม่เกิน 15 ไร่/ครัวเรือน) แก่เจ้าของ สวนยาง/ผู้เช่าสวนยาง และคนกรีดยาง รวมเป็นเงินถึง
4,911,174,450 บาท (ข่าวสารการยางแห่งประเทศไทย ข้อมูล ณ วันที่ 4 มีนาคม 2559)
2
