Page 63 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

ความต้องการน�้าของข้าวไร่ต�่ากว่าข้าวนาน�้าขัง ข้าวไร่ต้องการน�้า 380-880 มิลลิเมตร หรือ
2.9-6.3 มิลลิเมตรต่อวัน ซึ่งเทียบกับพืชไร่อื่นๆ ได้ดังนี้ ถั่วเหลืองต้องการน�้า 300-350 มิลลิเมตร หรือ

2.3-3.5 มิลลิเมตรต่อวัน ข้าวโพดต้องการน�้า 350-400 มิลลิเมตร หรือ 2.9-3.5 มิลลิเมตรต่อวัน และ
ถั่วลิสงต้องการน�้า 400-500 มิลลิเมตร หรือ 2.7-3.5 มิลลิเมตรต่อวัน ความต้องการน�้าของข้าวไร่เพิ่มขึ้น
ตามอายุ และสูงสุดในระยะเจริญพันธุ์แล้วลดลงในระยะสุกแก่

ในเขตเกษตรน�้าฝน การกระจายของฝนที่ไม่สม�่าเสมอหรือภาวะแล้ง (drought) เป็นสาเหตุ
ส�าคัญที่ท�าให้ผลผลิตข้าวลดลง ภาวะแล้งหมายถึงสภาพที่ดินได้รับน�้าฝนน้อยและความชื้นที่เป็นประโยชน์

ต�่า ปริมาณน�้าซึ่งพืชได้รับต�่ากว่าปริมาณน�้าที่ใช้เพื่อการคายระเหย (evapotranspiration)
ข้าวที่ขาดน�้าในระยะเติบโตไม่อาศัยเพศ ท�าให้ความสูง การแตกแขนงและพื้นที่ผิวใบลดลง แต่
ถ้าขาดน�้าในระยะเจริญพันธุ์จะมีผลกระทบรุนแรง เนื่องจากข้าวไวต่อผลกระทบจากการขาดน�้ามากที่สุด

ในช่วงการพัฒนาช่อดอกจนถึงดอกบาน แม้การขาดน�้าระดับปานกลางในระยะนี้ ก็ท�าให้ผลผลิตลดลง
อย่างชัดเจน การขาดน�้าเพียง 15 วันในช่วงดังกล่าว ผลผลิตเมล็ดข้าวจะลดลงในอัตรา 2 % ต่อวัน

บรรณานุกรม

กรมการข้าว. 2552. ข้าว...แหล่งก�าเนิดวัฒนธรรมไทย. เอกสาร สสข. 2552-01-008 กระทรวงเกษตร
และสหกรณ์ กรุงเทพมหานคร.

กรมพัฒนาที่ดิน. 2548. รายงานการจัดการทรัพยากรดิน เพื่อการปลูกพืชเศรษฐกิจหลักตามกลุ่มชุดดิน
เล่มที่ 1 ดินบนพื้นที่ราบต�่า. กระทรวงเกษตรและสหกรณ์. กรุงเทพมหานคร.
กรมพัฒนาที่ดิน. 2555. การจ�าแนกดินด้วยระบบอนุกรมวิธานดิน. http://www.ldd.go.th./thaisoil/_1/

กรมอุตุนิยมวิทยา. 2550. การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ. ศูนย์ภูมิอากาศแห่งชาติ, กรุงเทพมหานคร.
กระทรวงเกษตรและสหกรณ์. 2557. สืบค้นจาก http://www.moac.go.th/ewt_news.php?nid=5998

เจษฎา จงใจดี สิทธิชัย ลอดแก้ว สาวิกา กอนแสง ศันศนีย์ จ�าจด และเบญจวรรณ ฤกษ์เกษม. 2553.
ผลของอุณหภูมิสูงต่อความมีชีวิตของละอองเรณูและการปฏิสนธิในพันธุ์ข้าวไทย. วารสารเกษตร
26 (ฉบับพิเศษ): 29-35.

นิรนาม. 2557ก. สืบค้นจาก http://www.kiddeetumdee.net/book/book/
นิรนาม. 2557ข. สืบค้นจาก http://dict.longdo.com/search/
นิรนาม. 2557ค. สืบค้นจาก http://www.sainampeung.ac.th/, http://www.bloggang.com/viewblog.

ประพาส วีระแพทย์. 2556. ข้าว. สารานุกรมไทยส�าหรับเยาวชนฯ เล่มที่ 3. โครงการสารานุกรมไทย
ส�าหรับเยาวชน โดยพระราชประสงค์ในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ. โครงการสารานุกรมไทยฯ.
กรุงเทพมหานคร.

ดิน ธาตุอาหารและปุ๋ยข้าว ประวติการปลูกข้าว และข้าวกับสภาพแวดล้อม ั 59