Page 239 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

3) ระยะออกดอก วิเคราะห์แผ่นใบธง ส�าหรับใบธงคือใบสุดท้ายที่เจริญเติบโตออกมาเพื่อรองรับ
การพัฒนาของดอกข้าว แผ่นใบธงตั้งชูเพื่อสังเคราะห์แสงขณะที่กาบใบธงโอบรอบและประคับประคอง

ก้านรวงข้าว
4) ช่วงเก็บเกี่ยว หากมีการวิเคราะห์ความเข้มข้นของธาตุอาหารในวันเก็บเกี่ยวเมล็ด ก็ใช้ส่วน
เหนือดินหรือฟางเป็นตัวอย่างในการวิเคราะห์

6.2 ความเข้มข้นของธาตุอาหารในข้าวระดับเพียงพอและระดับวิกฤติ
ความเข้มข้นธาตุอาหาร คือ ปริมาณธาตุอาหารต่อหน่วยน�้าหนักแห้งของเนื้อเยื่อพืช ใช้หน่วย

เปอร์เซ็นต์ (%), กรัม/กิโลกรัม หรือมิลลิกรัม/กิโลกรัม (ส่วนต่อล้าน, ppm)

100

50

ระดับวิกฤติเป็นพิษ

ภาพที่ 7.5 ความสัมพันธ์ระหว่างความเข้มข้นของธาตุอาหารในเนื้อเยื่อพืชกับผลผลิตสัมพัทธ์ (% of maximum
yield) แสดงความเข้มข้นระดับวิกฤติขาดแคลน (critical deficiency concentration) ช่วงที่เพียงพอ
(adequate zone) และระดับวิกฤติเป็นพิษ (critical toxic concentration) ของธาตุอาหาร

ที่มา: ปรับปรุงจาก Epstein and Bloom (2005)

การวิเคราะห์พืชเป็นวิธีการประเมินความต้องการธาตุอาหาร และประเมินความขาดแคลน
ธาตุอาหาร โดยพิจารณาเปรียบเทียบกับความเข้มข้นระดับวิกฤติ (critical level) และระดับที่เพียงพอ

(sufficiency level) ของแต่ละธาตุในพืช ซึ่งนักวิจัยได้จัดท�าไว้แล้ว โดยเปรียบเทียบกับเกณฑ์ซึ่งได้
พัฒนามาจากการวิเคราะห์พืชเดียวกัน ระยะการเจริญเติบโตและใบดัชนีเดียวกัน (ยงยุทธ, 2558)

ดิน ธาตุอาหารและปุ๋ยข้าว หลักการธาตุอาหารพืช 235