Page 59 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

52 พันธุศาสตร์ประชากร
สำาหรับการปรับปรุงพันธุ์
52
52 พันธุศาสตร์ประชากรกับการปรับปรุงพันธุ์
พันธุศาสตร์ประชากรกับการปรับปรุงพันธุ์
เมื่อมีการผสมพันธุ์กันอย่างสุ่มในประชากร จะมีความถี่ของจีโนไทป์ที่เกิดขึ้น ดังนี้

เมื่อมีการผสมพันธุ์กันอย่างสุ่มในประชากร จะมีความถี่ของจีโนไทป์ที่เกิดขึ้นดังนี้
พ่อ เมื่อมีการผสมพันธุ์กันอย่างสุ่มในประชากร จะมีความถี่ของจีโนไทป์ที่เกิดขึ้นดังนี้
52 พันธุศาสตร์ประชากรกับการปรับปรุงพันธุ์ แม่ 0.4096 AB 0.2304 Ab 0.2304 aB 0.1296 ab
พ่อ
พ่อ
0.4096 AB 0.0531 AaBb
0.0944 AaBB
.
.
.
0.0944 AABb .
0.1677 AABB
เมื่อมีการผสมพันธุ์กันอย่างสุ่มในประชากร จะมีความถี่ของจีโนไทป์ที่เกิดขึ้นดังนี้ . . . .
แม่
0.2304 Ab 0.0944 AABb 0.0531 AAbb 0.0531 AaBb 0.0298 Aabb
แม่
0.0944AaBB
0.0944AABb
.
0.1678AABB
0.0531AaBb
0.0531AaBb
0.1678AABB
0.0944AABb
0.0944AaBB
.
พ่อ 0.2304 aB 0.0944 AaBB 0.0531 AaBb 0.0531 aaBB 0.0298 aaBb
ͲǤͲͷ͵ͳAAbb
0.0944AABb
.
0.0531AaBb
0.0299Aabb
ͲǤͲͷ͵ͳAAbb
0.0299Aabb
0.0944AABb
0.0531AaBb
.
0.0531 AaBb
.
. . 0.1296 ab . 0.0298 Aabb 0.0298 aaBb 0.0169 aabb
.
0.0944AaBB
0.0531aaBB
0.0299aaBb
0.0531AaBb
แม่ . 0.0944AaBB 0.0531AaBb 0.0531aaBB 0.0299aaBb
0.0299Aabb
0.0299aaBb
0.0168aabb
.
0.0531AaBb
. 0.0531AaBb 0.0299Aabb 0.0299aaBb 0.0168aabb

. 0.1678AABB 0.0944AABb 0.0944AaBB 0.0531AaBb 0.1677 AABB 0.1888 AABb 0.0531 AAbb

. 0.0944AABb ͲǤͲͷ͵ͳAAbb 0.0531AaBb 0.0299Aabb
0.1678AABB 0.1887 AABb 0.0531AAbb
0.1678AABB 0.1887 AABb 0.0531AAbb
ความถี่ของจีโนไทป์ในรุ่น 0.0299aaBb
. 0.0944AaBB 0.0531AaBb 0.0531aaBB Z = 0.1888 AaBB 0.2124 AaBb 0.0596 Aabb
n
0.0597Aabb]
ความถี่ของจีโนไทป์ในรุ่นลูก = [0.1887AaBB 0.2123AaBb 0.0597Aabb]
ความถี่ของจีโนไทป์ในรุ่นลูก =
[0.1887AaBB
0.2123AaBb
. 0.0531AaBb 0.0299Aabb 0.0299aaBb 0.0168aabb 0.0531 aaBB 0.0596 aaBb 0.0169 aabb
0.0531aaBB
0.0597 aaBb
0.0168aabb
0.0531aaBB 0.0597 aaBb 0.0168aabb

0.1678AABB 0.1887 AABb 0.0531AAbb
การทดสอบประชากรที่อยู่ในสภาวะสมดุล
กำรทดสอบประชำกรที่อยู่ในสภำพสมดุล
ความถี่ของจีโนไทป์ในรุ่นลูก = [0.1887AaBB การทดสอบประชากรที่อยู่ในสภาวะสมดุล
0.0597Aabb]
0.2123AaBb
0.0531aaBB 0.0597 aaBb 0.0168aabb n 2
นิยมใช้การทดสอบค่าด้วยวิธีไคสแควร์ (Chi-square) จากสูตร
นิยมทดสอบสภาพสมดุลด้วยวิธีไคสแควร์ (chi-square) จากสูตร  = ∑ n n(O - E) −E i ]
(O i −E i )
2 (O i ) 2 2 ]
2
นิยมใช้การทดสอบค่าด้วยวิธีไคสแควร์ (Chi-square) จากสูตร  = ∑
i
[ i [
=
i=1
i=1
การทดสอบประชากรที่อยู่ในสภาวะสมดุล i=1 E i E i E i
ก�าหนดให้ ก าหนดให้
ก าหนดให้

นิยมใช้การทดสอบค่าด้วยวิธีไคสแควร์ (Chi-square) จากสูตร  = ∑ = [ (O i −E i ) 2 ]
ค่าไคสแควร์

n
2
= ค่าไคสแควร์

i=1 2
2
E i
O =  = ค่าไคสแควร์
ค่าที่ได้จากการทดลองของลักษณะที่ i
ก าหนดให้ i O i = ค่าที่ได้จากการทดลองของลักษณะที่ i
O
i = ค่าที่ได้จากการทดลองของลักษณะที่ i
E = ค่าที่คาดหมายของลักษณะที่ i
i E i = ค่าที่คาดหมายของลักษณะที่ i
E
จ�านวนลักษณะที่ท�าการทดสอบ
 = ค่าไคสแควร์ n = i = ค่าที่คาดหมายของลักษณะที่ i
2
n
= จ านวนลักษณะที่ท าการทดสอบ
n
= จ านวนลักษณะที่ท าการทดสอบ
i = ค่าที่ได้จากการทดลองของลักษณะที่ i
O เมื่อท�าการค�านวณค่าไคสแควร์แล้วเปรียบเทียบกับค่าในตารางไคสแควร์ พบว่า ถ้าประชากร
และเมื่อท าการค านวณไคสแควร์แล้วเปรียบเทียบกับตารางไคสแควร์ พบว่า ถ้าประชากรมีค่าไคส

และเมื่อท าการค านวณไคสแควร์แล้วเปรียบเทียบกับตารางไคสแควร์ พบว่า ถ้าประชากรมีค่าไคส

i = ค่าที่คาดหมายของลักษณะที่ i
E มีค่าไคสแควร์ที่น้อยกว่าค่าไคสแควร์ที่เปิดจากตารางแปลว่า ประชากรจะอยู่ในสภาพสมดุล
แควร์ที่น้อยกว่าค่าไคสแควร์ที่เปิดจากตารางแปลว่า ประชากรจะอยู่ในสมดุล
ตัวอย่ำง ในประชากรมียีนควบคุม 1 ยีน ประกอบด้วย ลักษณะที่ปรากฏดอกสีแดง (AA)
n = จ านวนลักษณะที่ท าการทดสอบ แควร์ที่น้อยกว่าค่าไคสแควร์ที่เปิดจากตารางแปลว่า ประชากรจะอยู่ในสมดุล
20 ต้น ดอกสีชมพู (Aa) 70 ต้น และดอกสีขาว (aa) 110 ต้น ท�าการตรวจสอบความถี่ของจีโนไทป์
และเมื่อท าการค านวณไคสแควร์แล้วเปรียบเทียบกับตารางไคสแควร์ พบว่า ถ้าประชากรมีค่าไคส
จากตัวอย่างในประชากรที่มียีนควบคุม 1 ยีน ประกอบด้วยลักษณะที่ปรากฏดอกสีแดง (AA) 20 ต้น

จากตัวอย่างในประชากรที่มียีนควบคุม 1 ยีน ประกอบด้วยลักษณะที่ปรากฏดอกสีแดง (AA) 20 ต้น

ว่าเป็นไปตามความถี่ของกฎฮาร์ดี-ไวน์เบิร์กหรือไม่
แควร์ที่น้อยกว่าค่าไคสแควร์ที่เปิดจากตารางแปลว่า ประชากรจะอยู่ในสมดุล
ดอกสีชมพู (Aa) 70 ต้น และดอกสีขาว (aa) 110 ต้น ท าการตรวจสอบความถี่ของจีโนไทป์ว่าเป็นไปตาม
ดอกสีชมพู (Aa) 70 ต้น และดอกสีขาว (aa) 110 ต้น ท าการตรวจสอบความถี่ของจีโนไทป์ว่าเป็นไปตาม
ความถี่ของกฎฮาร์ดี-ไวน์เบิร์กหรือไม่
ก�าหนดให้ p คือ ความถี่ของยีน A และ q คือ ความถี่ของยีน a
ความถี่ของกฎฮาร์ดี-ไวน์เบิร์กหรือไม่
จากตัวอย่างในประชากรที่มียีนควบคุม 1 ยีน ประกอบด้วยลักษณะที่ปรากฏดอกสีแดง (AA) 20 ต้น
1 1
110 + (70)
20 + (70)
ดอกสีชมพู (Aa) 70 ต้น และดอกสีขาว (aa) 110 ต้น ท าการตรวจสอบความถี่ของจีโนไทป์ว่าเป็นไปตาม = 0.275 และความถี่ของยีน a = = 0.725
ก าหนดให้ p คือ ความถี่ของยีน A และ q คือความถี่ของยีน a
2
.
2
ก าหนดให้ p คือ ความถี่ของยีน A และ q คือความถี่ของยีน a
..

ความถี่ของยีน A =

ความถี่ของกฎฮาร์ดี-ไวน์เบิร์กหรือไม่ 1 200 1 1 200
1
110+ (70)
20+ (70)
∴ ความถี่ของยีน A =
= 0.275 และ ความถี่ของยีน a =
∴ ความถี่ของยีน A = 20+ (70) = 0.275 และ ความถี่ของยีน a = 110+ (70) = 0.725
= 0.725
2
2
2
2
ก าหนดให้ p คือ ความถี่ของยีน A และ q คือความถี่ของยีน a 200 200
200
200
จากการค านวณจ านวนต้นที่มีจีโนไทป์ตามกฎฮาร์ดี-ไวน์เบิร์ก ซึ่งค านวณความถี่ของยีนได้ดังนี้
1จากการค านวณจ านวนต้นที่มีจีโนไทป์ตามกฎฮาร์ดี-ไวน์เบิร์ก ซึ่งค านวณความถี่ของยีนได้ดังนี้
1
∴ ความถี่ของยีน A = 20+ (70) = 0.275 และ ความถี่ของยีน a = 110+ (70) = 0.725
2
2
= (0.275) × 200
200
200 จ านวนต้นที่มีจีโนไทป์ AA ตามค่าที่คาดหมาย = p × 200 = (0.275) × 200
2
2
จ านวนต้นที่มีจีโนไทป์ AA ตามค่าที่คาดหมาย = p × 200 2
2
จากการค านวณจ านวนต้นที่มีจีโนไทป์ตามกฎฮาร์ดี-ไวน์เบิร์ก ซึ่งค านวณความถี่ของยีนได้ดังนี้
จ านวนต้นที่มีจีโนไทป์ AA ตามค่าที่คาดหมาย = p × 200 = (0.275) × 200
2
2