Page 5 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

เกษตรกรที่ริเริ่มในชวงแรก และมีการขยายผลไปยังเกษตรกรคนอื่น ๆ ที่มีความสนใจ และชวงที่สาม (พ.ศ.

2546 เปนตนมา) มีการสรางเครือขายเกษตรกรรมยั่งยืนในตําบลแมทาอยางเปนรูปธรรมมากยิ่งขึ้น และมีเริ่ม

มีชาวบานเริ่มหันมาปรับเปลี่ยนรูปแบบการผลิตจากการปลูกขาวโพดเชิงเดี่ยวมาเปนการทําเกษตรอินทรียและ

มีการปลูกตนไมรวมในพื้นที่เกษตรมากขึ้น
จากการวิเคราะหจุดแข็ง จุดออน โอกาส และขอจํากัดของเกษตรกรในชุมชนตําบลแมทาในการปรับ

ใชระบบวนเกษตร สามารถวิเคราะหและจําแนกเงื่อนไขปจจัยตาง ๆ ตอการปรับประยุกตระบบวนเกษตรใน

ระดับทองถิ่น ทั้งหมด 5 เงื่อนไขปจจัย ประกอบดวย 1) ปจจัยดานนโยบายที่สนับสนุนและเอื้อตอความมั่นใจ

ของเกษตรกร 2) ความสนใจและความมั่นใจของเกษตรกร 3) ปจจัยดานเงินลงทุน 4) โครงสรางพื้นฐานที่

จําเปนตอการทําระบบวนเกษตร และ 5) ระบบตลาดและการขนสงผลผลิตไปยังผูบริโภค

3) ความหลากหลายของชนิดพืชในระบบวนเกษตร

ระบบวนเกษตรเปนการใชที่ดินรวมกันระหวางองคประกอบตางๆ ไดแก ไมยืนตน พืชเกษตร และ

อาจมีปศุสัตวรวมอยูดวยในพื้นที่เดียวกัน จากการสํารวจระดับแปลงวนเกษตร พบไมยืนตน 1) ประเภทไมปา

ทั้งสิ้น 76 ชนิด โดยจํานวนไมยืนตนที่พบมากที่สุด 5 อันดับแรก ไดแก สัก เพกา แดง จามจุรี และตะขบปา

2) ไมยืนตนประเภทไมผลในระบบวนเกษตร ทั้งสิ้น 28 ชนิด โดยชนิดไมผลที่พบมากที่สุด 5 อันดับแรก ไดแก
ลําไย มะมวง ขนุน มะกรูด และมะกอก 3) ไมยืนตนประเภทปาลม ทั้งสิ้น 5 ชนิด ไดแก เตาราง มะพราว

ระกํา หมากแดง และหวาย และ 4) ไมไผ พบทั้งหมด 7 ชนิด สําหรับพืชเกษตรในระบบวนเกษตร พบทั้งสิ้น

100 ชนิด โดยชนิดที่พบมาก 5 อันดับแรก ไดแก กระเจี๊ยบเขียว กระเจี๊ยบแดง กระเจียว กระชาย และ

กระชายดํา

เมื่อวิเคราะหคาดัชนีความหลากชนิดของไมยืนตนในระบบวนเกษตรในพื้นที่โครงการจัดที่ดินทํากิน

จังหวัดเชียงใหม จากการพบไมยืนตนหรือพืชอายุยืนยาวทั้งหมด 145 ชนิด จําแนกออกเปน ไมปา จํานวน 98
ชนิด ไมผล 27 ชนิด ไผ 7 ชนิด ปาลมและหวาย 7 ชนิด และไมพุม 6 ชนิด มีคาดัชนีความหลากหลายของ

ชนิดไมยืนตน เทากับ 2.99

4) โซคุณคาการจัดการะบบวนเกษตรกรของเกษตรกร

จากการวิเคราะหองคประกอบของโซคุณคาการจัดการระบบวนเกษตรของเกษตรกรในพื้นที่

โครงการจัดที่ดินทํากินใหกับชุมชนตําบลแมทา อําเภอแมออน จังหวัดเชียงใหม พบวา ระบบการจัดการวน
เกษตรประกอบดวยองคประกอบที่เกิดจากกระบวนการผลิตทั้งหมด 6 องคประกอบ ไดแก 1) เกษตรกร

เจาของที่ดินและกลุมเกษตรอินทรีย 2) ที่ดินและระบบกรรมสิทธิ์ 3) รูปแบบและการจัดเรียงองคประกอบ 4)

5