Page 18 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

ป พ.ศ. เนื้อที่ปา (ไร) รอยละตอเนื้อที่ ระยะเวลา (ป) การเปลี่ยนแปลง

ประเทศ ของเนื้อที่ปา (ไร)

2557 102,285,400 31.62 1 +164,989

2558 102,240,982 31.60 1 -44,418

ที่มา กรมปาไม (2559)

หลายทศวรรษที่ผานมา รัฐมีความพยายามในการแกไขปญหาความยากจนและการบุกรุกตัดไมทําลาย

ปาเพี่อจัดการกับสาเหตุของปญหาความเสื่อมโทรมของทรัพยากรปาไมและการสูญเสียความหลากหลายทาง

ชีวภาพ ในป พ.ศ. 2528 รัฐไดกําหนดนโยบายปาไมแหงชาติซึ่งกําหนดใหประเทศไทยตองมีพื้นที่ปาอยางนอย

รอยละ 40 ของพื้นที่ประเทศ และตั้งแตป พ.ศ. 2535 ประเทศไทยเริ่มตระหนักถึงความสําคัญของความ

หลากหลายทางชีวภาพในฐานะที่เปนพื้นฐานของการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมอยางยั่งยืน และไดมีกําหนด

นโยบายและมาตรการในการคุมครองความหลากหลายทางชีวภาพ รวมถึงมาตรการในการลดปญหาความ
ยากจนและความเหลื่อมล้ําในการเขาถึงทรัพยากรมาอยางตอเนื่อง สําหรับรัฐบาลชุดปจจุบันโดยการนําของ

พลเอก ประยุทธ จันทรโอชา ไดมีการกําหนดนโยบายสําหรับการแกไขปญหาดังกลาวโดยไดแถลงตอสภานิติ

บัญญัติแหงชาติเมื่อวันที่ 12 กันยายน พ.ศ. 2557 ซึ่งไดใหความสําคัญกับการฟนฟูและรักษาฐานทรัพยากร

รวมถึงการลดความเหลื่อมล้ําในการเขาถึงที่ดินของชุมชนทองถิ่น และภายใตนโยบายนี้ทางรัฐบาลไดกําหนด

แนวทางการดําเนินงานไว 2 ประเด็นหลัก ๆ ไดแก 1) การลดความเหลื่อมล้ําของสังคมและการสรางโอกาส
การเขาถึงบริการของรัฐ และ 2) การรักษาความมั่นคงของฐานทรัพยากร และการสรางสมดุลระหวางการ

อนุรักษกับการใชประโยชนอยางยั่งยืน โดยรัฐบาลมุงมั่นที่จะแกไขปญหาการไรที่ดินทํากินและความไมมั่นคง

ของระบบกรรมสิทธิ์ในที่ดินของชุมชนซึ่งเปนรากเหงาของปญหาการบุกรุกปาอันนําไปสูความเสื่อมโทรมของ

ทรัพยากรปาไม และตอมาในเดือนตุลาคมปเดียวกัน คณะรัฐมนตรีเห็นชอบระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรีวา

ดวยคณะกรรมการที่ดินแหงชาติ พ.ศ. 2557 ซึ่งกําหนดใหมีคณะกรรมการนโยบายที่ดินแหงชาติ (คทช.) เพื่อ

ทําหนาที่ในการดําเนินนโยบายจัดที่ดินทํากินใหแกผูยากไร ไมมีที่ทํากิน

ชุมชนแมทา ตําบลแมทา อําเภอแมออน จังหวัดเชียงใหม เปนชุมชนที่อยูติดกับเขตปาสงวนแหงชาติขุน

แมทา ที่ตั้งของชุมชนลอมรอบดวยภูเขาและปาไม ชาวบานยังมีวิถีชีวิตที่ผูกพันกับปา อยางไรก็ตาม ที่ดินทํา

กินของชุมชนและพื้นที่ปาที่ชาวบานใชประโยชนอยูในเขตปาสงวนแหงชาติ ที่ผานมา ชุมชนจึงเกิดปญหาความ

ขัดแยงกับหนวยงานของรัฐที่ดูมีหนาที่ในการดูแลรักษาทรัพยากรปาไม ชุมชนแมทามีประวัติศาสตรในการ

ตอสูเรียกรองสิทธิชุมชนในการจัดการปาชุมชนรวมกับเครือขายปาชุมชนทั่วประเทศนับตั้งแตปลายทศวรรษ
2530 เปนตนมา แตการตอสูเชิงนโยบายในชวงที่ผานมายังไมเกิดผลเปนรูปธรรมแตอยางไร ในป พ.ศ. 2558

18