Page 53 -
P. 53
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
โครงการ การพัฒนาฐานข้อมูลห่วงโซ่อุปทานของหญ้าเนเปียร์ พืชพลังงาน-อาหารสัตว์ ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือไทย
1. พิจารณาผลผลิตว่าควรที่จะดำเนินการเองในการเก็บเกี่ยวผลผลิต การแปรรูป การบรรจุ และ
การส่งมอบ หรือควรที่จะดำเนินการขายเหมาแปลง
2. การแปรรูปจะมีหลายรูปแบบขึ้นอยู่กับอายุในการตัด คุณภาพ และปริมาณของผลผลิต หากมีอายุ
การตัดที่เหมาะสม ก็จะผลิตหญ้าหั่นสดสำหรับเป็นอาหารสัตว์ หากมีปริมาณผลผลิตมากก็จะทำการแปรรูป
เป็นหญ้าหมัก เมื่อเพิ่มอายุในการตัดของหญ้าในแปลงใดก็จะผลิตหญ้าหั่นสดให้โรงก๊าซชีวภาพเพื่อผลิตไฟฟ้า
ซึ่งลักษณะการดำเนินการของการผลิตหญ้าเนเปียร์ในสามกรณี คือ ผลิตหญ้าตัดสด ผลิตหญ้าหั่นสด
และผลิตหญ้าหมัก โดยมีตารางสรุปดังนี้
การดำเนินการผลิตหญ้าตัดสด จะมีการใช้มีดหรือเคียวในการตัด เมื่อหญ้าอายุประมาณหรือน้อยกว่า
45 วัน ทำให้ความสูงของหญ้ายังไม่สูงมากนัก จึงง่ายต่อการเก็บเกี่ยว และทำบรรจุขึ้นรถกระบะ หรือนำมามัด
รวมกันและนำไปวางขายริมถนน ทั้งนี้ ส่วนใหญ่ทางผู้เลี้ยงสัตว์จะเป็นผู้ทำการเก็บเกี่ยวเอง ทว่า การผลิตหญ้า
ตัดสดนั้นขายไม่ค่อยได้ราคาและคุณภาพของหญ้ายังไม่เหมาะสมสำหรับเลี้ยงสัตว์มากนัก แต่เมื่อความต้องการ
ผลผลิตในตลาดมีสูง จึงทำให้มีการเก็บเกี่ยวผลผลิตก่อนเวลาที่เหมาะสม
การดำเนินการผลิตหญ้าหั่นสด
ตารางที่ 4.2 แสดงขั้นตอนการดำเนินงานของผู้ปลูกหญ้าสำหรับผลิตหญ้าหั่นสด
หญ้าเนเปียร์หั่นสด รายละเอียด
ในช่วงเช้าของแต่ละวัน พ่อค้าหรือผู้ปลูกหญ้าจะมี
! $ ! % การเก็บเกี่ยว โดยใช้แรงงานคนและเครื่องมือเก็บ
เกี่ยว เช่น มีด เคียว เครื่องตัดสะพายไหล่ เครื่องเก็บ
เกี่ยว Double Chopper จนถึงเวลาเที่ยงวัน
หลังการตัดหญ้าสดจากแปลงโดยร้อยละ 10 ใช้ มีด
% เคียว ร้อยละ 40 ใช้เครื่องตัดสะพายไหล่ โดยตัด
หญ้าสูงจากพื้นดินไม่เกิน 5 เซนติเมตร จากนั้นใช้
แรงงานขนจากแปลงมายังบริเวณที่จะทำการหั่น
หญ้าเนเปียร์ นำหญ้าสดมาเข้าเครื่องหั่นเป็นชิ้นเล็ก
เพื่อบรรจุถุงลงในกระสอบพลาสติกสาน 2 ชั้น ซึ่ง
ขนาดบรรจุประมาณ 20-50 กิโลกรัม และเก็บไว้ได้
ประมาณ 5 วัน เกษตรกรร้อยละ 50 ใช้เครื่องเก็บ
เกี่ยว Double Chopper เกษตรกรจะนำรถตัดหญ้า
เข้าแปลงและตัดหญ้าทีละแถวและเครื่องจะทำการ
หั่นหญ้าและพ่นในรถพ่วงท้ายที่ติดมา ด้วยขนาด
หญ้าประมาณ 2 เซนติเมตร และจะสามารถเก็บ
เกี่ยวได้ 50 ตัน/วัน สามารถบรรจุเป็นเบ๊าท์หรือทำ
การบรรจุลงกระสอบพลาสติก
RDG6020008 37
