Page 91 -
P. 91
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
บทที่ 2 นโยบาย Bioeconomy
- การจัดทํายุทธศาสตร๑ และมาตรการสนับสนุนอุตสาหกรรมชีวภาพ ยังไมํชัดเจน รวมถึงการ
ออกกฎหมายสนับสนุน ธุรกิจที่เกี่ยวข๎องทางด๎าน Bioeconomy ยังไมํมีแนวทางการปฏิบัติ
ที่แนํนอน
จากการศึกษานโยบายของประเทศตํางๆ ที่เกี่ยวข๎องกับ Bioeconomy รวมถึงนโยบายที่มี
ความเกี่ยวข๎องด๎านการบริหารจัดการทางชีวภาพตํางๆ สามารถสรุปแนวคิดในการพัฒนานโยบายจาก
สิ่งที่แตํละประเทศมีอยูํเป็นหลัก ได๎ 2 กลุํม คือ
1) กลุํมที่พิจารณาจากทรัพยากรที่มีอยูํเป็นหลัก (Natural Resource-Centric
Perspective) ยกตัวอยํางเชํน ประเทศแคนาดา มีอุตสาหกรรมปุาไม๎เป็นอุตสาหกรรมหลักของ
ประเทศ จึงเน๎นการพัฒนาทางด๎าน Bioeconomy ที่เกี่ยวข๎องกับอุตสาหกรรมปุาไม๎เป็นหลักอยําง
ตํอเนื่อง โดยในปี 2549 มีการกําหนดกลยุทธ๑สําหรับพลังงานทดแทนซึ่งใช๎ทรัพยากรไม๎ที่เป็นวัตถุดิบ
สําคัญ ปี 2552 มีการกําหนดแผนที่นําทาง “Blueprint beyond Moose and Mountains” และปี
2556-2561 มีการกําหนดกลยุทธ๑ทางการเกษตร “Growing Forward 2” ซึ่งเป็นการกําหนด
นโยบายทางการเกษตรของประเทศแคนาดา โดยเน๎นการใช๎เทคโนโลยีชีวภาพ ในด๎านการเกษตรและ
ปุาไม๎ เพื่อให๎เกิดการใช๎ประโยชน๑สูงสุดของทรัพยากร
2) กลุํมที่พิจารณาจากเทคโนโลยีและนวัตกรรมที่มีอยูํเป็นหลัก (Technology
Perspective) เชํน ประเทศฝรั่งเศส ซึ่งเป็นประเทศขนาดเล็ก มีทรัพยากรทางธรรมชาติอยูํน๎อย แตํมี
ความเจริญ และความพร๎อมทางด๎านเทคโนโลยีมาก โดยทั่วไป Bioeconomy ในฝรั่งเศส สามารถ
แบํงได๎เป็นสองสํวน สํวนแรกคือ การสํงเสริมเทคโนโลยีที่ทันสมัย และสํวนที่สอง คือ แรงจูงใจการ
การสร๎างเปลี่ยนแปลงระบบนิเวศน๑
และหากพิจารณาในมุมมองของการกําหนดนโยบาย สามารถแบํงได๎ 2 กลุํม คือ
1) การใช๎นโยบายจากภาครัฐเป็นตัวผลักดัน (Top-Down) เชํน ประเทศญี่ปุุน โดยในปี
2552 มีการผํานกฎหมาย “Basic Act for the Promotion of Biomass Utilization” ซึ่งกฎหมาย
ดังกลําว ได๎สรุปหลักการของการใช๎สารชีวมวลและระบุความรับผิดชอบของรัฐบาล ผู๎มีสํวนได๎เสีย
ทางการเมือง และมาตรการการระดมทุนทางการเมือง มีการกําหนดแผนปฏิบัติการระดับชาติเพื่อการ
สํงเสริมการใช๎ประโยชน๑ชีวมวล (2553) โดยมีวัตถุประสงค๑เพื่อกําหนดแนวทางการเพิ่มการใช๎
ประโยชน๑ชีวมวลจากที่มีอยูํ และมีการกําหนดเปูาหมายเชิงปริมาณสําหรับการใช๎ชีวมวลไปจนถึงปี
71