Page 72 -
P. 72
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
3. ¹íéÒμÒÅ
แปงมันสําปะหลัง (Cassava flour)
ทําจากหัวมันสําปะหลัง มีลักษณะเปนผงสีขาว จับผิว นํ้าตาลมีบทบาทสําคัญในอาหารหลาย ๆ อยาง ชวยใหรสหวาน ชวยทําใหแปงนุม ชวยใหอาหารมีความฉํ่า มีสีสวยงาม มีกลิ่น
สัมผัสของแปงจะเนียน ลื่นมือ เมื่อทําใหสุกจะเหนียว ทําให หอม แตกตางกันในอาหารแตละชนิด นํ้าตาลที่ใชในขนมไทย แตดั้งเดิมนิยมใชนํ้าตาลพื้นบานจากตาลหรือมะพราว ตอมาเมื่อมีการ
ขนมมีเนื้อและเหนียว เชน ทับทิมกรอบ เตาสวน ในการทํา พัฒนาอุตสาหกรรมการผลิตนํ้าตาลทรายขาวแพรหลาย ทําใหมีความนิยมนําไปใชทดแทนนํ้าตาลพื้นบานที่หายากมากขึ้น ในปจจุบัน
ขนมไทยนิยมนํามาผสมแปงชนิดอื่น เพื่อใหขนมมีความ สังคมใหความสนใจในเรื่องของสุขภาพ และมีกระแสเรียกรองการกินอาหารที่มีรสหวาน หรือมีนํ้าตาลใหนอยลง เพื่อลดความเสี่ยง
เหนียวนุมกวาการใชแปงชนิดเดียว เชน ขนมชั้น ขนมฟกทอง ตอการเกิดโรคอวน การใชนํ้าตาลที่ไมผานกรรมวิธีมาก เชน นํ้าตาลพื้นบานและนํ้าตาลที่ไมผานการฟอกสีเพื่อลดความเสี่ยงจากการ
ขนมกลวย ปนเปอนระหวางกระบวนการผลิต และไดรับสารอาหารมากกวานํ้าตาลทรายขาว
แปงสําเร็จรูปสําหรับขนมไทย
ในปจจุบันมีการผลิตแปงชนิดตาง ๆ ที่ไดกลาวมาขางตน
ในรูปพรอมใช ทําใหสะดวกในการทําขนมไทยมากยิ่งขึ้น แต
ยังมีผูเตรียมแปงสดเองอยูบาง และมักจะใชเพื่อสรางความ
แตกตางจากผูประกอบการรายอื่น นอกจากการผลิตแปงชนิด
เดี่ยว ๆ แลว ยังมีการผลิตแปงผสมเครื่องปรุงพรอมใชสําหรับ
ทําขนมไทยมากยิ่งขึ้น เชน แปงผสมสําหรับทําขนมชั้น แปง แปงดัดแปร (Modified starch)
ผสมสําหรับทําขนมครก เปนตน โดยสวนใหญจะอยูในลักษณะ แปงประเภทนี้คือแปงที่นําไปผานกระบวนการทาง
แหง เพื่อความสะดวกในการเก็บรักษาและการขนสง เมื่อจะ วิทยาศาสตรเพื่อปรับปรุงคุณสมบัติของแปงใหเหมาะสมกับ
นํามาใช สามารถนํามาผสมกับเครื่องปรุงที่เปนของเหลว เชน สภาวะบางอยางมากขึ้น เชน การดัดแปรโครงสรางทางเคมี
นํ้า หรือ กะทิ แลวนําไปทําใหสุก ชวยทําใหการทําขนมไทย ของแปงเพื่อชวยใหแปงคืนตัวไดดีหลังผานการแชแข็ง สําหรับ
รวดเร็วและสะดวกมากยิ่งขึ้น และเปนประโยชนสําหรับการ ทําขนมหรืออาหารสําเร็จรูปแชแข็ง เปนตน
สงออก นํ้าตาลโตนด นํ้าตาลทราย
2. àÁÅç´¢ŒÒÇ นํ้าตาลพื้นบาน นํ้าตาลจากอุตสาหกรรม
นอกจากในรูปของแปงแลว ขาวยังนํามาใชทําขนมไทยในรูปของเมล็ดขาว ตั้งแตเปนเมล็ดออนจนถึงแก ในหลากหลายรูปแบบ คือ นํ้าตาลที่ไดตามกรรมวิธีพื้นบาน ที่นิยมใช คือ นํ้าตาล เปนนํ้าตาลที่มีการผลิตระบบอุตสาหกรรม โดยวัตถุดิบที่
เชน ขาวเมา คือ ขาวเหนียวที่ยังไมแกจัด เปลือกยังเขียวอยู เนื้อนุม มีกลิ่นหอม นํามานวดเมล็ดออกจากรวง คั่วจนสุก พรมนํ้าเล็ก โตนด และ นํ้าตาลมะพราว ซึ่งไดจากการเก็บนํ้าหวานจาก นิยมใชในการผลิตสําหรับในประเทศไทย คือ ออย โดยการ
นอย เมื่อเมล็ดขาวสุกทั่ว ใหโขลกพอเมล็ดแบน เปลือกหลุด จึงนํามาทําขนมหวานหรืออาหารวาง เชน ขาวเมานํ้ากะทิ ขาวเมาคลุก สวนที่เปนดอกที่เรียกวา "งวง" หรือ "จั่น" ของตนตาลโตนด สกัดนํ้าออย มีการทําใหบริสุทธิ์ และเคี่ยวจนไดนํ้าออยที่เขม
ขาวเมาทอด ขาวเมาหมี่ ขาวเมาบด กระยาสารท เปนตน สวนเมล็ดที่แก เชน ขาวเหนียวนํามาทําขนมไดหลายชนิด เชน ขาวหลาม หรือตนมะพราว แลวนํานํ้าหวานมาเคี่ยวใหงวด ไดนํ้าตาล ที่ ขนจนตกผลึก ปนแยกผลึกออก ไดเปนนํ้าตาลทรายดิบ และ
ขาวหลามตัด ขาวเหนียวเปยก ขาวตมผัด นางเล็ด เปนตน ขาวเจาหุงสวนที่ติดกนหมอสามารถนําไปทําขาวตัง สวนขาวเหนียวทําเปน มีชื่อเรียกหลายอยางตามลักษณะของภาชนะหรือรูปราง สามารถนําไปผานการทําความสะอาดและฟอกสีใหเปนสีขาว
ขาวแตน หรือนําไปทําขนมประเภทตม เชน ขาวเหนียวเปยก ของนํ้าตาล เชน ถาใสในปป เรียก นํ้าตาลปบ ถาอยูในหมอ ผลิตภัณฑที่รูจักกันดีและนิยมใชแพรหลาย คือ "นํ้าตาลทราย
เรียก นํ้าตาลหมอ ถาหยอดเปนกอน ๆ คลายดินสอพอง เรียก ขาว" นํ้าตาลที่ไดมีรสหวานแหลม สวนนํ้าตาลที่ไมผานการ
นํ้าตาลงบ เปนตน นํ้าตาลพื้นบานมีกลิ่นหอม รสหวานมัน แต ฟอกสี เรียกวา "นํ้าตาลทรายสีรํา" ซึ่งมีสีนํ้าตาลออนจนถึงสี
มีความชื้น เมื่อตั้งที่อุณหภูมิหองมักดูดความชื้น ทําใหมีลักษณะ นํ้าตาลไหม มีลักษณะเปนเกล็ดใส
เยิ้มเหลว นอกจากนี้ปริมาณการผลิตอาจมีจํากัด รายละเอียด
สามารถศึกษาเพิ่มเติมในเรื่องเครื่องปรุงรสอาหารไทย
นอกจากนี้ยังมีนํ้าตาลพื้นบานที่ผลิตจากออย เรียกวา
“นํ้าตาลทรายแดง” มีการผลิตในลักษณะทํานองเดียวกับ
นํ้าตาลจากตาลโตนดหรือนํ้าตาลจากมะพราว
70 71
อาหารไทย...ทางเลือกที่ดีกวา สารพันขนมไทย