Page 74 -
P. 74
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
มันสําปะหลัง
ข้อมูลที ใช้ในการพิจารณา ประกอบด้วย ราคาหัวมันสําปะหลังสดคละที เกษตรกรขายได้ที ไร่นาราย
เดือน ปริมาณผลผลิตมันสําปะหลังโรงงาน (รูปที 4.6) ปริมาณส่งออกมันเส้น และปริมาณส่งออกมัน
อัดเม็ด (รูปที 4.7) มูลค่าการนําเข้ามันสําปะหลังของประเทศจีนจากประเทศไทย (รูปที 4.8) ตลอดจนความ
คิดเห็นจากผู้เชี ยวชาญรวมถึงเหตุการณ์ต่าง ๆ ที อาจนําไปสู่การเปลี ยนแปลงในโครงสร้างราคา
จากผลการศึกษาในบทที 3 พบช่วงเวลาที น่าจะเกิดการเปลี ยนแปลงในโครงสร้างราคามัน
สําปะหลัง ประกอบด้วย ช่วงเดือนพฤษภาคม 2542 และเดือนเมษายน 2553 ถึงแม้คณะผู้วิจัยไม่สามารถ
เข้าถึงข้อมูลปริมาณผลผลิตในช่วงเดือนพฤษภาคม 2542 ได้ แต่ราคาหัวมันสําปะหลังสดในช่วงเวลา
ดังกล่าวลดลง สาเหตุหลักที อาจนําไปสู่การเปลี ยนแปลงโครงสร้างราคาครั งนี น่าจะมาปัจจัยอื นที ไม่ใช่ภัย
พิบัติทางธรรมชาติ ดังที กล่าวไปแล้วว่าหากเกิดภัยธรรมชาติจะส่งผลทําให้ปริมาณผลผลิตลดลงและราคา
เพิ มสูงขึ น อย่างไรก็ตาม ปัจจัยที น่าจะทําให้เกิดการเปลี ยนแปลงโครงสร้างราคาในช่วงเวลาดังกล่าว คือ
การเปลี ยนแปลงทางด้านการส่งออก กล่าวคือ ในอดีต ประเทศในทวีปยุโรปถือเป็นตลาดส่งออกผลิตภัณฑ์
มันสําปะหลังที สําคัญของไทย โดยไทยส่งออกไปยังตลาดยุโรปมากกว่าร้อยละ 45 ของมูลค่าการส่งออกมัน
สําปะหลังทั งหมด แต่หลังจากปี 2543 เป็นต้นมา ตลาดยุโรปเริ มเล็กลงอย่างชัดเจน ในขณะการส่งออกไป
ประเทศจีนเริ มเพิ มขึ น โดยผลิตภัณฑ์มันสําปะหลังที ส่งออกไปยังตลาดในประเทศยุโรปคือมันอัดเม็ด
ในขณะที ผลิตภัณฑ์มันสําปะหลังที ส่งออกไปยังประเทศจีนคือมันเส้น (นิพนธ์ พัวพงศกร และคณะ, 2550)
และเมื อพิจารณารูปที 4.7 พบว่า ในช่วงเวลาดังกล่าว ปริมาณส่งออกมันเส้นเริ มเพิ มสูงขึ น ในขณะที ปริมาณ
ส่งออกมันอัดเม็ดมีความผันผวนค่อนข้างสูงและลดลงเรื อย ๆ ในช่วงเวลาต่อมา นอกจากนี เมื อพิจารณา
มูลค่าการนําเข้ามันสําปะหลังของประเทศจีนจากประเทศไทย (รูปที 4.8) พบว่าเริ มมีค่าเพิ มสูงขึ นตั งแต่ปี
2542 โดยประเทศจีนนําเข้ามันสําปะหลังจากประเทศไทยเป็นหลักตั งแต่นั นมา ทั งนี อาจเป็นผลมาจากการที
ประเทศจีนนําเข้ามันสําปะหลังเพื อใช้ในการผลิตเอทานอล จากเดิมที ใช้ข้าวโพดเป็นวัตถุดิบหลัก แต่
มาตรการอุดหนุนราคาข้าวโพดภายในประเทศจีนส่งผลให้หันมานําเข้ามันสําปะหลังเส้นจากประเทศไทย
สําหรับช่วงเวลาประมาณเดือนเมษายน 2553 มันสําปะหลังมีราคาสูง ในขณะที ผลผลิตในช่วงเวลา
ดังกล่าวมีปริมาณที ลดลง (รูปที 4.6) อีกทั งปริมาณส่งออกมันเส้นในช่วงเวลาดังกล่าวก็ลดลงด้วย (รูปที 4.7)
เมื อทบทวนเหตุการณ์ในอดีตจึงพบว่า มีรายงานภัยแล้งและการระบาดของเพลี ยแป้งในช่วงเวลาดังกล่าว
(RYT9, 2553) นอกจากนี ยังพบรายงานภัยแล้ง ในช่วงปี 2550 – 51 (สํานักเลขาธิการคณะรัฐมนตรี, 2551)
ปริมาณผลผลิตในช่วงเวลาดังกล่าวลดลงเมื อเปรียบเทียบกับช่วงเวลาเดียวกันของปีก่อนหน้า อย่างไรก็ตาม
ผลผลิตเฉลี ยยังอยู่ในระดับที สูงกว่าของช่วงปี 2553 ราคาในช่วงเวลาดังกล่าวอยู่ในระดับสูงแต่ก็ยังตํ ากว่า
ระดับราคาในปี 2553 – 54 นอกจากนี เมื อพิจารณามูลค่าการนําเข้ามันสําปะหลังของประเทศจีนจาก
ประเทศไทย (รูปที 4.8) ในช่วงเวลาดังกล่าว มูลค่าการนําเข้ามีความผันผวน และลดลงอย่างเห็นได้ชัดในปี
2555 อาจกล่าวได้ว่า สาเหตุที น่าจะทําให้เกิดการเปลี ยนแปลงโครงสร้างราคาหัวมันสําปะหลังในช่วง
ประมาณเดือนเมษายน 2553 คือ ภัยแล้งอันนํามาซึ งโรคระบาดในหัวมันสําปะหลัง
4-22