Page 80 -
P. 80
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
เกษตรกรจะจ�าหน่ายควายเหล่านี้ ส่วนใหญ่พ่อค้าเป็น Research Approaches and Methods for Improving
ผู้ซื้อเพื่อส่งโรงฆ่าสัตว์ต่อไป ในแต่ละปีควายที่ฆ่าโดย Crop-Animal Systems in South East Asia) เมื่อ
ถูกต้องตามกฎหมายเพื่อบริโภคในประเทศมีประมาณ เดือนพฤศจิกายน ๒๕๔๑ ว่า ประเทศลาวมีรายได้สูง
๓-๕ แสนตัว แต่ถ้ารวมจ�านวนที่ฆ่าตามกฎหมายและ จากการขายวัวควายมีชีวิตให้กับประเทศเพื่อนบ้าน
จ�านวนที่ลักลอบฆ่าเข้าด้วยกันอาจมีจ�านวน มากถึง ผู้เข้าร่วมประชุมให้ความสนใจซักไซร้ประเด็นนี้ ปรากฏว่า
๘ แสน ถึง ๑.๒ ล้านตัว เนื้อ หนัง กระดูก เขา ฯลฯ เป็น ลูกค้ารายใหญ่ก็คือประเทศไทย
ผลพลอยได้ แรงงาน (วัวควาย) เป็นผลผลิตหลัก ควายเป็น ย้อนกลับมาถึงเรื่องคนไทยกินเนื้อควายกันมาก
ผลผลิตร่วมที่เกิดจากระบบเกษตรรวม (intergrated และอาหารที่โปรดปรานของคนไทยบางกลุ่มคือตัวอ่อน
farming system) ของชนบทไทยที่แต่ละครอบครัวท�า ที่อยู่ในท้องแม่ควาย ควายท้องถูกฆ่าขายเนื้อที่โรงฆ่าสัตว์
ทั้งการปลูกพืชและเลี้ยงสัตว์ และอื่นๆ เช่น ท�าสวน เลี้ยงปลา เป็นจ�านวนมาก ท�าอย่างไรจึงจะแก้ปัญหาการกินควาย
ปลูกไม้ยืนต้น เป็นต้น อันเป็นระบบที่เกษตรกรไทย แบบล้างผลาญของคนบางกลุ่ม ชอบกินแบบพิสดาร เช่น
ท�ามาหากินกันมาช้านานตั้งแต่โบราณกาลนั่นเอง ลูกควายในท้องแม่ ท�าอย่างไรคนไทยจึงจะเลิกฆ่าควายท้อง
การเลี้ยงสัตว์อันได้แก่ วัว ควาย หมู เป็ด ไก่ ฯลฯ ก่อให้เกิด ท�าอย่างไรจึงจะเพิ่มจ�านวนแม่ควาย และให้แม่ควายได้มี
รายได้ประมาณร้อยละ ๒๐-๓๐ ของรายได้ทั้งสิ้นของ โอกาสให้ลูกได้นาน ๆ ตราบที่แม่ควายยังมีความสมบูรณ์
ครัวเรือนเกษตรกร ส่วนรายได้ส่วนใหญ่มาจากการเพาะปลูก พันธุ์อยู่ ท�าอย่างไรจึงจะให้ควายเพิ่มจ�านวนขึ้นเพื่อคน
ควายลดจ�านวนลงเพราะคนไทยกินเนื้อควาย ในชนบทจะได้ใช้ประโยชน์ ไม่เฉพาะกินเนื้อ แต่ใช้แรงงาน
กันมาก จากสถิติของกรมปศุสัตว์ ปัจจุบันจ�านวนควาย และใช้ขี้ท�าปุ๋ยให้แก่พืช ประหยัดเงินที่จะต้องซื้อปุ๋ยเคมี
มีเหลือประมาณสองล้านตัว และอาจเหลือน้อยกว่านี้มาก ลงบ้าง ปัญหาที่เกิดขึ้นนี้ องค์กรใดองค์กรหนึ่งจะแก้ไข
ถ้าไม่มีควายจากชายแดนลาว เขมร และไกลไปถึงเวียดนาม เพียงล�าพังคงส�าเร็จยาก ต้องร่วมมือกันหลายฝ่าย แต่ใน
คอยสนับสนุนให้คนไทยมีเนื้อควายบริโภคอยู่อย่างอุดม ความเป็นจริงต่างฝ่ายต่างก็ด�าเนินการกันไป ถ้าหน่วยงานต่างๆ
สมบูรณ์ นักวิชาการจากประเทศลาวเคยรายงานในการประชุม ประสานงานกันได้ ปัญหายากๆ อาจง่ายขึ้น
แห่งหนึ่งที่ประเทศเวียดนาม (การประชุมปฏิบัติการ
78 ๑๖ ปี สมาคมอนุรักษ์และพัฒนาควายไทย
กับการมีส่วนร่วมอนุรักษ์พัฒนาควายไทยและเครือข่ายคนรักควาย