Page 83 -
P. 83
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
กระบือของกรมปศุสัตว์ : กรณีศึกษาในพื้นที่ภาคตะวันออก เชิงเศรษฐกิจสังคม การส่งเสริมและพัฒนา การถ่ายทอด
เฉียงเหนือตอนล่าง เป็นต้น เทคโนโลยี การแปรรูปและการตลาดยังมีน้อย
๘) การส่งเสริมและถ่ายทอดเทคโนโลยี มีจ�านวน โครงการวิจัยควายในอนาคต... ผลการสังเคราะห์
๑ เรื่อง ได้แก่ การส่งเสริมการปลูกหญ้าเนเปียร์ยักษ์ ข้อมูลโครงการวิจัยเกี่ยวกับควายนี้ รวมทั้งการออกปฏิบัติงาน
ในเกษตรกรเครือข่ายผู้เลี้ยงกระบือของกรมปศุสัตว์และ ในพื้นที่ที่ได้สัมผัสกับเกษตรกร กลุ่มเกษตรกรผู้เลี้ยงควาย
เกษตรกรรายย่อยเพื่อเลี้ยงกระบือตลอดทั้งปี นักวิชาการ และข้อสรุปจากการเสวนาเรื่องควายใน
๙) ผลิตภัณฑ์ การแปรรูป และการตลาด มีจ�านวน หลายเวที พอจะสรุปเป็นข้อเสนอได้ว่า โจทย์การวิจัยเร่งด่วน
๕ เรื่อง เช่น (๑) การใช้นมควายท�านมเปรี้ยว การใส่ผลไม้ ในควายไทยที่จะต้องท�า คือ (๑) ระบบการเลี้ยงควายจะ
ที่มีอยู่ตามฤดูกาล เพื่อปรุงแต่งรสและผลของการกิน ปรับตัวอย่างไรในอนาคต? (๒) รูปแบบการส่งเสริมและ
นมเปรี้ยวที่ท�าจากนมควายในเด็กนักเรียนชั้นประถมศึกษา พัฒนาควายไทยจะเป็นอย่างไร? (๓) การตลาดควายไทย?
(๒) การศึกษาเปรียบเทียบลักษณะซากกระบือพื้นเมืองกับ (๔) การแปรรูป และการบริโภคเนื้อ นม ผลิตภัณฑ์จากควาย
กระบือลูกผสมพื้นเมืองและมูร่าห์ เป็นต้น ควรเป็นไปในทิศทางใด? นับว่าประเด็นเหล่านี้มีความส�าคัญ
๑๐) ด้านอื่นๆ เช่น ความแตกต่างในความสามารถ ต่อการอยู่รอดของควายไทยและคนเลี้ยงควาย และหวังว่า
ฉุดลากของกระบือที่มีขนาดต่างกัน เป็นต้น นักวิจัยด้านควายไทยทั้งรุ่นเก่าและรุ่นใหม่จะมาช่วยกัน
จากฐานข้อมูลงานวิจัยเกี่ยวกับควาย พบว่า แก้ไขโจทย์วิจัยนี้ เพื่อให้ได้ค�าตอบทันต่อปัญหา และได้
ส่วนใหญ่ยังจ�ากัดอยู่ในการวิจัยพื้นฐานและการวิจัย แนวทางพัฒนาการเลี้ยงควาย พัฒนาคนเลี้ยงควาย และ
ประยุกต์ โดยโครงการวิจัยเมื่อรวมกันแล้วก็ยังถือว่าน้อย พัฒนาระบบการเลี้ยงควายให้ครบวงจรเพื่อความยั่งยืน
และส่วนมากจะเป็นด้านการสืบพันธุ์และเทคโนโลยี ต่อไป
ทางการสืบพันธุ์ รวมทั้งการผลิตการจัดการ แต่การวิจัย
กับการมีส่วนร่วมอนุรักษ์พัฒนาควายไทยและเครือข่ายคนรักควาย 81
๑๖ ปี สมาคมอนุรักษ์และพัฒนาควายไทย
