Page 77 -
P. 77
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
บทควำมทำงวิชำกำรเรื่อง
ควำยไทยหำยไปไหน
รถไถจึงมำแทน
นิธิศ จิตนิยม
ควำยเป็นสัตว์อยู่คู่กับสังคมไทยมำนำนตั้งแต่ครั้งบรรพบุรุษ มีควำมสัมพันธ์กับคนไทย
อย่ำงแนบแน่น ควำยใช้ในกำรท�ำนำ ใช้ในกำรท�ำเกวียนหรือใช้ในกำรท�ำศึกสงครำมเพรำะเชื่อง
และอ่อนโยน แต่ควำยที่เลี้ยงเป็นฝูงจะปรำดเปรียว จับและควบคุมได้ยำกกว่ำควำยบ้ำนเพรำะเป็น
สัตว์ที่มีสัญชำตญำณในกำรป้องกันตนเองสูงในภำวะที่มีภัยถึงตัว ควำยจะชอบนอนแช่ปลัก
โดยเฉพำะช่วงที่มีอำกำศร้อน ถ้ำไม่มีปลักให้แช่แต่มีน�้ำมักสร้ำงปลักเอง โดยลงนอนเกลือกกลิ้ง
ในบริเวณที่มีน�ำแฉะๆ จนเกิดเป็นแอ่ง
ควายเอเชีย โดยทั่วๆ ไป เป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม
วงศ์ Bovidae วงศ์ย่อย Bovinae สามารถแบ่งควายออกเป็น
๒ ประเภทใหญ่ๆ คือ ควายแบบบ้านเรานั้นถ้าแยกย่อย
ให้ชัดเจนมีทั้งแบบที่เป็น ควายแม่น�้า (river buffalo)
ควายปลัก (swamp buffalo)
ควายแม่น�้า (River or Riverine buffalo) บางครั้ง
เรียกว่า ควายแขก เพราะมีการเลี้ยงควายชนิดนี้มาก
ในประเทศอินเดียและปากีสถาน ควายแม่น�้าจัดเป็น
ควายนม เนื่องจากมีขนาดเต้าใหญ่ ให้น�้านมได้ถึง
๕ ลิตรต่อวัน ลักษณะของควายแม่น�้าผิวหนังค่อนข้าง
ควายแม่น�้า (River or Riverine buffalo) มีสีด�า โครงสร้างใหญ่ เหนียงที่หน้าอกยาน
กับการมีส่วนร่วมอนุรักษ์พัฒนาควายไทยและเครือข่ายคนรักควาย 75
๑๖ ปี สมาคมอนุรักษ์และพัฒนาควายไทย
