Page 76 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

รายไดจากการเกษตรของครัวเรือนในปกอนมีอิทธิพลตอการเชาที่ดินอยางมีนัยสําคัญ กลาวคือ

ถารายไดจากการเกษตรในปที่ผานมาเพิ่มขึ้นมากกวาในอดีต เกษตรกรก็เกิดแรงจูงใจที่จะเชาที่ดินเพื่อ
ขยายพื้นที่ทําการเกษตร อยางไรก็ตาม กลับพบวามูลคาทรัพยสินทางการเกษตรของครัวเรือนไมสงผล

กระทบตอการตัดสินใจเชาหรือใหเชาที่ดินของเกษตรกร ผลดังกลาวสอดคลองกับผลจากการประมาณคา

แบบจําลองฟงกชันการผลิตในขางตน ซึ่งระบุวามูลคาทรัพยสินทางการเกษตรชวยใหรายไดจากการผลิต
สินคาเกษตรของครัวเรือนเพิ่มขึ้นเพียงเล็กนอยแมวาครัวเรือนจะมีการสะสมทรัพยสินประเภทเครื่องมือ

และเครื่องจักรทางการเกษตรเพิ่มขึ้นอยางตอเนื่องก็ตาม นั่นหมายความวา เกษตรกรไมไดคํานึงถึง

ทรัพยสินทางการเกษตรที่ตนเองถือครองเลยเมื่อตองตัดสินใจเชาหรือใหเชาที่ดิน ซึ่งเปนไปไดหากการทํา
เกษตรหรือการขยายการผลิตอาศัยแรงงานจางและการเชาเครื่องจักรเปนหลัก เกษตรกรสวนมากถือครอง

เครื่องมือเครื่องจักรที่อาจมีราคาไมสูงมาก เชน เครื่องตัดหญา รถไถเดินตามขนาดเล็ก เครื่องพนยา ปม

น้ํา เปนตน ซึ่งสามารถนําไปใชไดหลายวัตถุประสงค ทั้งในและนอกภาคเกษตร ในขณะที่เครื่องจักรกลที่มี
ราคาสูง เชน รถไถสี่ลอ รถเกี่ยวขาว รถตัดออย เปนตน การใชประโยชนจะคอนขางจํากัด ดังนั้นเกษตรกร

สวนมากจึงอาจเลือกใชบริการเชาเครื่องจักรเหลานี้แทนการซื้อซึ่งสะดวกและคุมคากวา ยกตัวอยางเชน

ชาวนาจางรถไถพรวนในชวงการเตรียมดิน และในชวงเก็บเกี่ยวก็จางรถตัดนวด ในบางกรณี นอกจากผู
ใหบริการจะรับจางเก็บเกี่ยวแลว ยังรับซื้อผลผลิตเพื่อทําไปขายในตลาดดวยเลย ดังนั้นจํานวนทรัพสินย

ทางการเกษตรจึงไมใชขอจํากัดตอการขยายขนาดที่ดินภายใตการทําเกษตรในลักษณะนี้

โอกาสการเชาที่ดินของครัวเรือนเพิ่มสูงขึ้นตามจํานวนสมาชิกในครัวเทียบเทาผูใหญ การแปรผล

ของตัวแปรนี้ควรทําอยางระมัดระวัง เนื่องจากในบริบทนี้ คาสัมประสิทธิ์ที่เปนคาบวกนี้ (0.281) อาจแปล

ความหมายไดสองทาง กรณีแรก เปนไปไดวาความไดเปรียบดานแรงงานเทียบเทาในครัวเรือนที่สูงกวาจะ
เปนสาเหตุใหครัวเรือนที่มีแรงงานเทียบเทาผูใหญจํานวนมากมีโอกาสเชาที่ดินมากกวาครัวเรือนที่มี

แรงงานเทียบเทานอย กรณีที่สอง จํานวนสมาชิกเทียบเทาผูใหญที่มากอาจหมายถึงความตองการรายไดที่

เพิ่มขึ้น ซึ่งเกษตรกรอาจเลือกที่จะขยายการผลิตโดยการจางมากกวาที่ทําดวยตนเอง ดังชี้ใหเห็นแลวใน
แบบจําลองฟงกชันการผลิตวาจํานวนสมาชิกเทียบเทาผูใหญไมไดมีสวนชวยเพิ่มมูลคาผลผลิตอยางมี

นัยสําคัญ

คาสัมประสิทธิ์ของตัวแปรอายุหัวหนาครัวเรือนและอายุหัวหนาครัวเรือนยกกําลังสองมีคาเทากับ

9.025 และ -1.157 ตามลําดับ คาสัมประสิทธิ์ที่เปนบวกหมายความวาโอกาสการเชาที่ดินของครัวเรือน

สูงขึ้นตามอายุหัวหนาครัวเรือน อยางไรก็ตาม เนื่องจากความสัมพันธดังกลาวอยูในรูป Quadratic
function และคาสัมประสิทธิ์ของอายุหัวหนาครัวเรือนยกกําลังสองเปนคาลบ ดังนั้นเมื่ออายุเพิ่มขึ้นจนถึง

จุดหนึ่ง ความสัมพันธจะเปลี่ยนจากบวกเปนลบ ในกรณีนี้ พบวา ความสัมพันธเปลี่ยนทิศทางเมื่อถึงระดับ

อายุราว 49 ป ซึ่งหมายความวา ในชวงอายุนอยกวา 49 ป แนวโนมการเชาที่ดินของครัวเรือนจะเพิ่มขึ้น
ตามอายุหัวหนาครัวเรือน จนกระทั่งเมื่อหัวหนาครัวเรือนอายุ 49 ป ครัวเรือนจะมีแนวโนมเปนผูใหเชา

มากกวาผูเชา เมื่อหัวหนาครัวเรือนเขาสูวัยชราก็ทําใหไมสามารถดูแลที่ดินไดทั่วถึง บวกกับเงินจุนเจือที่

5-25