Page 79 -
P. 79
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
6.2 ความสัมพันธ์ของการจัดการศัตรูพืชต่อทัศนคติด้านความเสี่ยง
เมื่อพิจารณาประเภทการจัดการศัตรูพืชของเกษตรกรตัวอย่างในจังหวัดนครปฐม ปทุมธานี และ
ราชบุรี ปีการผลิต 2558/59 พบว่า เกษตรกรตัวอย่างมีการจัดการศัตรูพืชทั้งแบบใช้สารเคมี และแบบไม่ใช้
สารเคมี โดยเกษตรกรตัวอย่างที่มีการจัดการศัตรูพืชแบบใช้สารเคมี ประกอบไปด้วยเกษตรกรที่ใช้สารเคมี
เพียงอย่างเดียว และเกษตรกรที่ใช้ทั้งสารเคมี และวิธีชีววิธีผสมผสานกัน ขณะที่เกษตรกรที่มีการปลูกผักแบบ
อินทรีย์ จะไม่มีการใช้สารเคมีเลย จากการวิเคราะห์ความสัมพันธ์ (Correlation) ของการจัดการศัตรูพืชที่มีต่อ
ทัศนคติด้านความเสี่ยง พบว่า ค่าใช้จ่ายในการจัดการศัตรูพืชโดยวิธีชีววิธี มีความสัมพันธ์อย่างมีนัยส าคัญทาง
สถิติต่อระดับการยอมรับความเสี่ยง กล่าวคือ เมื่อค่าใช้จ่ายในการจัดการศัตรูพืชโดยชีววิธีเพิ่มขึ้น เกษตรกรมี
ระดับการยอมรับความเสี่ยงที่สูงขึ้นด้วย ซึ่งหมายความว่า เกษตรกรที่มีค่าใช้จ่ายในการจัดการศัตรูพืชโดยชีว
วิธีที่สูง จะมีความสามารถในการยอมรับความเสี่ยงที่สูงด้วย ขณะที่ค่าใช้จ่ายในการจัดการศัตรูพืชโดยใช้
สารเคมี มีความสัมพันธ์ทางสถิติต่อจ านวนเงินในการลงทุนปลูกพืชใหม่ โดยมีความสัมพันธ์ในทิศทางตรงกัน
ข้าม ซึ่งหมายถึง เกษตรกรที่มีค่าใช้จ่ายในการจัดการศัตรูพืชด้านสารเคมีสูง จะมียอมรับการลงทุนปลูกพืชใหม่
ที่ลดลง (ตารางที่ 6.6) จากการลงพื้นที่ส ารวจภาคสนาม พบว่า เกษตรกรที่มีค่าใช้จ่ายในการจัดการศัตรูพืชที่
เป็นสารเคมีจ านวนมาก เป็นเกษตรกรที่กลัวความเสี่ยง โดยกล่าวว่า หากมีการระบาดของโรคแมลง เกษตรกร
จะใช้สารเคมีในการฉีดพ่นทันที เนื่องจากกลัวผลผลิตเสียหาย และคาดว่าการจัดการศัตรูพืชโดยชีววิธี ต้องใช้
ทักษะความช านาญมาก และบางส่วนคิดว่าเป็นวิธีที่ไม่มีประสิทธิภาพ ซึ่งสอดคล้องกับการศึกษาของ Marsh
และ Gallardo (2009) ที่ท าการศึกษาการยอมรับการควบคุมศัตรูพืชโดยชีววิธีในการปลูกพืชเรือนกระจกใน
สหรัฐอเมริกา ชี้ให้เห็นว่า เกษตรกรมักพิจารณาเลือกวิธีการจัดการศัตรูพืช จากรายได้ที่คาดว่าจะได้รับจาก
การผลผลิตควบคู่ไปกับต้นทุนจากการใช้ปัจจัยการผลิต ไปจนถึงจุดประสงค์ในการเพาะปลูกของตนเอง
โดยเกษตรกรที่ไม่ยอมรับวิธีการจัดการศัตรูพืชโดยชีววิธี ส่วนใหญ่เห็นว่าวิธีนี้ไม่เหมาะสมต่อพื้นที่ฟาร์มของ
ตนเอง รองลงมาให้เหตุผลว่าต้นทุนสูง และส่วนหนึ่งเห็นว่าวิธีนี้ต้องใช้ความช านาญ และอาจไม่มีประสิทธิภาพ
จนอาจเกิดความเสียหายต่อผลผลิตได้ อย่างไรก็ตาม เกษตรกรมีทัศนคติและการรับรู้ต่อการจัดการศัตรูพืช
โดยชีววิธี โดยส่วนใหญ่สนใจที่จะเรียนรู้ และต้องการใช้ชีววิธี หากท าให้มีรายได้ และผลผลิตเทียบเท่ากับ
ผลผลิตเดิมที่ได้จากการจัดการศัตรูพืชโดยใช้สารเคมี (Marsh และ Gallardo, 2009)
64
