Page 88 -
P. 88
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
60
คือคาจางแรงงานเฉลี่ย 10,094.95 บาทตอปตอครัวเรือน และลําดับที่ 3 คืออื่นๆเฉลี่ย 9,813.16
บาทตอปตอครัวเรือน ดังภาพที่ 4.1-4.2 และตารางที่ 4.7 ตามลําดับ ผลจากการสัมภาษณ
เกษตรกรเพิ่มเติม 12 รายพบวา การผลิตในปจจุบันไดเปลี่ยนแปลงไปจากอดีตมากขึ้น มีการ
ลงทุนในระบบการผลิตสูงขึ้น เพื่อใหไดผลผลิตตอไรในปริมาณที่มาก อันจะสงผลตอรายไดที่
เพิ่มขึ้น ถึงแมจะตองกูยืมมาลงทุนกอนก็ตาม โดยเฉพาะปจจัยการผลิต ประเภทปุยเคมีและยา
กําจัดศัตรูพืช เพราะเกษตรกรเขาใจวาการลงทุนในปจจัยการผลิตมากก็จะไดผลตอบแทนสูงจาก
การมีผลผลิตที่เพิ่มมากขึ้น อีกทั้งเขาใจวาใชปุยอินทรียเห็นผลผลิตออกชากวาปุยเคมี
รายจายที่เปนคาปุยและสารเคมีจํากัดศัตรูพืชเปนรายจายที่มากที่สุดในระบบการผลิต
ของเกษตรกรผูปลูกขาว ซึ่งสอดคลองกับงานวิจัยของสํานักงานเศรษฐกิจการเกษตร (2549) ที่
ระบุวารอยละ 49 ของตนทุนทั้งหมดมาจากคาปุย ที่เปนเชนนี้เนื่องจากเปนปจจัยการผลิตที่
เกษตรกรเชื่อวาจะทําใหไดผลผลิตเพิ่มขึ้นและรายไดก็จะตามมา พฤติกรรมที่ตอเนื่องจาก
ความหวังที่จะมีรายไดจากผลผลิตที่มากนี้เอง เกษตรกรบางรายตัดสินใจและยอมเสี่ยงกูยืมเงิน
จากแหลงเงินกูเพื่อมาลงทุนในระบบการผลิตกอน และพึ่งพาโครงการของรัฐทุกประเภท
นอกจากนี้การที่เกษตรกรใชปุยเคมีมากจะทําให สิ่งแวดลอมทรุดโทรม และสุขภาพชาวนาลมปวย
อันจะเชื่อมโยงไปสูคาใชจายที่อยูนอกภาคการเกษตรไดเชน คารักษาพยาบาล ทั้งหมดนี้ยอมมี
ผลตอแบบแผนรายไดและการใชจายของเกษตรกรทั้งทางตรงและทางออมอยางหลีกเลี่ยงไมได
ภาพที่ 4.1 รายจายในภาคการเกษตรจําแนกตามดานที่จาย
ที่มา: จากการคํานวณ