Page 54 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี

เรานั่ง ในที่ที่เรายืน ไม่พอใจในสภาพสิ่งแวดล้อม ไม่พอใจในบุคคล

ไม่พอใจเหตุการณ์ต่างๆ เราอารมณ์หงุดหงิดขึ้นมาทันที ถ้ารู้สึกว่าจิตใจ
มีสภาพหงุดหงิดขึ้นมาเช่นนั้น ขอให้ตั้งปัญหาถามตัวเองว่า เราหงุดหงิด

ในเรื่องอะไร มีอะไรทำาให้เกิดความหงุดหงิดขึ้น เราก็จะตอบได้ทันทีว่า
เพราะเราไม่พอใจในสิ่งนั้นในสิ่งนี้ เราตอบได้กับตัวเองว่าไม่พอใจ และ

เมื่อเรารู้ว่าเพราะความไม่พอใจ จึงได้เกิดอารมณ์อย่างนี้ขึ้นมา แล้ว
เราจะแก้ไขอย่างไร ก็แก้ไขด้วยการเปลี่ยน เปลี่ยนจิตใจที่ไม่พอใจ

นั้นให้เป็นความพอใจ

ทำาอย่างไรจึงจะพอใจ ก็มองในแง่ดีแง่งามของสิ่งนั้นๆ มอง
ในสิ่งนั้นว่ามันดีตรงไหน เป็นประโยชน์ตรงไหน มีอะไรที่ควรจะชม

บ้างในเรื่องนั้นๆ หัดมองอะไรในแง่ดีแง่งาม แล้วเราก็จะเกิดความ
พอใจ ยิ้มออกมาทันที อันนี้ช่วยให้จิตใจสบาย ไม่มีความทุกข์ความ

เดือดร้อนในทางจิตใจ สันโดษอย่างนี้ เรียกว่า สันโดษตามสิ่งที่เรามี
เราได้

สันโดษตามกำาลังก็มีเหมือนกัน เรามีกำาลังเท่าไหร่ สมมติว่า

มีทุนอยู่แสนหนึ่ง แล้วเราจะทำาการค้าขาย เราก็ต้องพอใจในทุนที่เรา
มี แล้วต้องคิดกะงบประมาณในการดำาเนินงานว่าในวงเงินเท่านี้เราจะ

ทำาเท่านี้ไปก่อน เมื่อใดมีเงินมีทุนที่จะขยายงานได้ เราค่อยขยายต่อไป

ปาฐกถาธรรม ๕๓