Page 49 -
P. 49
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี
พูดถึงความสันโดษ คนบางคนไม่เข้าใจความหมาย หาว่าเป็น
เรื่องไม่ดี ไม่ควรจะเอามาสอนประชาชนชาวบ้าน เพราะถ้าชาวบ้านมี
ความสันโดษ บ้านเมืองก็จะไม่เจริญก้าวหน้า ที่ว่ากันอย่างนั้นเพราะไม่
เข้าใจความหมายของธรรมะข้อนี้ คือไม่รู้ว่าสันโดษคืออะไร ถ้ารู้ความ
หมายของสันโดษว่าคืออะไรแล้ว ก็จะไม่มีความตกอกตกใจ ในเมื่อพระ
ท่านนำาสันโดษมาสอนแก่ญาติโยม เพราะว่าเรื่องสันโดษนั้น ถ้าพูดกัน
ให้เข้าใจแล้วไม่ใช่เรื่องเสีย แต่ว่าเป็นเรื่องดีมีประโยชน์ จะทำาให้คนเรา
รู้จักจัด รู้จักทำาในเรื่องอะไรต่างๆ ที่เกิดขึ้น และจะทำาให้คนเรามีความ
สุขทางจิตใจ เพราะรู้จักใช้สันโดษ ถ้าไม่รู้จักใช้สันโดษแล้วจิตใจจะไม่
สบาย จะมีความทุกข์อยู่ตลอดเวลา ไม่ว่าอะไรจะเกิดขึ้นในชีวิต ก็เกิด
ความทุกข์ทั้งนั้น เพราะไม่ใช้สันโดษเป็นแนวทาง เป็นหลักปฏิบัติ ก็
จะเกิดความทุกข์ความเดือดร้อนใจ แต่ถ้าผู้ใดรู้จักสันโดษ แล้วก็ใช้
สันโดษนี้ให้ถูกต้อง ผู้นั้นจะมีอารมณ์สดชื่นแจ่มใส ไม่มีความทุกข์
ความเดือดร้อนเข้ามาพัวพันในชีวิตมากเกินไป
คำาว่า “สันโดษ” นี้หมายความว่าอย่างไร สันโดษที่เราเอามาใช้
ในภาษาไทย มาจากคำาบาลีว่า สันตุฏฐิ สันตุฏฐิ เรามาแผลงเป็นไทย
ว่า สันโดษ แปลว่า ความยินดีตามมีตามได้ เป็นลักษณะของสันโดษ
คือ หมายความว่า เรายินดีในสิ่งที่เรามีเราได้ในขณะนั้น ในวันนั้นใน
ชั่วโมงนั้น หรือในเวลานั้นมีความยินดีมีความพอใจ เรียกว่ามีสันโดษ
๔8 อยู่กับความพอใจ ชีวิตดีมีความสุข