Page 135 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

131

สิ่งมีชีวิตหลายชนิดมีกลไกที่จะคัดเลือกเซลลที่มีโครโมโซมปกติ ใหเจริญตอไปเปนเซลล

สืบพันธุที่สมบูรณ เชน ในแมลงหวี่เซลลที่มีโครโมโซมปกติเทานั้นที่เจริญเปนไข ที่เหลือจะเจริญเปน

โพลาร บอดีส (polar bodies)

12.4 การตอกลับทิศทางของชิ้นสวนในโครโมโซมมีผลยับยั้งการแลกเปลี่ยนชิ้นสวนโครโมโซม

การตอกลับทิศทางของชิ้นสวนในโครโมโซมมีผลทําใหอัตราการแลกเปลี่ยนชิ้นสวน

ระหวางโครมาติดของโครโมโซมคูเหมือนลดลง (crossover suppressor) ที่เปนเชนนี้มีสาเหตุ

เนื่องมาจาก
1. การตอกลับทิศทางของชิ้นสวนโครโมโซมทําใหการจับคูกันระหวางโครโมโซมที่มี

ความผิดปกติดังกลาวกับโครโมโซมปกติไมสมบูรณ เชน ในกรณีชิ้นสวนที่ตอกลับทิศทางมีขนาดสั้น

โครโมโซมบริเวณนั้นจะไมมีการจับคูกัน (รูปที่ 12.2 A) ในทํานองเดียวกันถาชิ้นสวนที่ตอกลับ
ทิศทางมีขนาดใหญและมีการสรางอินเวอรชัน ลูป ในระหวางการจับคูกันของโครโมโซม อัตราการ

แลกเปลี่ยนชิ้นสวนระหวางโครมาติดตรงบริเวณที่มีการตอกลับทิศทางหรือบริเวณใกลเคียงจะลดลง

เนื่องจากการจับคูกันของโครโมโซมไมสมบูรณ

2. การแลกเปลี่ยนชิ้นสวนโครโมโซมในบริเวณอินเวอรชัน ลูป มักจะทําใหไดเซลล
สืบพันธุที่ไมมีชีวิตและหายไป จึงมองดูคลายกับวาไมมีการแลกเปลี่ยนชิ้นสวนโครโมโซมเกิดขึ้น

อัตราการแลกเปลี่ยนชิ้นสวนโครโมโซมจะเปนสัดสวนผกผันกับความยาวของชิ้นสวนที่มีการตอกลับ

ทิศทาง ในแมลงหวี่ถึงแมวาจะมีการแลกเปลี่ยนชิ้นสวนเกิดขึ้นหนึ่งแหงระหวางโครมาติด 2 เสน แต
เซลลสืบพันธุทั้ง 4 ที่ไดไมสามารถมีชีวิตรอดอยูไดเลย

3. ถาชิ้นสวนที่ตอกลับทิศทางมีขนาดยาวและมีการแลกเปลี่ยนชิ้นสวนเกิดขึ้น 2 แหง

ระหวางโครมาติด 2 เสน การแลกเปลี่ยนชิ้นสวนที่ตําแหนงที่ 2 จะยับยั้งผลการแลกเปลี่ยนชิ้นสวนใน

ตําแหนงแรก ทําใหไดเซลลสืบพันธุปกติที่มีชีวิตรอดอยูได ดวยเหตุนี้การตอกลับทิศทางของชิ้นสวน
ในโครโมโซมจึงไมมีผลกระทบตอการแสดงออกของลักษณะภายนอก (phenotype) แตอยางใด