Page 96 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี

78 กระบวนการคายระเหยน ้า

อัตราการระเหยน ้าจากแหล่งน ้า = อัตราการเปลี่ยนแปลงปริมาณการกักเก็บน ้า +
อัตราการรั่วซึมของน ้าผ่านผิวด้านข้างและด้านล่างของแหล่งน ้า



d
-(dm /dt) = (   dV) +  1 d (   V dA) . . . (4.4)

v
w
w
dt  A  dt
เมื่อ m = มวลของน ้าที่ระเหยเป็นไอน ้า = m = มวลของไอน ้า
v
 = ความหนาแน่นของน ้า มีหน่วยเป็นกิโลกรัมต่อลูกบาศก์เมตร
w
A = พื้นที่ผิวน ้าของแหล่งน ้า มีหน่วยเป็นตารางเมตร


แต่ไม่มีการรั่วซึมจากผิวด้านข้างและผิวด้านล่างของแหล่งน ้า ดังนั้น  1 d   V dA = 0

w
 A  dt
d
และอัตราการเปลี่ยนแปลงปริมาตรของการกักเก็บน ้า (   dV) เขียนได้เป็น
w
dt
d
(   dV) =  A(dH/dt) . . . (4.5)
w
w
dt
ดังนั้นจากสมการที่ (4.4) และ (4.5) จะได้
-( dm /dt) =  A (dH/dt)
v
w
-( dm /dt) =  A E . . . (4.6)
v
w
v
เมื่อ E = (dH/dt) หมายถึง อัตราการระเหยน ้า มีหน่วยเป็นมิลลิเมตรต่อวินาที
v
-1
(mm s ) หรือ มิลลิเมตรต่อวัน (mm day )
-1
dH = ระดับน ้าในอ่างเก็บน ้าที่เปลี่ยนแปลงไป มีหน่วยเป็นมิลลิเมตร (mm)

เมื่อน ้าระเหยเป็นไอน ้าซึ่งมีสถานะเป็นแก๊สลอยขึ้นไปผสมกับอากาศแห้ง
กลายเป็นอากาศชื้น โดยปกติอากาศชื้นเบากว่าอากาศแห้งจึงลอยขึ้นสู่ระดับที่มีความสูงมากขึ้น

ปริมาณไอน ้าในอากาศเขียนได้ในรูปของอัตราส่วนระหว่างมวลของไอน ้าต่อมวลของอากาศชื้น
หรือเรียกว่า ความชื้นจ าเพาะ (specific humidity) ดังความสัมพันธ์ต่อไปนี้

ความชื้นจ าเพาะ (q) คือ อัตราส่วนระหว่างมวลของไอน ้าในบรรยากาศกับมวล
ของอากาศชื้น มีหน่วยเป็นกิโลกรัมต่อกิโลกรัม

q = (m /m ) = (m /V)/(m /V) = ( / ) =  /( + ) . . . (4.7)
v
v
v
v a
a
d
v a
เมื่อ  = ความหนาแน่นของอากาศแห้ง มีหน่วยเป็นกิโลกรัมต่อลูกบาศก์เมตร
d
 = ความหนาแน่นของไอน ้า มีหน่วยเป็นกิโลกรัมต่อลูกบาศก์เมตร
v