Page 153 -
P. 153
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี
144 บทที่ 6
จัดรูปใหมและแทนคา K จากสมการ (6.93) จะได
N mon k 2 p K A p B
R ~ (6.107)
1+ p K A
จะเห็นวาสมการ (6.107) ของกรณีที่มีขั้นตอนการเกิดปฏิกิริยาเปนขั้นกําหนดอัตรา จะมีเทอมของ
เศษสวนของการปกคลุมบนพื้นผิว (surface coverage, θ) ของสาร A เหมือนกับไอโซเทอรมแลง
เมียรในสมการ (6.12) คือ
p K
θ = (6.12)
1+ p K
ดังนั้นสมการ (6.107) จะได R ~ N k θ p (6.108)
mon 2 A B
สมการ (6.108) แสดงวาปฏิกิริยาบนพื้นผิวของตัวเรงที่มีสารตั้งตนสองชนิดตามกลไกอีเลย-ไรดีล
จะมีอัตราการเกิดปฏิกิริยาแปรตามเศษสวนของการปกคลุมบนพื้นผิวของสาร A (θ ) และความดัน
A
ของสาร B ในกรณีที่ขั้นตอนของการเกิดปฏิกิริยาเปนขั้นกําหนดอัตรา
ดังนั้นอาจพิจารณาสมการ (6.107) ในกรณีที่ขั้นตอนของการเกิดปฏิกิริยาเปนขั้นกําหนด
อัตรา ออกเปน 2 กรณียอยๆ คือ ความดันต่ําและสูง ดังตอไปนี้
กรณีที่ 2.1 กรณีความดันต่ําหรือ 1 >> K p จะได
A
R ~ N k K p p (6.109)
mon 2
A B
สมการ (6.109) แสดงวาปฏิกิริยาบนพื้นผิวของตัวเรงที่มีสารตั้งตนสองชนิดตามกลไกอีเลย-ไรดีล
เปนปฏิกิริยาอันดับสอง โดยมีอัตราการเกิดปฏิกิริยาแปรตามความดันของสารตั้งตน A ที่เปนตัวถูก
ดูดซับที่มีสวนสําคัญตอการดูดซับและความดันของสารตั้งตน B ที่เปนสารที่ไมไดดูดซับ ในกรณีที่
ขั้นกําหนดอัตราคือขั้นตอนการเกิดปฏิกิริยาและมีความดันต่ํา
กรณีที่ 2.2 กรณีความดันสูงหรือ 1 << K p จะได
A
R ~ N k p (6.110)
mon 2 B
สมการ (6.110) แสดงวาปฏิกิริยาบนพื้นผิวของตัวเรงที่มีสารตั้งตนสองชนิดตามกลไกอีเลย-ไรดีล
เปนปฏิกิริยาอันดับหนึ่งเทียบกับสารตั้งตน B โดยมีอัตราการเกิดปฏิกิริยาแปรตามความดันของสาร
ตั้งตน B ที่เปนสารที่ไมไดดูดซับเทานั้น โดยไมขึ้นกับความดันของสาร A ซึ่งเปนสารถูกดูดซับ
เนื่องจากสารตั้งตน A ดูดซับมาก ที่ความดันสูง และขั้นตอนการเกิดปฏิกิริยาเปนขั้นกําหนดอัตรา