Page 54 -
P. 54
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี
34
12.1 ความรับผิดชอบ การรับรู้ การเข้าใจพื้นฐานชีวิตตน เป็นสิ่งจําเป็นที่เราต้องรู้และเข้าใจ
วิธีการสอนลูกหลานไทย มีนิทานเรื่องหนึ่งเล่าว่า ....ขณะที่พระเจ้าเสือแห่งกรุงศรีอยุธยา ทรงประพาส
ทางเรือ คราวหนึ่งทรงได้ยินฝีพายบ่นกับเพื่อนทํานองกระทบอํามาตย์ว่า
….“เอ็งดูซิวะ อํามาตย์คนนั้นหนุ่มกว่าเราเสียอีก ทํางานไม่กี่ปีก็ได้เป็นอํามาตย์ข้างที่
แล้ว ซํ้าไม่ต้องเหนื่อย ไม่ต้องพาย ไม่ต้องร้อน คอยแต่เพ็ดทูลอยู่ข้างที่ แสนสบายเสียจริง พวก
เราเสียอีกทํางานเป็นฝีพายมาตั้งหลายปี ได้แต่ทํางานออกกําลัง ไม่ได้เลื่อนยศเลื่อนตําแหน่งอะไร
กับเขาเลย พวกเราก็เป็นคนเหมือนกันนะ เอ็งว่าไหม”….
วันหนึ่ง พระเจ้าเสือทรงต้องการสอนฝีพายคนนั้น จึงทรงถามฝีพายว่า “ใต้ถุนพลับพลา มีเสียง
อะไรก็ไม่รู้ ให้ไปดูซิว่ามันเสียงอะไร”
ฝีพายรีบคลานลงไปดูใต้ถุน...แล้วขึ้นไปกราบทูลให้ทรงทราบ…“หมามันออกลูก พระเจ้าข้า”
พระเจ้าเสือทรงถามต่อ “เออ แล้วลูกมันมีกี่ตัวล่ะ”
ฝีพายคลานลงไปใต้ถุน...แล้วขึ้นกราบทูลให้ทรงทราบ…“หมามันออกลูกห้าตัวพระเจ้าข้า”
พระเจ้าเสือทรงถามต่อ “เออ แล้วลูกมันตัวผู้กี่ตัว ตัวเมียกี่ตัวล่ะ”
ฝีพายลงไปครั้งที่สาม...แล้วกราบทูลให้ทรงทราบ… “ตัวผู้สามตัว ตัวเมียสองตัวพระเจ้าข้า”
พระเจ้าเสือทรงถามต่อ “เออ แล้ว ลูกมันแต่ละตัวมีสีอะไรบ้างล่ะ”
ฝีพายก็ลงไปเป็นครั้งที่สี่ แล้วขึ้นมากราบทูลว่า... “มีสีดําสามตัวสีแดงสองตัวพระเจ้าข้า”
พระเจ้าเสือทรงพยักพระพักตร์ แล้วรับสั่งให้ฝีพายคนนั้นไปตามอํามาตย์คนสนิทมาเฝ้า....และให้
ฝีพายก็นั่งเฝ้าอยู่ด้วยใกล้ ๆ
พระเจ้าเสือทรงถามอํามาตย์คนสนิท ด้วยคําถามเดียวกับฝีพายว่า ... “ใต้ถุนพลับพลา มีเสียงอะไร
ก็ไม่รู้ ให้ไปดูซิว่ามันเสียงอะไร”
อํามาตย์ก็ลงไปมุดดูที่ใต้พลับพลา สักครู่ก็ขึ้นมากราบทูลว่า…“แม่หมาตัวหนึ่งมันมาตกลูกถึง
5 ตัว เป็นตัวผู้ 3 ตัว ตัวเมีย 2 ตัว สีดําสามตัว สีแดงสองตัว มีอยู่ตัวหนึ่งหางมันขอดด้วย พะย่ะค่ะ”
พระเจ้าเสือทรงยินดีที่อํามาตย์ลงไปดูครั้งเดียว แต่ทราบรายละเอียดมากกว่าฝีพายซึ่งลงไปดูถึง
4 ครั้ง จึงทรงรับสั่งกับฝีพายว่า … “เจ้าจะว่าอย่างไร เขาเหมาะสมที่จะเป็นอํามาตย์ไหม แล้วเจ้าล่ะ
เหมาะสมที่จะกินตําแหน่งอํามาตย์กับเขาไหม เพราะเจ้าก็เป็นคนเหมือนกัน”
ฝีพายก้มหน้าไปพักหนึ่งแล้วคุกเข่าขึ้นถวายบังคม พลางกราบทูลว่า…“เหมาะสมแล้ว
พระพุทธเจ้าข้า ส่วนข้าพระพุทธเจ้าก็เหมาะสมที่จะเป็นฝีพายเหมือนเดิม พ่ะย่ะค่ะ”
เรื่องนี้สอนให้รู้ว่า:…คนเราแม้จะเกิดมาเป็นคนเหมือนกัน แต่ก็ใช่ว่าจะได้รับการยกย่องนับถือ
ได้รับความไว้วางใจ หรือได้รับบําเหน็จรางวัลชีวิตเหมือนกัน เพราะคนเราจะเหมือนกันก็เพียงแต่ร่างกาย
ส่วนสติปัญญา ความคิดความอ่าน ความกล้าหาญเด็ดเดี่ยว ความขยันขันแข็ง คุณธรรม ความซื่อสัตย์
