Page 173 -
P. 173
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
7-8
4. จัดตั้งสถานีทดลองการเกษตรขึ้นเพื่อท้าการศึกษา ค้นคว้า ทดลอง และวิจัยใน
ด้านการเกษตรทุกสาขา ตลอดจนท้าการส่งเสริมเผยแพร่เทคนิคและวิชาการเกษตรสมัยใหม่ออกสู่มือ
เกษตรกรที่อยู่ในเขตของโครงการให้ทั่วถึง
การด้าเนินงานให้เป็นไปตามที่รัฐบาลได้ตกลงไว้กับธนาคารโลก รัฐบาลไทยได้แยกกิจกรรม
ดังกล่าวออกเป็น 2 ส่วน คือ กิจกรรมในข้อ 1-3 มอบให้กรมชลประทาน กระทรวงพัฒนาการแห่งชาติรับไป
ด้าเนินการ ส่วนกิจกรรมในข้อ 4 กระทรวงเกษตรรับด้าเนินการ (กระทรวงเกษตรและสหกรณ์, 2525: 101 - 102)
วันที่ 27 มีนาคม 2505 ได้มีการประกาศใช้พระราชบัญญัติคันและคูน้้า พ.ศ. 2505 ใน
ราชกิจจานุเบกษา เล่ม 435 ตอนที่ 29
นโยบายน ้าในช่วงแผนพัฒนาการเศรษฐกิจแห่งชาติ ฉบับที่ 1 (พ.ศ. 2504–2509)
แผนพัฒนาการเศรษฐกิจ ฉบับที่ 1 ระยะที่หนึ่ง (พ.ศ. 2504–2506) ได้มีส่วนที่เกี่ยวข้องกับการ
ชลประทานในบทที่ 2 นโยบายของพัฒนาการเศรษฐกิจในหน้า 20 ดังนี้
“1. เกษตรกรรม
(1) เพิ่มปริมาณการผลิตด้านเกษตรกรรม โดยขยายการชลประทาน ความส้าคัญ
อันดับแรก ได้แก่ การด้าเนินงานตามโครงการชลประทานเขื่อนเจ้าพระยา และเขื่อนภูมิพลให้เสร็จ และ
ได้ผลแก่การเกษตรสมบูรณ์ตามโครงการ นอกจากนี้ ก็ด้าเนินงานตามโครงการชลประทานแก่งกระจานและ
โครงการชลประทานส้าคัญอื่นๆ ให้บังเกิดผลแก่เกษตรกรรม”
ในบทที่ 4 แนวทางพัฒนาการเศรษฐกิจด้านต่างๆ ได้กล่าวถึงแนวทางพัฒนาการ
เกษตรกรรมในสาขาชลประทาน ดังนี้
“(2) การชลประทาน
การด้าเนินงานพัฒนาการด้านชลประทานในสามปีข้างหน้า มีความมุ่งหมายที่จะ
เร่งด้าเนินงานตามโครงการที่มีอยู่แล้วให้เสร็จไปตามก้าหนดเวลา โดยเฉพาะคือ การด้าเนินงานตาม
โครงการก่อสร้างเขื่อนเจ้าพระยา ซึ่งจะต้องขุดคลองส่งน้้าให้สมบูรณ์เพื่อจะได้จ่ายน้้าให้แก่เกษตรกร กับ
ก่อสร้างเขื่อนภูมิพลให้แล้วเสร็จ เพื่อให้เกิดประโยชน์แก่การชลประทานและพลังงานไฟฟ้าตามที่คาดหมาย
ไว้ ในระยะสามปีหลังจะเริ่มด้าเนินงานการชลประทานตามโครงการที่ส้าคัญใหม่ๆ อันจะเป็นประโยชน์แก่
เกษตรกรรมหลายโครงการ ได้แก่ โครงการแม่แตง (เชียงใหม่) โครงการก้าแพงเพชร (นครสวรรค์) การ
ขยายและปรับปรุงโครงการทุ่งฝั่งตะวันตก (อยุธยา) โครงการแม่กลองใหญ่ (กาญจนบุรี) โครงการเสาธง
(นครศรีธรรมราช) กับโครงการภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ซึ่งมีงานส้าคัญๆ ได้แก่ โครงการล้าปาว และโครงการ
ล้าพระเพลิง นอกจากนั้นจะมีการด้าเนินงานโครงการคัดและคูน้้า เพื่อช่วยให้เกษตรกรสามารถใช้น้้าจาก
โครงการชลประทานต่างๆ ให้เป็นประโยชน์ โครงการคันและคูน้้านี้ ควรเริ่มในเขตชลประทานเขื่อน
เจ้าพระยา และในจังหวัดภาคกลางที่ได้ประโยชน์จากการชลประทานก่อน