Page 89 -

โครงการพัฒนาหนังสืออิเล็กทรอนิกส์เฉลิมพระเกียรติ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี

82
สัทวิทยา : การวิเคราะหระบบเสียงในภาษา บทที่ 8 สัทสัมพันธ

ภาษาอังกฤษมีกฎการเนนพยางคเมื่อมีการเปลี่ยนการเนนพยางค ก็จะมีการแปรเสียง

สระคือ เกิดการลดเสียงสระจากสระเต็มรูปเดิมเปนสระลดรูปใกลแนวกลาง [‹] ดังนี้

(14) V(→ ‹ / โดยที่ V( = พยางคไมเนน

8.3 วรรณยุกต (Tone)

วรรณยุกตเปนเรื่องของระดับเสียงสูงต่ํา (pitch) ที่ทําใหเกิดความแตกตางของความหมายของคํา
เชน ในภาษาไทย คําทั้ง 5 นี้มีความหมายตางกันโดยเสียงวรรณยุกต :

(15) naÖ ‘นา’
naºÖ ‘หนา’

na¼Ö ‘หนา’
naÖ¸ ‘นา’

na½Ö ‘หนา’

เสียงวรรณยุกตจัดเปน 2 ประเภท คือ วรรณยุกตเสียงระดับ (level tone) และวรรณยุกตเสียงขึ้น
หรือตก (contour tone) เปนที่ถกแยงกันในระหวางนักภาษาศาสตร (นักสัทวิทยา) วา วรรณยุกตเสียงขึ้น

หรือตกนั้น จัดเปนหนวยเสียงเดียว (unit contour tone หรือ unit toneme) หรือเปนเสียงที่เกิดจากการเอื้อน
เสียงของวรรณยุกตเสียงระดับหรือเสียงระนาบ 2-3 เสียง (sequence of level tones) ตัวอยางเชน
เสียงขึ้น คือต่ํา-สูง ( Low-High, L H) และเสียงตกคือสูง-ต่ํา (High-Low, H L) เฮาส (House,1990)

ไดศึกษาวรรณยุกตเสียงขึ้นหรือตกและไดสรุปคุณสมบัติสําคัญ 3 ประการสําหรับวรรณยุกตชนิดนี้
ที่ผูพูด/ผูฟงรับรูเปนหนวยเสียงเดียว (unit contour) วาตองมีความยาวของเสียงสระอยางนอย 100

มิลลิเซคคันด เอื้อนเสียงวรรณยุกตตองเริ่มพรอมกับเสียงสระและเอื้อนเสียงวรรณยุกตตองเกิดในชวงนิ่ง
ของสระคือไมอยูระหวางชวงตอของการเปลี่ยนเสียงสระกับพยัญชนะในพยางคเดียวกัน
วรรณยุกตเสียงขึ้นหรือตกที่ขาดคุณสมบัติทั้ง 3 นี้ ผูพูดและผูฟงรับรูเปนเสียงระดับ ต่ําหรือสูง

กลุมภาษาที่พบวามีเสียงวรรณยุกตสวนมากอยูในบริเวณเอเชียตะวันออก และตะวันออกเฉียงใต

และในทวีปแอฟริกา

ภาษาในทวีปแอฟริกาจะมีพฤติกรรมเสียงวรรณยุกตที่เรียกวา “ลดขั้นเสียง” (down step) และ
“ลาดเสียงลงต่ํา” (downdrift) และภาษาในแถบเอเซียจะมีพฤติกรรมเสียงวรรณยุกตที่เรียกวา “วรรณยุกต
สนธิ” (tone sandhi)