Page 90 -

โครงการพัฒนาหนังสืออิเล็กทรอนิกส์เฉลิมพระเกียรติ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี

สัทวิทยา : การวิเคราะหระบบเสียงในภาษา บทที่ 8 สัทสัมพันธ 83

8.3.1 การลาดเสียงลงต่ํา (downdrift)

มีลักษณะเสียงวรรณยุกตสูง/ต่ํา (High/Low) ของคําหรือพยางคในวลีหรือประโยค

ลาดเสียงลงต่ํา โดยลดหลั่นระดับเสียงไปตามลําดับพยางคและคํา ตั้งแตตนประโยคหรือวลีจนจบ
ประโยคหรือวลี ทําใหวรรณยุกตเสียงสูง/ต่ํา ในตนประโยคหรือวลี มีระดับเสียงสูงกวาวรรณยุกตเสียง

สูง/ต่ําในทายประโยคหรือวลีเดียวกัน ตัวอยางเชน ภาษาทีฟ (Tiv) (Pulleyblank 1986:27)

(16) ก. a ve Ia ข. a dza Ia
H H H H L H

[ ] [ _ - ]

“เขาไมไดมา” “เขาไมไดไป”
‘he did not come’ ‘he did not go’

คําปฏิเสธ [Ia¸] ‘not’ ใน(16) ก. จะมีระดับเสียงสูงเทากับ [a¸] และ [ve¸] แต [Ia¸]
ในขอ (16) ข. จะมีระดับเสียงตาง โดยจะต่ําลงและต่ํากวา [a¸] เนื่องจากไดรับอิทธิพลจาก [dzaº]

ซึ่งมีวรรณยุกตเสียงต่ํา ทําใหลดเสียงต่ําลงกวาระดับเสียงสูงของ [a¸]

8.3.2 การลดขั้นเสียง (downstep)

มีการลดระดับขั้นเสียงวรรณยุกตเสียงสูงที่มีวรรณยุกตเสียงต่ํานําหนาเปนบริบทหรือ
ตัวกระตุน และวรรณยุกตเสียงต่ํานั้นสูญไป เชนในภาษาจาง (Dschang) ซึ่งเปนภาษา Bantu ( ขอมูล

จาก Hyman & Tadadjeu, 1976 ใน Pulleyblank, 1986:44)

(17) a + pu mn [aº !pu¸ !mn¸] “แขนของเด็ก” (arm of child)

L LH LH

! H = downstep high tone

เสียงวรรณยุกตในกลุมภาษาแถบเอเชียนั้น มักจะมีพฤติกรรมที่มีปฎิสัมพันธกับ
พยัญชนะเสียงกักตนพยางค (consonant onset and tone interaction) ทั้งในการพัฒนาเสียงเชิงประวัติและ
ในพฤติกรรมทางเสียงในภาษาปจจุบัน ภาษาในแถบแอฟริกาก็มีพฤติกรรมทางเสียงในลักษณะนี้ดวย