Page 72 -
P. 72
โครงการพัฒนาหนังสืออิเล็กทรอนิกส์เฉลิมพระเกียรติ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี
สัทวิทยา : การวิเคราะหระบบเสียงในภาษา บทที่ 7 ทฤษฎีสัทวิทยาอัตภาค 65
บทที่ 7
ทฤษฎีสัทวิทยาอัตภาค
7.1 แกนพยัญชนะ-สระ (CV-tier)
นักสัทวิทยาเพิ่มพูนพบวา ทฤษฎีสัทวิทยาเพิ่มพูนในระบบเชิงเสน (linear systems of generative
phonology) คือแนววิเคราะหเสียงโดยการเขียนกฎทางเสียงในลักษณะเชิงเสนแบบเอสพีอี (SPE) นั้น
ไมเพียงพอสําหรับการอธิบายพฤติกรรมตางๆอีกมากมายในภาษาเชนในเรื่องโครงสรางภายใน
ของ พยางค (internal structure of the syllable) (Kahn 1976) ระบบการเนนพยางค (meterial structure)
ซึ่งมีโครงสรางซับซอนประกอบดวยพยางค กลุมพยางคและหนวยเสียงระดับตางๆที่มีคาน้ําหนัก
หนัก/เบา (heavy/light) หรือเนน/ไมเนน (stress/unstress) ในหลายระดับชั้น (Liberman 1975, Liberman
and Prince, 1977) รวมทั้งเรื่องหนวยคํา การสรางคํา การประสมประสานคํา (McCarthy 1979, 1981,
Keparsky 1979) เรื่องเสียงวรรณยุกต (Goldsmith 1976, Laben 1980) ตลอดจนเรื่องทํานองเสียง ซึ่งมี
สัทสัมพันธกับหนวยเสียงในระดับคํา วลีและประโยค (Selkirk, 1978) ฯลฯ
เซลเคริก (Selkirk, 1978) และ แฮลีและเวิรกนอด (Halle and Vergnaud, 1980) ไดเสนอวา
มีระดับชั้นยอยภายในพยางคที่มีหนวยเสียงพยัญชนะ (C) และหนวยเสียงสระ (V) เปนสวนประกอบ
ระดับชั้นพยัญชนะ-สระ หรือแกนพยัญชนะ-สระ ประกอบดวยหนวยเสียงพยัญชนะและสระที่ประกอบ
กันเปนหนวยพยางค ทําหนาที่เปนสวนตน (onset) หรือสวนทาย (coda) พยางคหรือแกนพยางค (nucleus)
หนวยพยัญชนะ (C)และหนวยสระ (V) บนแกนพยัญชนะ-สระนี้ กําหนดตําแหนงหนาที่ของหนวยเสียง
แตละหนวยในพยางค (Clements and Keyser 1985: 1-23)
การวิเคราะหเสียงโดยแกนพยัญชนะ-สระและเปนฐานสําคัญซึ่งนําไปสูทฤษฎีการวิเคราะหเสียง
เชิงซอนใหมๆ อีกหลายทฤษฎี เชน ทฤษฎีสัทวิทยาอัตภาค ( Autosegmental phonology ) ทฤษฎีสัทวิทยา
ระบบโครงสรางการเนนพยางค ( Metrical phonology ) เปนตน
1
7.2 ประวัติและแนวความคิดพื้นฐานของทฤษฎีสัทวิทยาอัตภาค (Autosegmental Phonology)
ทฤษฎีสัทวิทยาอัตภาคพัฒนาตอเนื่องมาจากหนังสือ เอสพีอี (Sound Pattern of English (SPE))
ของชอมสกี้ และแฮลี (Chomsky and Halle 1968) โดยมีฐานบนสมมติฐานและแนวคิดของ สัทวิทยา
เพิ่มพูน (Generative Phonology) ที่วา การเรียนรูภาษา คือการเรียนรูกฎเกณฑของภาษา ซึ่งทําใหผูรูภาษา
สามารถพูด และเขาใจประโยคตางๆ ในภาษาได โดยไมมีจํานวนจํากัด
1 หัวขอ 7.2 -7.5.3 จากบทความเรื่อง ทฤษฎีสัทวิทยาอัตภาค วารสารภาษาและภาษาศาสตร 12.2