Page 14 -
P. 14
โครงการพัฒนาหนังสืออิเล็กทรอนิกส์เฉลิมพระเกียรติ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี
สัทวิทยา : การวิเคราะหระบบเสียงในภาษา บทที่ 1 สัทวิทยาเพิ่มพูน 7
ทฤษฎีสัทวิทยาเพิ่มพูนเริ่มโดย มอรริส แฮลี (Morris Halle) ในป ค.ศ.1959 ในสหรัฐอเมริกา
และเริ่มมีบทบาทสําคัญหลังจากหนังสือ The Sound Pattern of English (SPE) ซึ่ง นอม ชอมสกี้
( Noam Chomsky ) และ มอรริส แฮลี (Morris Halle) รวมกันเขียนและตีพิมพในป ค.ศ. 1968
แฮลี (Halle,1959) ในการวิเคราะหภาษารัสเซีย เสนอวา หนวยเสียงประกอบดวยสัทลักษณ
(phonetic features) ตางๆ และการเขียนกฎทางเสียงสามารถเขียนดวยสัทลักษณแทนที่จะเขียนดวยหนวย
เสียงทั้งหนวย ซึ่งจะทําใหกระทัดรัดและไดกฎเกณฑที่ครอบคลุมการเปลี่ยนแปรเสียงที่เกิดกับหนวยเสียง
อื่นๆ ในลักษณะเดียวกัน
ตัวอยางเชน ในภาษารัสเซีย (Russian) เสียงกักโฆษะและอโฆษะ /d/, /b/, /t/, /p/ เปนหนวย
เสียงอิสระ ขณะที่เสียงกึ่งเสียดแทรกอโฆษะ /ts/ และ /t5/ มีเสียงโฆษะ [dz] และ [d< ] เปนเสียงแปร
ของหนวยเสียงเดียวกันตามลําดับ เสียงกักอโฆษะจะเปลี่ยนแปรเปนเสียงโฆษะในบริบททายคําเมื่อตาม
ดวยเสียงกักโฆษะซึ่งเปนพยัญชนะตนของคําใหม และเสียงกึ่งเสียดแทรกอโฆษะจะแปรเปนเสียงโฆษะ
ในบริบทเดียวกันดังนี้
(1) t , p → d , b / c
w -son
+vce
และ (2) ts , t5 → dz , d< / c
w -son
+vce
ในแนววิเคราะหแบบทฤษฎีสัทวิทยาโครงสราง การเปลี่ยนแปรของเสียงกักและเสียงกึ่งเสียด
แทรกจะจัดเปนคนละกระบวนการ กรณีเสียงกักจัดเปนการแทนที่หนวยเสียง ( phonemic substitution )
หรือการเปลี่ยนแปลงหนวยเสียง ( phonemic change ) และกรณีเสียงกึ่งเสียดแทรกจะจัดเปนการแปรเสียง
ของหนวยเสียงเดียวกัน ( allophonic change หรือ phonetic change ) แตแฮลีเสนอวาเหตุการณทั้งสอง
เปนกระบวนการเดียวกัน คือ การเปลี่ยนแปลงสัทลักษณอโฆษะมาเปนโฆษะ (Clark & Yallop, 1994 :
129-130) ดังนี้
(3) c → [+vce] / c
-son w -son
-vce +vce