Page 9 -

โครงการพัฒนาหนังสืออิเล็กทรอนิกส์เฉลิมพระเกียรติ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี

2 สัทวิทยา : การวิเคราะหระบบเสียงในภาษา บทที่ 1 สัทวิทยาเพิ่มพูน

วงจรนี้เริ่มตนที่สามัตถิยะทางภาษา ( Linguistic competence ) คือความรูความสามารถทางภาษา

ที่เปนธรรมชาติของมนุษย โดยเฉพาะในสวนที่เกี่ยวของกับเสียงและระบบเสียงซึ่งเปนเรื่องทาง สัทวิทยา
( Phonology ) การออกเสียงและเปลงเสียงเปนเรื่องทางสรีรสัทศาสตร (Articulatory phonetics)

กายภาพของเสียงหรือคลื่นเสียงเปนเรื่องทางกลสัทศาสตร ( Acoustic phonetics ) และการไดยินและรับรู
เสียงเปนเรื่องทางโสตสัทศาสตร ( Auditory phonetics ) การถอดเสียงในถอยความของผูฟงเปนเรื่อง
ของสามัตถิยะทางภาษาที่เกี่ยวของกับเสียงและระบบเสียงซึ่งสัมพันธกับหนวยคําหรือคําซึ่งเปนเรื่องของ

สัทวิทยา

สัทวิทยาเปนการศึกษาเรื่องเสียงและระบบเสียงของภาษาซึ่งเปนนามธรรมและปรากฎเปน
พฤติกรรมทางภาษาที่เปนรูปธรรมกลาวคือสัทวิทยาศึกษาโครงสรางและหนาที่ของเสียงซึ่งสัมพันธกับ
ความหมายในภาษา

1.1 เสียงและหนวยเสียง (Phonetics and Phonological Representations)

1.1.1 เสียง (Phonetic Representation)

เสียง คือ สิ่งที่ผูพูดเปลงออกมาแตละครั้ง และผูฟงไดยินเปนเสียงๆหนึ่ง สรีระของ
การออกเสียงแตละเสียงแตกตางกันไปตามอวัยวะตางๆที่ใชในชองเสียงของผูพูด ตั้งแตกลองเสียงผาน

ชองคอ ชองปาก และ/หรือชองจมูก เพดานปากตลอดจนถึงริมฝปาก เสียงในลักษณะนี้เมื่อพูดตอเนื่อง
เปนคําหรือถอยความจะมีคุณสมบัติในเชิงกายภาพเปนคลื่นเสียงตอเนื่อง หาจุดเริ่มตนหรือจุดจบที่ชัดเจน
ของเสียงแตละเสียงในถอยความไดยาก นอกจากนี้เสียงในลักษณะนี้ยังมีคุณสมบัติที่อาจมีการแปร

(variation) ไปตามเสียงที่อยูในบริบทขางหนา หรือขางหลังในคําหรือถอยความ และมักจะไมมีความคงที่
ในการพูดแบบตอเนื่อง (speech)

เสียงที่พบในภาษาพูดของมนุษย พอจะสรุปตามฐานกรณ ( place of articulation )
ที่เกิดและลักษณะการออกเสียง ( manner of articulation ) และชนิดของกระแสลม (air-steam mechanism)

ที่ใช ไดดังตารางที่ 1.1 และ 1.2 ตอไปนี้