Page 79 -
P. 79
ื
ิ
ุ
ั
ิ
์
ิ
ิ
โครงการพัฒนาหนังสออเล็กทรอนกสเฉลมพระเกียรต สมเด็จพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกุมาร ี
็
่
เปนต่อ ออกตั๋วแลกเงินสั่งให้นายนิยมลูกหนีของตนจายเงินนายขั้นเทพ เนืองจากนายเปนต่อแพ้พนัน
้
็
่
่
นายขั้นเทพ นายเปนต่อจะมีฐานะเปนผู้สั่งจาย และนายนิยมจะมีฐานะเปนผู้จาย ขณะที่นายขั้นเทพมี
็
็
็
่
็
้
ฐานะเปนผู้รับเงิน หากในเวลาต่อมานายขั้นเทพนาตั๋วแลกเงินฉบับนั้นไปช าระหนีที่ตนติดค้างไว้กับ
ี่
นางสาวทิพย์ ดังรูปท 5.2
เปนต่อ ขั้นเทพ นางสาวทิพย์
็
ช าระหนีพนัน ช าระหนี ้
้
นิยม
รูปท 5.2
ี่
่
่
้
้
จากตัวอย่างนี หากนางสาวทิพย์นาตั๋วแลกเงินนีไปยืนให้นายนิยมจาย แต่ถูกนายนิยมปฏิเสธ
่
การจายเงิน หากนางสาวทิพย์ได้ท าค าคัดค้านโดยชอบด้วยกฎหมายแล้ว และนางสาวทิพย์ไปเรียกให้
่
้
้
่
้
็
นายเปนต่อชดใช้เงิน จะเกิดค าถามว่า นำยเปนตอสำมำรถยกข้อตอสูไดหรือไม่ว่ำ ตนไม่ตองรับ
็
้
่
้
้
ั
ผิดในตั๋วแลกเงินฉบับดังกลำว เพรำะตนไดใชตั๋วแลกเงินน ช ำระหนกำรพนนซงเปนหนทไมม ี
็
่
ึ
้
ี
ี
้
ี
ี
่
่
ผลผูกพันตำมกฎหมำย
ค าถามนีมีค าตอบอยู่ในมาตรา 916 ทีว่า
่
้
บุคคลทั้งหลายผู้ถูกฟองในมูลตั๋วแลกเงินหาอาจจะต่อสู้ผู้ทรงด้วยข้อต่อสู้อันอาศัยความเกี่ยวพัน
้
่
กัน เฉพาะบุคคลระหว่างตนกับผู้สั่งจายหรือกับผู้ทรงคนก่อน ๆ นั้นได้ไม เว้นแต่การโอนจะได้มีขึ้นด้วย
่
คบคิดกันฉอฉล
้
้
่
็
้
ิ
่
มาตรานีเปนกฎหมายปดปาก (estoppel) ทีห้ามบุคคลทีถูกฟองในมูลตั๋วแลกเงินยกข้อสู้ต่อทีตน
่
่
ุ
มีต่อผู้ทรงคนก่อนมาปฏิเสธความรับผิดต่อผู้ทรงคนปจจบัน และจะรวมไปถึงข้อต่อสู้ทีตนมีต่อผู้สั่งจาย
่
ั
่
้
่
้
ด้วย อย่างไรก็ตาม มาตรานีมีข้อยกเว้นว่า จะไมนาไปใช้ในกรณีทีมีการโอนตั๋วแลกเงินโดยคบคิดฉอฉล
98
้
่
หลักการของมาตรา 916 นีจะถูกนาไปใช้กับตราสารเปลียนมือประเภทตั๋วสัญญาใช้เงิน และเช็ค ด้วย
99
้
ี่
่
็
เมื่อนาหลักของมาตรานีมาปรับใช้กับข้อเท็จจริงตามตัวอย่ำงท 5.2 จะพบว่า ข้อต่อสู้ทีนายเปน
็
็
ต่อจะยกมาใช้กับนางสาวทิพย์เปนการยกข้อต่อสู้ที่มีนายเปนต่อมีต่อนายขั้นเทพซึงเปนผู้ทรงคนก่อน
็
่
่
้
่
(คือ ต่อสู้ว่า หนีการพนันระหว่างตนกับขั้นเทพนั้นไมก่อให้เกิดความผูกพัน) มาปฏิเสธความรับผิดทีตน
ิ
98 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณชย์ มาตรา 985 วรรคแรก
99 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณชย์ มาตรา 989 วรรคแรก
ิ
78
เอกสารประกอบการสอนวิชากฎหมายว่าด้วยตั๋วเงิน โดย อ. ดร. ชีวิน มัลลิกะมาลย์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
