Page 76 -

ิ
์
ิ
ุ
ื
ั
ิ
ิ
โครงการพัฒนาหนังสออเล็กทรอนกสเฉลมพระเกียรต สมเด็จพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกุมาร ี

้
่
4.8.1 กำรเขยนข้อควำมหำมสลักหลังตอโดยผู้สั่งจ่ำย
ี
่
่
สิทธิของผู้สั่งจ่ายทีจะห้ามการสลักหลังบัญญัติอยู่ในมาตรา 917 วรรคสองซึงบัญญัติว่า
้
เมื่อผู้สั่งจ่ายเขียนลงในด้านหนาแห่งตั๋วแลกเงินว่า “เปลี่ยนมือไม่ได้” ดังนีก็ดี หรือเขียนค าอื่นอัน
้
็
ได้ความเปนท านองเช่นเดียวกันนั้นก็ดี ท่านว่าตั๋วเงินนั้นย่อมจะโอนให้กันได้แต่โดยรูปการและด้วยผล
อย่างการโอนสามัญ

่
บทบัญญัติมาตรานีท าให้เห็นว่า ผู้สั่งจายสามารถเขียนข้อความไว้ด้านหนาตั๋วแลกเงินว่า ห้าม
้
้
เปลี่ยนมือ หรือ ข้อความท านองเดียวกัน เพือห้ามผู้ทรงโอนตั๋วแลกเงินโดยใช้วิธีการตามกฎหมายตั๋ว
่
่
่
้
้
เงิน กล่าวคือ ผู้ทรงทีได้รับตั๋วแลกเงินฉบับนีไปไมสามารถโอนตั๋วแลกเงินฉบับนีโดยใช้วิธีการสลักหลัง
และส่งมอบตามมาตรา 917 วรรคแรกได้ หากผู้ทรงต้องการโอนสิทธิในตั๋วแลกเงินฉบับนี ผู้ทรงต้องใช้
้
กระบวนการตามกฎหมายหนี ในเรื่องของการโอนสิทธิเรียกร้อง
้
ื
้
ี
่
ื
ประเด็น: ผู้สั่งจ่ายตั๋วเงินชนิดผูถอสำมำรถเขยนข้อควำมหำมเปลยนมอไดหรอไม ่
้
ี
้
ื
่
ี
ี
่
้
ี
่

็
ในประเด็นนได้มีค ำพิพำกษำฎกำท 2055/2536 ซึงเปนคดีเช็ค เนืองจากมาตรา 917 ก็นาไปใช้
91
ในเรื่องเช็คด้วย ในคดีนีเช็คพิพาทจ าเลยที 1 สั่งธนาคารคือจ าเลยที 4 ให้จ่ายเงินแก่จ ำเลยท 2 หรือผู ้
ี่
่
่
้
92
ถือ โดยจ าเลยที 1 ได้ขีดคร่อมและพิมพ์ข้อความว่า A/C PAYEE ONLY อันได้ความเปนท านอง
็
่
่
ี
้
ี่
เดียวกับเปลียนมือไม่ได้ลงไว้ทีด้านหนาเช็ค แม้จ ำเลยท 1 ไม่ไดขดฆำค ำว่ำ หรือผู้ถือออก จ าเลยที 2
่
่
่
้
่
็
่
ซึ่งมีชือเปนผู้รับเงินหรือผู้ทรงก็จะต้องผูกพันตามข้อก าหนดของจ าเลยที 1 ตาม มาตรา 917 วรรคสอง
่
ประกอบด้วยมาตรา 989 จ าเลยที 2 จะโอนเช็คพิพาทให้โจทก์ด้วยการสลักหลังและส่งมอบในฐานะเปน
็
่
ผู้รับเงินหรือโอนโดยการส่งมอบในฐานะผู้ถือไมได้เพราะมาตรา 917 วรรคสอง บัญญัติให้โอนกันได้แต่
์
่
่
่
โดยรูปการและด้วยผลอย่างการโอนสามัญเพียงวิธีเดียว เมือการโอนไมสมบูรณโจทก์จึงไมใช่ผู้ทรงเช็ค
่
่
้
พิพาทโดยชอบด้วยกฎหมายทีจะใช้สิทธิไล่เบี้ยเอาแก่จ าเลยที 1 ผู้สั่งจาย โจทก์จึงฟองจ าเลยที 1 ให้รับ
่
่
ผิดช าระเงินตามเช็คพิพาทไม่ได้
ค าพิพากษาฎีกาฉบับนีกล่าวเปนนัยว่า เช็คผู้ถือ (ซึงจะหมายรวมถึง ตั๋วแลกเงินผู้ถือด้วย)
้
็
่
ี
สำมำรถเขยนค ำว่ำ หำมเปลยนมือได ซึงจะมีผลให้ตั๋วเงินฉบับนั้นไม่สามารถเปลียนมือโดยใช้วิธีการ
่
่
้
้
ี่
้
่
ส่งมอบตามมาตรา 918 ได้ หากต้องการเปลียนมือต้องกระท าตามกฎหมายหนี จะโอนแบบตั๋วแลกเงิน
่
่
ไม่ได้ อย่างไรก็ตามในทางวิชาการ ผู้เชียวชาญทางกฎหมายตั๋วเงินหลายท่านไมเห็นด้วยกับค าพิพากษ
่
ฎีกานี เช่น ศ. ดร. เสาวนีย์ฯ ได้ให้ความเห็นว่า ผู้สั่งจายสั่งห้ามการโอนตั๋วเงินได้เฉพาะตัวระบุชือ
้
่
่
เท่านั้น เพราะมาตรา 917 ซึ่งมีบทบัญญัติห้ามโอนตั๋วอยูนั้น อยูในเรืองของการโอนตั๋วระบุชือ แต่การ
่
่
่

91 โปรดดูประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา 989
็
่
่

92 ค าว่า A/C Payee Only มาจากค าว่า account payee only หมายความว่า นาเข้าบัญชีผู้รับเงินเท่านั้น ซึงเปนค าทีมี
่
ความหมายท านองเดียวกับค าว่าเปลียนมือไม่ได้ตามมาตรา 917
75
เอกสารประกอบการสอนวิชากฎหมายว่าด้วยตั๋วเงิน โดย อ. ดร. ชีวิน มัลลิกะมาลย์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์