Page 91 -

ิ
ิ
โครงการพัฒนาหนังสออเล็กทรอนกสด้านการเกษตร เฉลมพระเกียรตพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
ื
ิ
ิ
์

ั
ขณะเดียวกัน ทาการนบจ านวนต ้นหักล ้ม (lodging) โดยก าหนดให ้ต ้นหักล ้ม คือต ้นที่ทามุมเอียง
มากกว่า 45 องศาจากแนวดิ่ง ซึ่งต ้นหักล ้ม สามารถแยกแยะเปน stalk lodging หรือ root lodging
็
้
็
ผลผลิตขณะเก็บเกี่ยว (Green Weight): เปนนาหนกฝกทั้งหมดที่เก็บเกี่ยวได ้จากสายพันธุ์แม่ในแต่
ั
ั
ละหนวยทดสอบ (sampling unit) มีหน่วยเปนกิโลกรม
่
ั
็

ั

จานวนฝกต่อพื้นที่เก็บเกี่ยว (Number of Ears per Sampling Unit): เมื่อทาการเก็บเกี่ยวแต่ละ
ั
่
ั
็

หนวยพื้นที่เก็บเกี่ยวเสรจสิ้นและทาการปอกเปลือกหุ ้มฝกออกแล ้ว ให ้ท าการนบจานวนฝก โดยแยก
ั

ั
เป็น ฝักดี (Good Ears-G) หมายถึงฝกที่มีรูปทรงฝกที่สมบูรณ์และมีเมล็ดติดบนฝกมากกว่า 80
ั
ั
เปอร์เซ็นต์ ฝกลักษณะด ้อย (Poor Ears-P) หมายถึงฝกที่มีมีรูปทรงค่อนข ้างดีและมีเปอร์เซ็นต์การ
ั
ั

ั
ติดเมล็ดน้อยกว่า 80 ในขณะที่ ฝกเสีย (Damaged Ears-D) จะหมายถึงฝกที่ถูกทาลายโดยโรค
ั
ั
แมลง และสัตว์ศัตรู มากกว่า 10 เปอร์เซ็นต์ของฝก
้
ั
ั
็
ั
จานวนฝกคัดทิง (Rejected Ears): เปนจ านวนฝกที่คัดออก (Reject-R) จากการที่ฝกไม่ตรงตาม

สายพันธุ์ ที่มิได ้มีการบันทึกก่อนการเก็บเกี่ยว
ั
็
จานวนฝกต่อต ้น (Number of Ears per Plants): เปนค่าการค านวนทีได ้จากค่าจานวนฝกท้งหมด
่
ั

ั
ั
(G+P+D+R) หารด ้วยจ านวนต ้นทั้งหมดที่นบได ้จากการเก็บเกี่ยว ดังสมการ

Number Ears/ Plant = [Total Harvested Ears/ Total Harvested Plant]

ลักษณะรูปทรงฝก (Ear Aspects Scoring): เปนการสังเกตุลักษณะอันพึงประสงค์ (aspects) ของ
ั
็
็
ั
ั

ฝก ได ้แก่ขนาด ความยาว ความกว ้าง ความสม่าเสมอ การติดเมล็ดบนฝกและความสวยงามเปนต ้น
ด ้วยการให ้คะแนน 1 – 5 โดยคะแนน 1 = ฝกมีความสวยงาม มีขนาดความกว ้างและความยาว
ั
ั
สม่าเสมอตามที่ตลาดต ้องการ ในขณะทีคะแนน 3 = ฝกมีขนาดปานกลางสม่าเสมอ และคะแนน 5

่

= ฝกมีขนาดเล็กมากไม่เปนที่ยอมรับของตลาด
ั
็

็

นาหนกฝก 5 ฝัก (Five Ears Weight): เปนการนาฝกปอกเปลือกที่เก็บเกี่ยวได ้แปลงย่อย จานวน
ั
ั
ั
้
ั
ั
็
้
5 ฝก ชั่งนาหนกรวมกันมีหน่วยเปนกรัม ความชื้นขณะเก็บเกี่ยว
้

็
นาหนกเมล็ด 5 ฝัก (Five Ears Grain Weight): เปนการนาเมล็ดทั้งหมดที่กระเทาะได ้จาก 5 ฝกที่

ั
ั
็
้
เก็บเกี่ยวได ้แปลงย่อยละ 5 ฝก ชั่งนาหนกรวมกันมีหนวยเปนกรัม ที่ความชื้นขณะเก็บเกี่ยว
ั
่
ั
ั
้
ั
็
เปอร์เซนต์กระเทาะ (Shelling Percentage): เปนค่าค านวณสัดส่วนนาหนกเมล็ดที่ชั่งได ้ 5 ฝก หาร
ั
ด ้วยนาหนกฝก 5 ฝก ดังสมการ
้
ั
ั

Shelling Percentage (%) = [(5 Ears Grain Wt.)/ (5 Ear Weight)] * 100

ความชื้นเมล็ด (Moisture Contents): เปนการวัดค่าของความชื้นของเมล็ดที่กระเทาะได ้จากทั้ง 5
็
ั
ฝก ด ้วยเครื่องมือวัดค่าความชื้น มีหนวยเปนเปอร์เซนต์
็
่
็
ลักษณะรูปทรงเมล็ด (Kernels Characteristics): เปนการแสดงลักษณะทางกายภาพของเมล็ด
็
ได ้แก่สีของเมล็ดและองค์ประกอบทางกายภาพของเมล็ด อันเปนตัวบ่งบอกลักษณะทางพันธุกรรม
ได ้แก่
สีของเมล็ด (Kernels Colors) : Y = Yellow, YO = Yellow Orange LY = Light Yellow
ชนิดของเมล็ด (Kernels Type) : F = Flint, SF = Semi-Flint, SD = Semi-Dent D = Dent
รูปทรงของเมล็ด (Kernels Shape) : L = Long, M = Medium, S = Short, R = Round

จาแนกขนาดฝัก วัดขนาดฝัก วัดความชื้นเมล็ด น ้าหนัก 1000 เมล็ด

90