Page 76 -

โครงการหนังสออเล็กทรอนกสด้านการเกษตร เฉลมพระเกียรตพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
ิ
ิ
์
ิ
ื
ิ
2-39

(2) การขาดแคลนน้ําและการแกไขในภาคตะวันออก
ั
ในการจัดทําโครงการพัฒนาพื้นที่บริเวณชายฝงทะเลตะวนออก (Eastern Seaboard:
ั
ESB) ในชวงแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแหงชาต ฉบับที่ 5 (พ.ศ. 2520-2524) นน สํานกงาน

ั้
ิ

็
ิ
คณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแหงชาต (2524: 131) ไดสรุปประเดนปญหาไว

3 ประการ หนึ่งในนั้นคือการขาดแคลนน้ํา โดยระบุไววา “การขาดแคลนนาเพื่อใชในการอุปโภคบริโภค
้ํ

ื่
สําหรับแหลงอุตสาหกรรมและชุมชน ใหมที่จะเกิดขนในอนาคต ทั้งนเนองจากแหลงน้ําที่มีอยูในปจจุบันมี
ึ้
ี้
จํานวนนอย ประกอบกับพื้นที่ที่มีลักษณะเหมาะสมกับการพัฒนาใหเปนแหลงน้ําขนาดใหญมีนอยมาก”
้ํ


ถึงแมวาหลังจากริเริ่มโครงการแลว ไดมีการกอสรางแหลงนาขนหลายแหงก็ตาม แตมี
ึ้
การขาดแคลนน้ําอยางรุนแรงในชวงกลางป พ.ศ. 2548 ทําใหโครงการอุตสาหกรรมในนคมอุตสาหกรรม
ิ
ิ
้ํ
มาบตาพุดหลายแหงประสบปญหาในการผลิต จึงไดมีการจัดทําโครงการแกไขแกไขวกฤตนาขาดแคลน
ิ

ึ้
ิ
ภาคตะวันออก จังหวดชลบุรี จังหวดระยองขน เมื่อวนที่ 1 กรกฎาคม 2548 เพื่อแกไขปญหาวกฤตภย
ั
ั
ั
ิ
ั

ุ
แลงภาคตะวนออกอยางเรงดวน โดยการขดบอบาดาลและตดตงเครื่องสูบนา จํานวนทั้งสิ้น 415 บอ
ั
้ํ

ิ
ั้
ั
ิ

ไดปริมาณนามากถง 206,198 ลูกบาศกเมตรตอวน (สํานกงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาต
้ํ
ึ
ั

และสิ่งแวดลอม, 2549: 51-56)
้ํ
ุ

หลังจากนั้นรัฐบาลไดจัดทําแผนยทธศาสตรการบริหารจัดการนาทั้งระบบทั้งประเทศ
5 ป (พ.ศ. 2547-2551) ซึ่งมีโครงการผันน้ําในภาคตะวันออก รวม 3 โครงการ คือ
(1) โครงการวางทอน้ําดิบหวยพระปรง หวยพรมโหดนอย
เนื่องจากลักษณะลําน้ําในลุมน้ําโตนเลสาบในสวนที่อยูในจังหวดสระแกว เปนลํา
ั


ู
น้ําคอนขางสั้นประกอบกับมีปริมาณฝนโดยเฉลี่ยคอนขางนอย ปริมาณฝนในชวงฤดแลงไมเพียงพอกับ



ความตองการใชน้ํา โดยเฉพาะอยางยงที่บริเวณอําเภออรัญประเทศซึ่งเปนเมืองชายแดนที่สําคญ ดงนน
ั้
ิ่
ั
ั
ํ
้ํ
จึงตองมีโครงการวางทอสงนาดบหวยพระปรง-หวยพรมโหดนอย เพื่อนานาจากลุมนาพระปรงไปยง
ั

้ํ

ิ
้ํ
บริเวณอําเภออรัญประเทศ
ปริมาณน้ําที่ผันจากหวยพระปรงเฉลี่ย ปละ 5 ลานลูกบาศกเมตร (ชวงเวลาผัน
5 เดือน ในฤดูแลง) ผันจากลุมน้ําสาขาคลองพระปรงไปลุมน้ําสาขาโตนเลสาบตอนบน

(2) โครงการวางทอสงน้ําดิบอางเก็บน้ําหวยโสมง-กบินทรบุรี-ศรีมหาโพธ ิ
เนื่องจากจังหวัดปราจีนบุรีเปนเขตสงเสริมการลงทุนเขต 3 อีกทั้งยังมีระยะหาง
จากกรุงเทพฯ และทาเรือพาณิชยแหลมฉบังไมมากนัก ทําใหมีการเปดพื้นที่ประกอบการที่มีลักษณะเปน
้ํ
นิคม/สวนอุตสาหกรรมหลายแหงในบริเวณอําเภอกบินทรบุรี-ศรีมหาโพธิ ซึ่งเปนผลใหมีความตองการนา

เพื่ออุตสาหกรรมและอุปโภคบริโภคเปนปริมาณมากทั้งในปจจุบันและมีแนวโนมมากขึ้นในอนาคต จึงตอง
มีโครงการวางทอสงน้ําดิบอางเก็บน้ําหวยโสมง-กบินทรบุรี-ศรีมหาโพธ ิ
บริเวณน้ําที่ผันจากอางเก็บน้ําหวยโสมง ชวงเริ่มโครงการผันน้ําเฉลี่ยปละ 14.11
ลานลูกบาศกเมตร/ป และในปที่ 9 เปนตนไป ผันน้ําเฉลี่ยปละ 47.12 ลานลูกบาศกเมตร/ป ชวงเวลาผันน้ํา
ุ
12 เดือน ผันน้ําจากลุมน้ําสาขาแมน้ําหนมานไปลุมน้ําสาขาแมน้ําปราจีนบุรีสายหลัก

้ํ
(3) โครงการวางทอสงนาดิบเขื่อนทดน้ํา บางปะกง-อางเก็บน้ําบางพระ
ึ
้ํ
จากการศกษาระบบแหลงนาของแผนพัฒนาพื้นที่บริเวณชายฝงทะเล
้ํ
ั
้ํ

้ํ
ั
ู
ตะวนออก จะตองมีการผันนาจากแมนาบางปะกงไปยงอางเก็บนาบางพระในฤดฝน ซึ่งโครงการที่
เหมาะสม คือ โครงการทองสงน้ําดิบเขื่อนทดน้ําบางปะกง อางเก็บน้ําบางพระ