Page 11 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

การศึกษาพฤติกรรมการใช้เมล็ดพันธุ์ข้าวและการประมาณการความต้องการเมล็ดพันธุ์ข้าวสําหรับศูนย์ข้าวชุมชน

คํานําและกิตติกรรมประกาศ

โครงการศึกษาพฤติกรรมการใชเมล็ดพันธุขาวของเกษตรกรและการประมาณการความตองการใชเมล็ด

พันธุขาวสําหรับศูนยขาวชุมชนนี้ เริ่มมาจากขอมูลเชิงคุณภาพที่ผูวิจัยไดรับมาจากกลุมผูผลิตเมล็ดพันธุขาวใน
จังหวัดตางๆ ที่ผูวิจัยเคยทําโครงการศึกษา เชน พิษณุโลก พิจิตร กําแพงเพชร ชัยนาท และสุพรรณบุรี ทั้งขอมูล

จากรานคา ศูนยขาวชุมชน แมแตศูนยเมล็ดพันธุขาว ที่มักจะพบปญหาเมล็ดพันธุคางสตอก ตองขายออกไปในรูป
ขาวเปลือก ทําใหเกิดการขาดทุน ทั้งๆที่ปริมาณความตองการของเมล็ดพันธุขาวแตละปมีมากกวา 1 ลานตัน ซึ่ง

เหตุผลสําคัญที่กลุมผูผลิตเหลานี้ใหตรงกันคือ ผลิตพันธุขาวไมตรงกับความตองการของตลาด ไมใชเรื่องปริมาณ
การผลิตที่ไมเพียงพอ นอกจากนี้ กลุมผูผลิตเมล็ดพันธุขาวยังตองการทราบความเคลื่อนไหวเกี่ยวกับมาตรการการ

ตรวจประเมินแปลง ที่เรียกวา “การปฏิบัติการทางการเกษตรที่ดีเกี่ยวกับเมล็ดพันธุขาว หรือ GAP Rice Seed”
วาจะออกมาใชเมื่อไร จึงเปนที่มาของประเด็นที่นํามาศึกษาในโครงการศึกษานี้ ซึ่งคําตอบที่จะไดจากโครงการ

ศึกษานี้คือ วิธีการประมาณการปริมาณเมล็ดพันธุขาวที่แตละศูนยขาวชุมชนควรผลิตเปนรายพันธุขาวในแตละฤดู
การผลิตขาว และที่เลือกศึกษาเฉพาะศูนยขาวชุมชน เพราะ ศูนยขาวชุมชนถูกคาดหวังใหเปนแหลงผลิตเมล็ดพันธุ

ขาวใหกับศูนยขาวชุมชน และสําหรับการศึกษา GAP Rice Seed นั้นกลับไปพบประเด็นที่นานํามาศึกษากอน

กอนที่จะนํา GAP Rice Seed ออกสูการปฏิบัติจริง ซึ่งไดนําเสนอไวแลวในรายการการศึกษานี้ดวย
โครงการศึกษานี้สามารถสําเร็จจนเปนรายงานการศึกษาได เนื่องจากไดรับการสนับสนุนจากหลาย

หนวยงาน ตั้งแตการสนับสนุนงบประมาณโดยสํานักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.) ในขณะนั้น ที่มีหนวย
ประสานงาน คือ สถาบันคลังสมองของชาติ และหนวยงานสนับสนุนในพื้นที่ศึกษา ตั้งแตกลุมผูบริหารศูนยขาว

ชุมชนทั้ง 10 ศูนย ผูบริหารและเจาหนาที่ของศูนยเมล็ดพันธุขาวกําแพงเพชร สุโขทัย และนครสวรรคที่เขารวม
เปนนักวิจัยของโครงการศึกษานี้ ทําใหไดขอมูลจากแหลงที่นาเชื่อถือ ผูวิจัยขอขอบพระคุณอยางสูงมา ณ ที่นี้ดวย

รองศาสตราจารย ดร.มาฆะสิริ เชาวกุล และคณะ

ix