Page 11 -
P. 11
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
บทคัดย่อ
ปัจจุบันประเทศไทยได้มีการปรับปรุงพระราชบัญญัติยาเสพติดให้โทษ พ.ศ.2522 เพื่อให้สามารถ
ใช้ประโยชน์จากกัญชาในการวิจัยและทางการแพทย์ได้ แต่ยังไม่มีข้อมูลเกี่ยวกับความคุ้มทางเศรษฐกิจ
ของการอนุญาตให้ใช้กัญชาทางการแพทย์ ดังนั้นงานวิจัยนี้จึงได้มีวัตถุประสงค์ที่จะ 1) ถอดบทเรียนจาก
ต่างประเทศในการอนุญาตให้เพาะปลูกกัญชาและการใช้ประโยชน์จากกัญชา 2) ศึกษาผลกระทบทาง
เศรษฐกิจและความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้น จากการอนุญาตให้เพาะปลูกกัญชาเพื่อเป็นพืชเศรษฐกิจของไทย
และ 3) เพื่อเสนอแนะแนวทางในการส่งเสริมการอนุญาตให้เพาะปลูกกัญชาทางการแพทย์เพื่อเป็นพืช
เศรษฐกิจของไทย
จากการส ารวจพบว่าหลายประเทศมีการด าเนินนโยบายกัญชาเพื่อให้ประชาชนสามารถเข้าถึง
กัญชาที่ถูกต้องตามกฎหมายบางประเทศอนุญาตเฉพาะการใช้กัญชาทางการแพทย์ ในขณะที่บางประเทศ
อนุญาตให้มีการใช้กัญชาเพื่อสันทนาการด้วย จะเห็นได้ว่าประเทศที่มีการอนุญาตให้ใช้กัญชาเพื่อสันทนา-
การด้วยจะมีการเติบโตของอุตสาหกรรมกัญชาที่สูง เมื่อพิจารณาการด าเนินนโยบายกัญชาของประเทศ
ต้นแบบอันได้แก่ ประเทศแคนาดา สหรัฐอเมริกา เนเธอร์แลนด์ และอุรุกวัยนั้นพบว่ามีความใกล้เคียงกัน
โดยทั้งสี่ประเทศนี้อนุญาตให้สามารถใช้กัญชาได้ทั้งทางการแพทย์และเพื่อสันทนาการ และมีมาตรการใน
การควบคุมด้านต่าง ๆ ที่ใกล้เคียงกัน ไม่วาจะเป็นการควบคุมพื้นที่ การควบคุมมาตรฐานการปลูกกัญชา
ระบบติดตามควบคุมและตรวจสอบ และมาตรการการเข้าถึงกัญชาทางการแพทย์ที่ต้องมีใบสั่งยาจาก
ผู้เชี่ยวชาญ อย่างไรก็ตามประเทศอุรุกวัยไม่มีมาตรการในการป้องกันการเข้าถึงกัญชาที่อยู่ระหว่าง
กระบวนการผลิต นอกจากนี้ยังพบว่านโยบายการอนุญาตให้ประชาชนปลูกกัญชาเองที่บ้านก็แตกต่างกัน
ไปตามแต่ละประเทศ ทั้งนี้เมื่อพิจารณาถึงผลกระทบจากนโยบายกัญชาของแต่ละประเทศพบว่ามี
ผลกระทบทั้งในทางเศรษฐกิจ โดยการที่รัฐบาลสามารถเก็บภาษีได้สูงขึ้น ซึ่งภาษีนี้สามารถอยู่ในรูปแบบ
ของภาษีกัญชาโดยตรง หรือภาษีมูลค่าเพิ่ม นอกจากนี้การด าเนินนโยบายกัญชายังส่งผลให้เกิดการจ้าง
งานที่สูงขึ้น และท าให้ค่าใช้จ่ายของรัฐในการด าเนินการจับกุมผู้กระท าผิดจากกัญชาลดน้อยลง นอกจากนี้
การด าเนินนโยบายยังก่อให้เกิดผลกระทบทางสังคม โดยผู้ป่วยสามารถเข้าถึงการรักษาได้มากขึ้น การ
กระท าผิดเดี่ยวกับกัญชาน้อยลง และยังพบว่าการด าเนินนโยบายกัญชานี้ไม่ส่งผลให้มีการใช้กัญชาในเด็ก
และเยาวชนสูงขึ้น รวมถึงอุบัติเหตุบนท้องถนนไม่ได้เพิ่มขึ้นอย่างที่มีการคาดการณ์ไว้ อย่างไรก็ตามการ
ด าเนินนโยบายกัญชานี้ไม่ส่งผลให้ปริมาณกัญชาในตลาดมืดลดลง เนื่องจากกัญชาที่ถูกกฎหมายมีราคา
ค่อนข้างสูง และจากการประเมินความคุ้มค่าในการลงทุนรูปแบบต่าง ๆ พบว่า การลงทุนปลูกกัญชาทั้ง
สายพันธ์ไทยและสายพันธ์ต่างประเทศ แบบโรงเรือนมีความคุ้มค่ามากกว่าในร่ม ถึงอย่างไรก็ตามการปลูก
สายพันธ์มีความคุ้มค่าสูงกว่า ดังนั้นประเด็นส าคัญที่สุดรัฐบาลควรพัฒนาองค์ความรู้เกี่ยวกับการปลูกและ
พัฒนาเมล็ดพันธุ์ให้มีความความหลากหลาย เพื่อให้สามารถปลูกในประเทศไทยได้อย่างเหมาะสม
