Page 74 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

ระบบฉายภาพแผนที่

บทที่ 4

Map Projection System

บทที่ 4 ระบบฉายภาพแผนที่ (Map Projection System)

เนื้อหาในบทนี้จะไดอธิบายถึงพื้นฐานเกี่ยวกับระบบฉายภาพแผนที่ เนื้อหาในบทนี้จะไดแบงเนื้อหา

ออกเปน 4 สวนดังนี้

- ระบบฉายภาพแผนที่ และพิกัดประกอบไปดวยเนื้อหาที่กลาวถึง รูปทรงของโลก
การวัดขนาดของโลก ระบบพิกัด หลักการฉายภาพแผนที่ การอางอิงในแนวราบ (ซึ่งในเนื้อหาการ

อางอิงทางราบยังประกอบไปดวยหัวขอที่วาดวยเรื่องระบบอางอิงพิกัดภูมิศาสตรเสนรุงและแวง ระบบ

พิกัดอางอิงเมอรเคเตอรแบบขวางสากล ระบบพิกัดระนาบมลรัฐและระบบพิกัด Gauss-Krüger) 0และ
หัวขอสุดทายของหัวขอนี้คือการอางอิงในแนวดิ่ง

- ระบบแผนที่ของประเทศไทย

- การวัดคามุมรุง มุมแวงและคาความสูง ดวยเครื่องจีพีเอส
- การแปลงพิกัดระบบอางอิง

โดยเนื้อหาทั้งหมดนี้ไดถูกอธิบายไวในหัวขอที่ 4.1- 4.4 ตามลําดับ

4.1 ระบบฉายภาพแผนที่และพิกัด

การฉายภาพ (Map projection) เปนกระบวนการแปลงรูปทรงสามมิติของวัตถุที่อยูบนโลกใหเปนรูปสอง

มิติในระนาบราบบนแผนที่ ซึ่งการฉายภาพเปนกระบวนการแปลงพื้นผิวหรือสวนโคงตาง ๆ ใหเปนสวน

ของเสนตรงโดยอาศัยหลักการทางคณิตศาสตรของแหลงกําเนิดแสงในการฉายภาพ ดังนั้นจึงมีสูตร
ทางคณิตศาสตรที่เกี่ยวกับการฉายภาพอยูมากมายเพื่อที่จะแปลงคาทางตําแหนงทางภูมิศาสตรใน

แนวตั้ง (เสนแวง, Longitude) และแนวนอน (เสนรุง, Latitude) บนพื้นผิวสามมิติของโลกไมวาพื้นผิวสาม

มิติของโลกจะถูกสมมติใหเปนทรงกลม (Spheroid) หรือทรงรี (Ellipsoid) ใหเปนตําแหนงพื้นผิวใน
แนวราบบนแผนที่ซึ่งจะหลีกเลี่ยงไมไดที่จะเจอปญหาการบิดเบี้ยวของวัตถุที่ถูกฉายเกิดความผิดพลาด

ที่เกี่ยวกับรูปทรงทางเรขาคณิต พื้นที่ ระยะทาง ทิศทางและอื่น ๆ ดังนั้นผูจัดทําแผนที่ตองมีความรูที่จะ

-65-