Page 39 -
P. 39
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
สถิติโดยทั่วไปเราสามารถจําแนกประเภทของการวัดขอมูลไดเปน 4 ระดับ คือ ระดับมาตรานาม
บัญญัติ (Nominal Scale) ระดับมาตราเรียงอันดับ (Ordinal Scale) ระดับมาตรอันตรภาค (Interval
Scale) และระดับมาตราอัตราสวน (Ratio Scale) ซึ่งระดับการวัดแตละระดับสามาถอธิบายได
ตามลําดับคือ
- มาตรานามบัญญัติ เปนมาตราวัดอยางงายที่สุด กลาวคือ แบงขอมูลออกเปนกลุม
ๆ ตามลักษณะประเภทที่กําหนดและเรียกชื่อที่แตกตางกัน เชน ตัวแปรเพศ แบงเปน 2 เพศ คือ เพศ
หญิง และเพศชาย สถานภาพการสมรส แบงเปน 3 ประเภท คือ โสด แตงงาน และหยาราง เปนตน ใน
มาตราวัดแบบนี้จะรายงานผลในรูปของจํานวนหรือความถี่ของแตละกลุม สถิติที่ใชกับขอมูลระดับ นี้
ไดแก การแจกแจงความถี่ รอยละ ฐานนิยม และการทดสอบไคกําลังสอง
- ระดับมาตราเรียงอันดับ เปนระดับการวัดที่คุณสมบัติของการวัดที่สูงกวามาตรา
นามบัญญัติ ตัวเลขหรือสัญลักษณที่ใชแทนคุณลักษณะตัวแปร สามารถแสดงปริมาณความมากนอย
(Magnitude) และสามารถจัดเรียงลําดับได แตชวงของความหางของแตละอันดับไมเทากัน เปนมาตรา
วัดที่อาศัยการใหลําดับที่ หรือเปนการเปรียบเทียบวา มากกวา นอยกวาและดีกวาเทานั้น มาตราวัด
แบบนี้ไมสามารถบอกคาแตกตางที่แทจริงไดวามากกวาเทาไร นอยกวาเทาไร ดีกวาเทาไร ขอมูลที่ถูก
กําหนดดวยตัวเลขหรือสัญลักษณที่กําหนดขึ้นนี้จะเรียกวา “ขอมูลเชิงอันดับ (Ordinal Data)” ตัวเลขที่
ผูวิจัยกําหนดขึ้นมีความมุงหมายเพียงใหลําดับที่ของความสําคัญเทานั้น แตมิใชแทนขนาดหรือน้ําหนัก
ของขอมูล เชน ขอมูลระดับการศึกษาแบงเปน 4 ระดับ โดยกําหนดให รหัส 1 ใชแทนการศึกษาในระดับ
ประถมศึกษา รหัส 2 ใชแทนการศึกษาในระดับมัธยมศึกษา รหัส 3 ใชแทนการศึกษาในระดับปริญญา
ตรีและรหัส 4 ใชแทนการศึกษาในระดับที่สูงกวาปริญญาตรี คาสถิติที่นิยมใชกับขอมูลการวัดในระดับนี้
ไดแก การแจกแจงความถี่ รอยละ มัธยฐานและการทดสอบไคกําลังสอง
- ระดับมาตราอันตรภาค เปนขอมูลที่มีระดับการวัดที่มีคุณสมบัติสูงขึ้นจากมาตรา
เรียงอันดับ สามารถแสดงปริมาณความมากนอยได แตละชวงของความหางหรือความแตกตางระหวาง
แตละอันดับมีคาเทากัน (Equal Interval) แตไมมีคาศูนยสัมบูรณ (Non Absolute Zero) ที่แทจริงหรือมี
แตศูนยสมมุติ (Arbitrary Zero หรือ Relative Zero) เชน นิสิตสอบไดคะแนน0 มิไดหมายความวานิสิตผู
นั้นไมมีความรูในการเรียนเลย อุณหภูมิ 0 องศาเซลเซียส มิไดหมายความวาจะไมมีความรอนอยูเลย
เพียงแตมีความรอนเปน 0 องศาเซลเซียส (ซึ่งแทที่จริง อุณหภูมิ 0 องศาเคลวิน หรือ อุณหภูมิ -273
องศาเซลเซียส จะมีความรอนเปน 0 จริง) ตัวเลขที่ใชในระดับการวัดแบบนี้จะบงบอกถึงคาความสําคัญ
ในเรื่องของความมากนอยกวากันของตัวเลข และผลตางของตัวเลขที่ตองมีความหมายแนนอน เชน
คะแนนความคิดเห็น ทัศนคติ ความพึงพอใจ หรือคะแนนสอบ โดยผูวิจัยกําหนดตัวเลขแทนระดับตาง ๆ
เชน ความพึงพอใจมากที่สุดเปน 5 มากเปน 4 ปานกลางเปน 3 นอยเปน 2 และนอยที่สุดเปน 1
คาสถิติที่ใชกับขอมูลระดับนี้ไดแก ฐานนิยม มัธยฐาน คาเฉลี่ย สวนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และความ
แปรปรวน เปนตน
-30-