Page 37 -
P. 37
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี
ทฤษฏีการบ าบัดคู่สมรสและครอบครัว
31
4. ครอบครัวมีกำรสื่อสำร ทั้งระหว่ำงระบบย่อยภำยในครอบครัวเอง และกับระบบภำยนอกกำร
สื่อสำรตำมทฤษฏีระบบ หมำยถึง กำรแลกเปลี่ยนข้อมูลขององค์ประกอบในระบบ ทั้งกำรสื่อสำร
โดยใช้ภำษำ (Verbal) และกำรสื่อสำรโดยไม่ใช้ภำษำ (Nonverbal เช่น ภำษำท่ำทำง น ้ำเสียง สี
หน้ำ) รวมถึงกำรสื่ออำรมณ์ (emotional communication) ซึ่งกำรสื่อสำรอำจแบ่งได้เป็น
กำรสื่อสำรเป็นไปในทิศทำงเดียวกันและสอดคล้องกัน (Congruent
Communication) หรือขัดแย้ง ไม่สอดคล้องกัน (Incongruent Communication)
ในกำรบ ำบัด ผู้บ ำบัดจะท ำให้เกิดกำรสื่อสำร หรือพูดคุยเกี่ยวกับกระบวนกำรในกำร
สื่อสำร (Metacommunication)
ซึ่งหำกมีกำรพูดคุยกันได้ ก็จะช่วยควบคุมระบบให้สำมำรถจัดกำรกับควำมขัดแย้งที่
เกิดขึ้นได้ เช่น มีกำรพูดคุยหำรือกันว่ำ จะพูดคุยกันอย่ำงไรเพื่อลดควำมขัดแย้ง
ระหว่ำงสำมี-ภรรยำ พ่อแม่และลูก ในลักษณะที่ยอมรับควำมเห็นที่แตกต่ำง (Agree
to Disagree)
5. ครอบครัวมีกฎ หมำยถึง วิถีปฏิบัติที่เป็นรูปแบบแน่นอน ตั้งขึ้นเพื่อควบคุมพฤติกรรม และ
ปฏิสัมพันธ์ระหว่ำงสมำชิกในครอบครัวให้อยู่ในขอบเขตหนึ่ง เป็นสิ่งที่สมำชิกต้องถือปฏิบัติ
ตำมเพื่อรักษำสมดุลไว้ กฎในครอบครัวส่วนใหญ่มักไม่มีกำรพูดคุยตกลงกันอย่ำงชัดเจน
ั
แต่เป็นกฎที่เข้ำใจและยอมรับกันโดยปริยำยภำยในครอบครัว เช่น มีกฎว่ำลูกต้องเชื่อฟงพ่อแม่
เป็นต้น แม้แต่ในครอบครัวที่ควำมสัมพันธ์ยุ่งเหยิง ก็มีกฎและวิถีปฏิบัติที่เป็นลักษณะเฉพำะ
ในครอบครัวที่ปรับตัวได้ดี กฎจะมีควำมยืดหยุ่นและปรับเปลี่ยนไปตำมวงจรชีวิตของครอบครัว
6. ครอบครัวมีขอบเขต ทั้งระหว่ำงบุคคลในครอบครัวกันเองและระหว่ำงครอบครัวกับระบบ
ภำยนอกอื่นๆ ขอบเขตสำมำรถเปลี่ยนแปลงได้ และขอบเขตบำงอย่ำงอำจไม่ชัดเจน
ตัวอย่ำงเช่น เรำอำจวัดขอบเขตของครอบครัวได้จำกควำมสัมพันธ์ทำงสำยเลือด แต่ไม่ใช่ทุก
ครอบครัวที่สำมำรถแบ่งขอบเขตด้วยวิธีนี้ได้ และมักพบรูปแบบควำมสัมพันธ์ (Relationship
style) ที่ส ำคัญระหว่ำงบุคคลและระหว่ำงสมำชิกในครอบครัวตำมทฤษฏีระบบ ดังนี้
Complementary
ควำมสัมพันธ์ระหว่ำงสองบุคคล ควำมสัมพันธ์รูปแบบนี้เกิดจำกกำรที่คนสองคน
ปรับตัวเพื่อให้อยู่ด้วยกันได้อย่ำงลงตัว
Symmetrical
ควำมสัมพันธ์ระหว่ำงคนสองคน มีลักษณะควำมสัมพันธ์แบบแข่งขัน มีกำร
่
พยำยำมเอำชนะอีกฝำยหนึ่ง ควำมสัมพันธ์รูปแบบนี้มีแนวโน้มที่จะเพิ่มขึ้นตำม
ระยะเวลำท ำให้กำรแข่งขันนั้นรุนแรงขึ้น
[Type text]