Page 36 -
P. 36
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี
Theories of Marital and Family Therapy
30
ลักษณะกำรท ำงำนของระบบนั้นเป็นวงจร โดยเมื่อมีข้อมูลเข้ำสู่ระบบ ท ำให้สมดุลในระบบเสีย
ไป จะท ำให้กลไกกำรปรับตัวอัตโนมัติเริ่มท ำงำน โดยจะน ำข้อมูลเดิมที่มีในระบบมำใช้เพื่อประมวลผล
้
สิ่งที่เข้ำมำในระบบ และด ำเนินกำรตอบสนอง ข้อมูลกำรท ำงำนนี้จะถูกปอนกลับเข้ำสู่ระบบ เพื่อท ำ
กำรประมวลผล และบันทึกไว้ใช้ในอนำคต
ตัวอย่ำงระบบ Cybernetic ในด้ำนชีววิทยำที่เห็นได้ชัดเจน คือ กลไกกำรรักษำสมดุลของ
สิ่งมีชีวิต เช่น กลไกควบคุมสมดุลของน ้ำและเกลือแร่ในร่ำงกำย กลไกควบคุมควำมเป็นกรด-ด่ำงใน
เลือด เป็นต้น
ในด้ำนจิตวิทยำ ผู้น ำแนวคิด Cybernetic มำกล่ำวถึงเป็นคนแรก เพื่ออธิบำยกำรสื่อสำรใน
ครอบครัว คือ Gregory Bateson นักมำนุษยวิทยำ ซึ่งศึกษำวิจัยเรื่องกำรสื่อสำรภำยในครอบครัว
่
่
ของผู้ปวยโรคจิตเภท โดยพบว่ำ ผู้ปวยจิตเภทมักได้รับกำรสื่อสำรในลักษณะ สองนัยยะที่ขัดแย้งกัน
(Double-Bind Messages)
ครอบครัวบ ำบัดตำมทฤษฏีระบบ มีมุมมองว่ำ ครอบครัวก็มีลักษณะเป็นระบบ และมี
ั
คุณลักษณะเช่นเดียวกันระบบอื่นๆ กำรที่จะศึกษำ และแก้ปญหำให้แก่ครอบครัว จึงไม่สำมำรถท ำได้
โดยให้กำรบ ำบัดเฉพำะบุคคลใดบุคคลหนึ่ง แต่ต้องท ำควำมเข้ำใจรูปแบบปฏิสัมพันธ์ระหว่ำงระหว่ำง
สมำชิกภำยในครอบครัว และท ำงำนร่วมกับครอบครัวทั้งหมด
คุณสมบัติของระบบครอบครัว
อุมำพร ตรังคสมบัติ (2541, หน้ำ 16-17) ได้ชี้ว่ำ ครอบครัวมีคุณสมบัติเป็นไปตำมแนวคิดที่
Salvador Minushin ได้เสนอไว้ในปี 1974 ดังนี้
1. ครอบครัวเป็นระบบเปิดทำงสังคมและวัฒนธรรม (open socio – cultural system) ตำมมุมมอง
ของทฤษฏีระบบ ครอบครัวเป็นระบบย่อยที่เป็นส่วนหนึ่งของระบบที่ใหญ่ขึ้นไป นั่นคือ ระบบ
สังคม ระบบครอบครัวจะได้รับแรงกระทบจำกระบบภำยนอก มีปฏิสัมพันธ์กับหน่วยย่อยอื่น ๆ
ในระบบตลอดเวลำ ระบบครอบครัวที่ดี จะมีกำรแลกเปลี่ยนข้อมูลข่ำวสำรและติดต่อสื่อสำรกับ
ระบบภำยนอกอยู่เสมอ
2. ครอบครัวมีกำรเปลี่ยนแปลง (transformation) ตลอดเวลำ และจะมีกำรพัฒนำไปอย่ำงต่อเนื่อง
ผ่ำนจำกวงจรชีวิตตอนหนึ่งไปยังอีกตอนหนึ่ง เช่น จำกครอบครัวที่เพิ่งแต่งงำน ไปสู่ครอบครัวที่
มีลูกเล็ก
3. ครอบครัวมีกำรจัดระบบภำยใน เพื่อให้ครอบครัวสำมำรถด ำรงอยู่ได้อย่ำงสมดุล และมีควำม
ต่อเนื่อง (continuity) แต่ภำวะสมดุลที่ครอบครัวพยำยำมรักษำไว้นี้อำจไม่ใช่สิ่งที่เหมำะสม
ั
แต่เป็นสิ่งที่ก่อปญหำ หรือเป็นพยำธิสภำพก็ได้
