Page 6 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

วิธีการศึกษา

(1) ทบทวนวรรณกรรมนโยบายของรัฐในการบริหารจัดการพื้นที่สูงจากอดีตถึงปจจุบัน รวม 13 ระยะ
ดังที่กลาวในขอบเขตการศึกษา
(2) ทบทวนวรรณกรรมถึงผลการศึกษา แนวคิด และขอเสนอของนักวิชาการและสถาบันตางๆ ในการ
บริหารจัดการพื้นที่สูงจากอดีตถึงปจจุบัน

(3) ทบทวนวรรณกรรมเรื่องโครงการพัฒนาพื้นที่สูงของหนวยงานภาครัฐ มูลนิธิ และภาคเอกชนจาก
อดีตถึงปจจุบัน
(4) ทบทวนวรรณกรรมประสบการณนานาชาติในการจัดการพื้นที่สูง รวมทั้งขอตกลงในอนุสัญญา
และปฎิญญา ที่เกี่ยวของกับชนเผาในที่สูง

(5) สํารวจขอมูลปฐมภูมิสถานภาพของพื้นที่สูงในปจจุบันทั้งดานกายภาพ เศรษฐกิจ และสังคม
ในพื้นที่ 12 จังหวัด คือ เชียงใหม นาน เชียงราย ชัยภูมิ ขอนแกน อุทัยธานี กาญจนบุรี เพชรบุรี สุราษฎรธานี
นครศรีธรรมราช ตรัง และกระบี่
(6) วิเคราะหผลสําเร็จ ปญหาและอุปสรรคของผลการดําเนินการในการพัฒนาพื้นที่สูงในอดีตถึง

ปจจุบันโดยใชประสบการณนานาชาติมาประกอบในการวิเคราะห
(7) ถอดบทเรียนการบริหารจัดการพื้นที่สูงทั้งที่ประสบความสําเร็จและไมประสบความสําเร็จตาม
เปาหมาย เพื่อเปนแนวทางที่จะนําไปกําหนดนโยบายในอนาคต

ขอมูลที่ใชในการศึกษา
มีการใชขอมูลทั้งปฐมภูมิและทุติยภูมิ
(1) ขอมูลปฐมภูมิมีการสํารวจความเห็นเจาหนาที่ของรัฐในพื้นที่ศึกษาจากการสุมตัวอยางแบบเจาะจง
ในพื้นที่ 12 จังหวัด ที่กลาวขางตน

(2) ขอมูลทุติยภูมิ เปนการทบทวนขอมูลนโยบายของรัฐ ที่มาจาก จดหมายเหตุ ราชกิจจานุเบกษา
กฎและระเบียบที่ประกาศใชคําแถลงนโยบายของคณะรัฐมนตรีตอรัฐสภา แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคม
แหงชาติ ฉบับที่ 1- ฉบับที่ 12 มติคณะรัฐมนตรี แผนบริหารราชการแผนดิน มติของคณะกรรมการที่เกี่ยวของ

กับการบริหารจัดการพื้นที่สูง รายงานประจําปของสวนราชการตางๆ รายงานการศึกษาของนักวิชาการและสถาบันตางๆ
รวมทั้งบทความตางๆ ที่มีการจัดพิมพเผยแพร

ผลการศึกษา

จากการทบทวนวรรณกรรมและสัมภาษณเจาหนาที่ของรัฐในพื้นที่ศึกษาเรื่องการบริหารจัดการพื้นที่สูง
พบวาพื้นที่สูงมีปญหาที่สําคัญ 7 ประการ ไดแก (1) การตัดไมทําลายปา (2) การปลูกฝน (3) การชะลาง

พังทลายของดิน (4) ดินถลม (5) ปญหาชาวเขา (6) ปญหาการประกอบอาชีพของประชากรบนพื้นที่สูง
และ (7) ปญหาสิ่งแวดลอม เพื่อแกไขปญหาดังกลาวรัฐไดมีการบริหารจัดการพื้นที่สูงมาอยางตอเนื่องซึ่ง
สามารถแบงออกไดเปน 4 ระยะ คือ ระยะที่ 1 ในชวง พ.ศ. 2499-2509 เปนการเริ่มตนของรัฐบาลโดยเขาไป
สงเคราะหชวยเหลือประชาชนผูยากไรหางไกลคมนาคม ตอมาในระยะที่ 2 ในชวง พ.ศ. 2510-2524 ในชวงนี้
ไดมีการจัดตั้งโครงการหลวงขึ้นในป 2512 โดยมีวัตถุประสงค 4 ประการ คือ (1) ชวยชาวเขาเพื่อมนุษยธรรม

(2) ชวยชาวไทยโดยลดการทําลายทรัพยากรธรรมชาติคือปาไมและตนน้ําลําธาร (3) กําจัดการปลูกฝน
และ (4) รักษาดินและใชพื้นที่ใหถูกตองคือ ใหปาอยูในสวนที่เปนปาและทําไรทําสวนในสวนที่ควรเพาะปลูก

ง